Interview American Gods: 'we zijn bewust verwarrend'
Ricky Whittle leek bijna teleurgesteld dat FOK! uit Nederland kwam om met hem te spreken - hij kwam zo enthousiast, samen met collega Emily Browning, de kamer in een hotel in München binnen om te praten over het tweede seizoen van American Gods, gewapend met Duitstalige begroetingen, dat een "I'm sorry, I'm not German" bijna onbeleefd leek. Het mocht de pret echter niet drukken: Whittle nam plaats op zijn praatstoel en hield bijna niet meer op met vertellen over de serie.
In American Gods, gebaseerd op het gelijknamige boek van Neil Gaiman (van wie eerder al de boeken Stardust en Coraline werden verfilmd, en die samen met Terry Pratchett aan het in mei als tv-serie te verschijnen Good Omens schreef), vertelt over een strijd tussen de Oude Goden en de Nieuwe Goden, en hoe Shadow Moon, een ogenschijnlijk onbelangrijk persoon, een rol krijgt in deze strijd. Whittle speelt de rol van Shadow terwijl Browning zijn vrouw Laura vertolkt. Laura kwam in het begin van seizoen 1 om in een ongeluk, maar werd daarna op mysterieuze wijze weer tot 'leven' gewekt.
Emily Browning en Ricky Whittle tijdens de première van seizoen 2 in München (Foto: Oliver Bodmer)
"Het is het volgende hoofdstuk van onze reis", begint Whittle het tweede seizoen in te leiden. "We sluiten seizoen 1 af op het punt dat Laura aangeeft even een woordje met haar echtgenoot wil spreken en we pikken het in seizoen 2 letterlijk twintig minuten later op. En heeft ze het hem verteld? Wat heeft ze hem verteld? Waar gaat deze dynamiek heen, want er ligt een tikkende tijdbom onder het seizoen in de zin dat Shadow nog moet ontdekken dat zijn vrouw niet in een ongeluk is omgekomen, maar is omgebracht en bovendien in opdracht van de man waarvoor hij werkt. De spanning start dus hoog en escaleert gedurende het seizoen, een beetje als een achtbaan van emoties voor diverse personages in verschillende richtingen, wat uitmondt in een spectaculaire finale. De laatste paar afleveringen ballen echt samen als een geheel vol onthullingen en antwoorden, wat iets van Shadows frustraties beantwoordt. Hij gelooft nu, maar wil graag begrijpen wat het voor wereld is waarin hij is ontwaakt. Hij is op zoek naar antwoorden, maar Mr. Wednesday is daar terughoudend in en dat leidt tot veel opgebouwde frustratie."
Shadow Moon, van wie de serie ook jeugd-flashbacks zal tonen in dit seizoen, is dus eigenlijk meegenomen in een wereld waarin hij niet weet wat zijn plaats is of wat hij er te zoeken heeft. Waarom kapt-ie niet gewoon met die onzin en zegt hij al die chaos niet gewoon gedag?
"Shadow is een intelligente gast," vervolgt Whittle. "Hij wil weten hoe deze wereld werkt. Hij is gekomen waar hij is zonder ergens in te geloven; groeide op zonder vader, verloor zijn moeder op jonge leeftijd en toen hij iemand vond in Laura werd zij weer van hem weggenomen. Hij heeft nooit iets gehad, nergens in geloofd, en ineens zijn hier die goden en is er magie om hem heen en nu hij wél daarin gelooft wil hij weten wat het allemaal te betekenen heeft. Is iedereen een god? Wat zijn goden? En waar past hij in die puzzel? En Mr. Wednesday geeft hem daar geen antwoorden over; hij ziet kennis als macht en wil alle macht voor zichzelf. Goden zijn erg egoïstisch in onze show; ze worden niet aanbeden, maar bevinden zich gewoon tussen ons. Ze hebben ook hun eigen problemen en Wednesday is daar niet anders in. Dus om die macht vast te houden, houdt hij die kennis bij zich. En ja, als Shadow het niet bij Wednesday kan halen, dan gaat hij er zelf wel naar op zoek."
Ian McShane als Mr. Wednesday en Ricky Whittle als Shadow Moon
Laura Moon kwam intussen in de loop van het eerste seizoen weer terug en begon een zoektocht naar Shadow. Ze diende als zijn beschermer en leek niet echt een eigen doel te hebben. "In het boek is het vaker zo dat veel personages ten dienste staan van de protagonist, omdat het verhaal uit dat perspectief is verteld. Maar in een tv-serie is het logisch dat je dat uitbreidt, en dat geldt zeker voor de vrouwelijke personages," vertelt Emily Browning over haar rol. "Laura wilde in het eerste seizoen Shadow koste wat kost beschermen, wat voortkwam uit het feit dat ze zich na haar wederopstanding realiseerde hoezeer ze van hem hield, iets dat ze niet wist te doen toen ze nog leefde. Nu ze hem ziet als een soort licht realiseert ze zich dat hij haar Noordster is. In het eerste seizoen volgde ze hem blind en dacht ze niet na over wat er zou gebeuren als ze hem weer gevonden had. Ze had misschien het idee dat hij het heel leuk zou vinden om te horen dat ze nu van hem houdt, had een beetje een waanbeeld ervan. Haar motivatie verandert in het tweede seizoen wel; direct vanaf het begin, waarin zij en Shadow samen in een auto zitten beseft ze zich dat de dingen misschien niet zo makkelijk zullen gaan als zij dacht. Maar ze heeft aan het einde van het eerste seizoen natuurlijk ook geleerd dat Wednesday verantwoordelijk was voor haar dood, dus nu heeft ze niet alleen Shadow als Noordster, maar ze heeft ook een vijand. En iedereen die de serie gezien heeft zal wel zien dat als Laura moet kiezen tussen vechten voor liefde en vechten voor wraak, ze waarschijnlijk eerst een poging zal doen wraak te krijgen."
Het tweede seizoen, dat vanaf dit weekend wordt uitgezonden op de Amerikaanse zender Starz en vanaf maandag wereldwijd te zien is bij Amazon Prime Video, komt bijna twee jaar na het einde van het eerste seizoen, dat in de zomer van 2017 verscheen. Reden voor deze lange pauze is een reeks strubbelingen achter de schermen; producers Bryan Fuller en Michael Green verlieten de productie en moesten worden vervangen, en castleden Gillian Anderson en Kristin Chenoweth volgden Fuller, naar verluidt uit loyaliteit. Als gevolg hiervan is de god Media, gespeeld door Anderson, niet langer aanwezig en wordt zij vervangen door New Media, gespeeld door Kahyun Kim. Zullen kijkers nog meer verschillen gaan zien in het tweede seizoen? "Het mooie van deze show is dat, als Bryan en Michael en de andere personen er nog waren geweest, had elk seizoen er sowieso wel anders uit gezien. Het is ook een beetje zo in het boek: dat heeft fases. Het is heel logisch," vindt Whittle. "Natuurlijk is er met nieuwe creatievelingen achter de schermen ook een nieuwe manier van tegen dingen aan kijken, maar niet op zo'n manier waarop de fans het zouden moeten gaan merken. Visueel is het precies dezelfde stijl dankzij [regisseur] Chris Byrne, die samen met Bryan en Michael in het eerste seizoen de 'look' en de toon van de serie heeft opgezet. Daar hebben ze samen al mee geëxperimenteerd in Hannibal." "Al die soort van macro-closeups van bloederige, gore dingen, dat is allemaal Christopher," onderbreekt Browning. "Precies, zoals een lucifer die wordt afgestreken en een extreme closeup op Shadows ooglid," vult Whittle aan. "Hoe vaak ik niet een camera bijna tegen mijn oogbol heb gehad! Maar hij is fenomenaal, een visueel genie, en hij blijft bij de serie, dus die look is er nog en hij zorgt ervoor dat elke regisseur die een aflevering komt doen weet hoe het eruit hoort te zien. Visueel denk ik dus dat het gewoon gelijk blijft [Whittle vertelt na het gesprek al bijna het hele seizoen gezien te hebben, red], net als natuurlijk met de vele terugkerende castleden. En dat helpt ook, want we hebben nu al een seizoen - eigenlijk drie jaar - met deze personages geleefd, dus we weten hoe ze spreken, bijvoorbeeld. En iedereen die nieuw is in de cast, als acteur heb je de verantwoordelijkheid om hun mee te nemen in hoe het werkt."
Pablo Scheiber als Mad Sweeney en Emily Browning als Laura Moon
American Gods bouwde in het eerste seizoen een reputatie op geen 'makkelijke' serie te zijn, eentje die je misschien niet direct begrijpt. Maar volgens Browning en Whittle is het sci-fi- en fantasy-publiek daar niet bang voor. Integendeel: "Sci-fi is een intellectueel genre," vindt Whittle. "Je vertelt over ruimte, mythologie, diepgaande thema's. En het publiek dat daarvan houdt is daar gepassioneerd over en ik heb het idee dat je ze niet aan het handje hoeft te nemen. Bij een romantisch verhaal weet je wel hoe het gaat: jongen ontmoet meisje, jongen maakt meisje van streek, jongen raakt meisje kwijt en wint haar weer terug. Al die films zijn hetzelfde: aan het einde zijn ze gewoon weer samen. Actie is ook: er is een probleem en dat lossen we op en de wereld is gered. Met fantasy en sci-fi kun je dieper gaan." "Je wordt bekend gemaakt met nieuwe concepten," vult Browning aan. "Dus je moet op je hoede, scherp zijn. Als je deze wereld wilt begrijpen moet je gewoon opletten." Whittle vult verder aan: "Iemand zei pas tegen me 'ik was een aflevering aan het kijken, en ik was tegelijk met mijn telefoon bezig, maar die heb ik weg moeten leggen', want het is zo diepgaand, zo gelaagd. Net als Neil Gaimans boek: dat kun je vaker lezen en steeds nieuwe dingen ontdekken. Er zijn geweldige films en series beschikbaar die gewoon top zijn, die winnen Oscars, Emmy's, Golden Globes. Maar je kijkt ze één keer en dat is het. Met American Gods is het zo dat je het meerdere keren kunt kijken en nieuwe dingen ontdekken. Je kunt nieuwe dingen horen, zoals songteksten. Emily vertelde me van de week iets over de tekst van een liedje in een aflevering die ik zeven keer gezien heb, maar die me niet was opgevallen. Er zijn allemaal van die easter eggs die je nu niet opvallen, maar als we wat verder zijn en je weer teruggaat denk je "'hij zei het hier gewoon al!' of het was iets in de achtergrond. Ik kijk met plezier naar ieder ander genre terwijl ik met mijn telefoon bezig ben, maar met dit genre is het zo dat je op moet letten. Ze stoppen er dingen in die je moet proberen te ontdekken. Ik vind dat mooi: het is intelligent geschreven voor een intelligent publiek. Ik hou er wel van dat we niet alles hoeven uit te leggen, dat we doelbewust verwarrend zijn en ons publiek geduldig genoeg is om te proberen het uit te vogelen. En dat in een wereld waarin we erg ongeduldig zijn en alle antwoorden altijd direct willen hebben, dus ik ben trots op onze kijkers."
American Gods is te zien bij Amazon Prime Video. Je kunt de acht afleveringen van het eerste seizoen dit weekend nog even bingewatchen voordat maandag de eerste aflevering van seizoen 2 beschikbaar wordt.
