FOK!filmblik: Mad Max

Gisteren was het precies 34 jaar geleden dat de epische sciencefictionfilm Mad Max voor het eerst in de Australische bioscopen ging draaien en het publiek kennis mocht maken met de jonge acteur Mel Gibson. Gibson had zijn tv-debuut gemaakt in de serie The Sullivans en had daarna ook nog een rolletje gespeeld in de film Summer City, maar zijn echte doorbraak in Australië vond plaats toen in 1979 het post-apocalyptische meesterwerk van George Miller in de bioscopen verscheen. In Nederland zouden we trouwens nog moeten wachten tot januari 1980.

When the gangs take over the highway ... remember he's on your side.

Voor het ontstaan van het idee achter de film moeten we terug naar het einde van de zestiger jaren. George Miller werkte in die tijd als medisch arts in een ziekenhuis in Victoria, Australië en kreeg daar regelmatig te maken met slachtoffers van afschuwelijke verkeersongelukken. Waar de meeste mensen aan dergelijke gruwelijke beelden nachtmerries overhouden zou Miller er jaren later inspiratie uit opdoen. In 1971 leert Miller de jonge filmmaker Byron Kennedy kennen met wie hij de korte film Violence in the Cinema, Part 1 maakt. Acht jaar later zou het tweetal hun krachten weer bundelen voor de film Mad Max.

In december 1978 begonnen de opnames voor de film op lokatie in de omgeving van Melbourne. Het was eigenlijk wel een beetje toeval dat de op dat moment nog relatief onbekende Mel Gibson de hoofdrol kreeg in Mad Max. Gibson was samen met een klasgenoot naar de auditie gekomen en viel op omdat hij onder de blauwe plekken zat. De avond voor de auditie was Gibson betrokken geraakt bij een kroeggevecht waarbij de nodige klappen waren uitgedeeld. Naar eigen zeggen zag hij er uit als een bont en blauw geslagen pompoen. Klasgenoot Steve Bisley kreeg de rol van Jim Goose maar de rol van hoofdrolfiguur Max Rockatansky was voor Mel Gibson. Toen Gibson zich weken later op de filmset meldde waren zijn verwondingen zo goed als verdwenen en werd de jonge acteur niet eens herkend. Gelukkig kreeg hij wel de beloofde filmrol.

Mad Max

Het verhaal van Mad Max speelt zich af in het post-apocalyptische Australië in het jaar 2000. De politie lijkt de strijd verloren te hebben van de motorbendes die de straten van de grote steden hebben overgenomen. Als Crawford "Nightrider" Montizano (Vincent Gil), de leider van een gewelddadige bende, aan de politie probeert te ontsnappen, krijgt hij te maken met de Main Force Patrol (MFP), de federale snelwegpolitie waar Max toe behoort. De wilde achtervolging eindigt in een crash waarbij de Nightrider het loodje legt. Als de bende dit te horen krijgt zweren ze bloedige wraak. Nadat zijn beste vriend Jim Goose door toedoen van de bende in een ziekenhuis belandt, ziet ook Max in dat het geen zin heeft om als wetsdienaar op te treden tegen het motortuig en gaat samen met zijn vrouw Jessie (Joanne Samuel) en zijn 2-jarige zoontje Sprog (Brendan Heath) op vakantie. De bende, onder leiding van de psychopaat Toecutter (Hugh Keays-Bryne), komt het jonge gezin op het spoor en vermoord Max’ vrouw en zoontje. Vanaf dat moment is Max niet meer de rechtvaardige agent die hij was, maar transformeert in een engel der wrake die niet zal rusten voordat Toecutter en de rest van het schorem tussen zes planken ligt. Max steelt een Interceptor van de politieeenheid en begint aan zijn jacht op de bende.

Mad Max speelt zich af in een wereld waar een kernoorlog heeft plaatsgevonden. Het desolate Australische landschap leent zich prima voor een dergelijke setting. Het is een wereld waar de meerderheid van de mensheid ten onder is gegaan en waar de wet van de sterkste geldt. Het landschap bestaat uit langgerekte wegen waar je geen enkel teken van leven meer bespeurt. De witte strepen op het wegdek razen voort, terwijl we het ronkende geluid van de motor van Max' Interceptor horen brullen. Mad Max is een duistere film waarin vooral spectaculaire achtervolgingen een grote rol spelen. Met name de techniek waarbij de camera vlak boven het asfalt lijkt te zweven was voor die tijd revolutionair te noemen. Ook kent de film een sterke soundtrack, gecomponeerd door Brian May. May zou voor zijn muzikale bijdrage een award winnen van het Australische Film Instituut.

De vervolgfilms

Uit de Leeuwarder Courant van 22-2-1980

Ondanks de kritiek in de media werd Mad Max in veel landen een groot succes. De film kreeg een tweetal vervolgen, Mad Max: the Road Warrior (1981) en Mad Max: Beyond Thunderdome (1985). Het zou tot 2000 duren voordat de fans kennis konden maken met de originele versie van de epische cultfilm. De oorspronkelijke versie werd namelijk in het Australisch opgenomen. De versies van de film die we in die tijd op videobanden - op zowel vcc, betamax als vhs - konden bekijken bevatten stuk voor stuk echter de Amerikaanse nagesynchroniseerde versie van de film. In 2000 verscheen de film eindelijk uitgebreid op dvd waarbij men ook voor de originele Australische versie kon kiezen. Ook fijn voor de fans in Nieuw Zeeland en Zweden, waar de film in eerste instantie werd verboden vanwege het gewelddadige karakter.

Uit de Voorpost (Belgi?) van 23-5-1980

Pas na het succes van Mad Max: Road Warrior mocht vanaf 1983 ook de eerste film in Nieuw Zeelandse bioscopen vertoond worden, maar dan alleen aan personen van 18 jaar en ouder. Voor echte diehard fans is ook de Japanse dvd erg interresant. Deze bevat namelijk een andere trailer voor Mad Max dan de Amerikaanse persing van de dvd.

Uit Het Nieuwsblad van het Noorden van 23-5-1980

Nadat er in 1995 eerst geruchten opdoken over een tv-serie, werd er vanaf 1998 in de welbekende wandelgangen gesproken over een vierde Mad Max-film. In 2003 waren er vergevorderde plannen om Mad Max: Fury Road, in een tijdsbestek van 11 weken, op te nemen in Namibië. Door dreigende spanningen van de Golfoorlog werd het plan op het allerlaatste moment afgeblazen en ging het idee de ijskast in. Zo'n zes jaar later, op 24 oktober 2009, maakte Kennedy Miller Mitchell officieel bekend dat men weer bezig was met de nieuwe Mad Max-film.

Mad Max: Fury Road zal de eerste in de reeks zijn waarin we Mel Gibson niet meer zien verschijnen, in elk geval niet als Max. Hugh Keays-Byrne, die de rol van de sadistische Toecutter speelde in Mad Max, zal zeker terugkeren in Mad Max: Fury Road. De film staat gepland voor een bioscooprelease in 2014.