Vesper in Oude Kerk Amsterdam
Geen dienst of preek deze keer, maar een avondgebed: de zogeheten vesper. De insteek van de vesper in de Oude Kerk is oecumenisch wat betekent dat ze zich richt op zowel de roomse als de protestantse gezindte, maar uiteindelijk heeft de vesper een meer rooms dan protestants karakter.
Het grote verschil tussen een dominee (protestants) en een priester (rooms) is dat de eerstgenoemde tijdens de voorbereiding spreekt over het voorbereiden van de preek, terwijl een priester spreekt over de voorbereiding van de eredienst. Voor protestanten, die vertrekken vanuit het zogeheten sola scriptura is de schriftlezing de hoogmis tijdens de dienst terwijl het voor roomsen om de totaalbeleving gaat. De focus van protestanten ligt daarom ook meer op orthodoxie, het hebben van het juiste geloof, terwijl het voor roomsen gaat om orthopraxie, het doen van de juiste dingen. Natuurlijk zijn hier uitzonderingen op aan beide kanten, maar dit is grofweg het bepalende verschil. Het verklaart de vele kerkscheuringen aan protestantse zijde, terwijl aan roomse zijde je vooral veel verschillende kloosterordes hebt die hun praktijk anders invullen.
Voor de vesper staat de liturgie centraal. Ik was aanwezig bij een abdijvesper wat betekent dat er sprake was van een kloosterlijke en ingetogen sfeer. Er was een broeder die de voorzang deed en er werd gezongen uit het Liedboek. De vesper werd ingeleid door orgelmuziek en om dat mee te maken in een kerk als de Oude Kerk kan een privilege genoemd worden.
Een andere broeder droeg een schriftlezing voor (1 Koningen 17: 17-24 en Jacobus 5: 13-16) en deze broeder vertelde ook het verhaal van Petrus Norbertus Donders, die ook wel Peerke Donders wordt genoemd. Een verhaal over iemand wiens leven een voorbeeld kan zijn voor anderen. Ik werd er persoonlijk niet echt door aangesproken, maar ik kan me voorstellen dat het wel voor anderen iets mee kan geven.
Mijn voorkeur gaat toch meer uit naar een dienst met een goede preek, omdat ik ten opzichte van geloven een vrij intellectuele insteek heb en zo'n preek kan voedsel zijn voor dat deel van de geest. Zo'n avondgebed is echter wel een mooie traditie en in geval van goede zang is het zeker voorstelbaar dat zo'n vesper een ziel kan roeren.
Oude Kerk Amsterdam (Foto: FOK!/DJMO)
