[XXL] Jari Litmanen; De beginjaren

Jari Olavi Litmanen werd op 20 februari 1971 in de Finse stad Lathi geboren en kreeg de genen van sportman al met de paplepel ingegoten. Zijn vader, Olavi Litmanen, was namelijk profvoetballer bij Reipas Lahti. Daarnaast droeg de beste man vijf keer het shirt van de nationale ploeg van Finland. Ook zijn moeder was in het voetbal actief en speelde bij dezelfde club als haar man, Reipas Lahti.

Op jonge leeftijd beoefende Jari al verschillende sporten, waaruit bleek dat hij voor voetbal en ijshockey de meeste aanleg had. De invloeden van zijn vader zorgden er uiteindelijk voor dat hij zich volledig op het voetbal zou gaan richten. Het zou waarschijnlijker zijn geweest als de jonge Jari zou gaan ijshockeyen. In Finland staat deze tak van sport veel hoger aangeschreven. Ook andere wintersporten hebben in Finland een groter aanzien dan voetbal, maar dat kon de familie Litmanen niet deren.

Jari doorliep de hele jeugdopleiding van Reipas Lahti en debtuueerde op 3 maart 1987 in de hoofdmacht van de Finse club. In zijn eerste seizoen als professioneel voetballer kwam hij tot negen optredens, waarvan het grootste deel een invalbeurt betrof. In zijn tweede jaar bij de Finse club kreeg hij nog meer speeltijd en kwam 28 keer in actie en maakte daarin acht doelpunten. Daarnaast werd Jari in datzelfde jaar uitgeroepen tot Fins Talent van het Jaar.

De jonge Jari zou het na zijn eerste prijs nog twee jaar volhouden bij Reipas Lahti. In 1990 werd hij voor het eerst in zijn carrière in eigen land uitgeroepen tot Voetballer van het Jaar, waarna hij naar één van de grotere ploegen in Finland overstapte; HJK Helsinki. In zijn eerste seizoen bij deze topclub speelde hij 27 wedstrijden en trof daarin zeventien keer doel. Dit leverde hem prompt zijn tweede uitverkiezing tot Fins Voetballer van het Jaar op. Jari wilde echter het onderste uit de kan halen en tekende al snel een contract bij MyPa 47. Met deze club won hij de Finse beker en werd aan het einde van dat voetbalseizoen voor de derde keer uitgeroepen tot Fins Voetballer van het Jaar. Uiteindelijk zou hij deze titel tot 1998 onafgebroken in ontvangst mogen nemen.

De jonge voetballer wilde, net als andere jonge sporters, doorgroeien. Hij besefte echter wel dat het binnen Finland een lastiger verhaal zou worden. "De Finse competitie is goed voor jonge jongens, maar na je negentiende leer je niets meer. Ik heb er twee jaar verloren. Al na een paar jaar had ik het gevoel dat ik naar het buitenland moest", zei Litmanen destijds. Uiteindelijk zette hij zijn carrière voort bij Ajax.

Jari reisde uiteindelijk het hele Europese continent over om zoveel mogelijk ervaring op te doen aan de hand van stages. Zo mocht hij proefdraaien in Zweden (IFK Göteborg en Malmö FF), Nederland (PSV), Engeland (Leeds United), Zwitserland (Neuchâtel Xamax), België (Racing Genk en Germinal Beerschot) en Spanje (FC Barcelona). In 1992 keerde de Fin terug naar Nederland om eens een kijkje in de keuken van Ajax te nemen. Kort daarvoor was hij namelijk gescout door Ton Pronk, die op zoek was naar een mogelijke vervanger voor Dennis Bergkamp. In Amsterdam verwachtte men dat de aanvaller op korte termijn zou vertrekken.

Louis van Gaal, die destijds de scepter over de selectie van Ajax zwaaide, zag wel wat in Jari. Niet veel later volgde de ondertekening van het eerst huurcontract met de ploeg uit onze hoofdstad. Dit was tevens het begin van een mooie en succesvolle carrière bij één van de grootste Nederlandse ploegen.