FOK!toen: Internationale Vrouwendag
Het is vandaag alweer 103 jaar geleden dat de eerste Internationale Vrouwendag werd gevierd in Nederland. In FOK!toen vandaag aandacht voor deze dag, waarop vrouwen wereldwijd door middel van diverse thema's hun gevoel van solidariteit delen.
Uit het Sociaal-Democratische weeklblad De tribune van 7 maart 1934
De begintijd
Voor het ontstaan van Internationale Vrouwendag moeten we terug naar 8 maart 1908. Op die dag staakten veel vrouwen vanwege de mensonterende toestanden in de in de textielindustrie. Vanaf die tijd werd er vaker gedemonstreerd en deze stakingen vormden de basis voor de strijd voor de latere vrouwenemancipatie en tegen discriminatie van vrouwen. De vlam sloeg letterlijk in de pan toen op 25 maart 1911 zo'n 145 arbeiders, waaronder veel jonge meisjes, bij een afschuwelijke brand in de Triangle Shirtwaist Factory in Manhattan om het leven zouden komen.
De fabriek was niet anders dan de meeste fabrieken in die tijd, waar arbeiders werkdagen maakten van 11 tot 13 uren, waarbij ze zes dagen per week in duistere stoffige ruimten moesten werken voor een hongerloon van 5 tot 10 dollar. Op 28 februari 1909 werd in Amerika de eerste Dag van de Vrouw georganiseerd, gevolgd door een conferentie in Kopenhagen in 1911, waar meer dan 100 vrouwen uit 17 landen bijeen waren gekomen om te converseren over de rechten van de vrouw. Hierbij waren ook een drietal vrouwen, die democratisch gekozen waren in het parlement van Finland.
Uit het Sociaal-Democratische weeklblad De tribune van 24 februari 1933
In 1911 werd Vrouwendag ook gevierd in Oostenrijk, Denemarken, Duitsland en Zwitserland. Meer dan een miljoen vrouwen eisten stemrecht, recht om te werken en een einde van discriminatie op grond van sekse. Vanaf 1913 werd er op Vrouwendag ook uitgebreid geprotesteerd tegen de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog. De sterk groeiende internationale vrouwenbeweging zou vanaf die tijd de datum 8 maart gebruiken voor hun jaarlijke protestbijeenkomsten. In 1917 staakten veel Russische vrouwen, omdat er tijdens de Grote Oorlog al meer dan 2 miljoen Russische mannen de dood hadden gevonden. Een viertal dagen later zou de Tsaar hun ook stemrecht geven.
Uit De Waarheid van 8 maart 1951
Moederdag
Na de Eerste Wereldoorlog zou Internationale Vrouwendag uitgroeien tot een globaal evenement, waarbij vrouwen en gelijkgestemde mannen in gesprek gingen over vrouwenrechten en participatie op het gebied van sociale, politieke en economische zaken. Vanaf de jaren vijftig werd de socialistische dag als een symbool van het communisme gezien en gedurende de Koude Oorlog zou de dag in de meeste kapitalistische landen genegeerd worden. Daar zou pas verandering in komen na de tweede feministische golf van de vroege jaren zeventig en 1975 door de Verenigde Naties werd uitgeroepen tot het Jaar van de Vrouw.
Uit De Telegraaf van 8 maart 1982
Vanaf 2000 is Internationale Vrouwendag ook een nationaal feestdag in landen zoals Afghanistan, Armenië, Azerbeidzjan, Burkina Faso, Cambodja, Cuba, Eritrea, Georgië, Guinee-Bissau, Kazachstan, Kirgizië, Laos, Moldavië, Mongolië, Montenegro, Rusland, Tadzjikistan, Turkmenistan, Oeganda, Oezbekistan, Vinam en Zambia. Ook in China, Madagascar en Nepal wordt aan Internationale Vrouwendag gedaan, maar is het wel een gebeuren waar alleen vrouwen aan mee mogen doen.
Uit De Waarheid van 7 maart 1964
In veel landen wordt de dag sindsdien gevierd als een dag waarop moeders, vrouwen, vriendinnen en collega's bloemen en andere presentjes krijgen. In sommige landen heeft Internationale Vrouwendag de status van een soort van moederdag waarop kinderen cadeautjes aan moeders en grootmoeders geven. Ook is het een dag waarop vrouwen gezamelijk demonstreren en conferenties houden over vrouwgerelateerde kwesties.
De Proletarische Vrouw uit 1914
Internationale Vrouwendag in Nederland
In Nederland wordt sinds 1912 Internationale Vrouwendag gevierd. De Sociaal-Democratische vrouwenclub bracht dat jaar een speciaal nummer uit van het blad De Proletarische Vrouw en organiseerde een dag rondom het thema Algemeen Vrouwenkiesrecht. Sinds die tijd werd er gedebateerd over onderwerpen zoals economische zelfstandigheid, geboorteplanning, huiselijk en seksueel geweld, zorg en arbeid, discriminatie op sekse en geaardheid en racisme.
Uit De Telegraaf van 9 maart 1983
Vanaf 1969 kende Nederland Dolle Mina, een radicale vrouwenbeweging bestaande uit leden van de Socialistische Jeugdbeweging, waarbij zowel vrouwen als mannen hun onvrede lieten blijken over de beperkte moeglijkheden voor vrouwen in de Nederlandse maarschappij. Geïnspireerd door protesten van hun Amerikaanse seksegenoten en de bezetting van het Maagdenhuis voerden de leden van Dolle Mina ludieke acties om zo meer aandacht te genereren voor de rechten van de vrouw. Ook kreeg Nederland vanaf die tijd te maken met zogenaamde BOM-moeders (Bewust Ongehuwde Moeders).
Uit de Leeuwarder Courant van 2 maart 2007
De naam Dolle Mina was een knipoog naar de bijnaam van de vrouwenstrijdster Wilhelmina Drucker (1847-1925). De bijnaam van Drucker was IJzeren Mina. Drucker was een vrouw die een eeuw eerder al had gestreden voor vrouwenrechten en streefde in feite dezelfde doelen na als de organisatie die naar haar was vernoemd. Dolle Mina hield acties als corsetverbrandingen, het bezetten van openbare herentoiletten, kookstakingen, abortusdemonstraties op het Binnenhof en het Werkende Wijvenplan. Met beroemde acties zoals 'Baas In Eigen Buik' kreeg de protestgroep veel aandacht van zowel publiek als de media en kreeg Dolle Mina duizenden volgelingen in Nederland en België.
Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 8 maart 2000
Dat de doelstellingen van Dolle Mina nog steeds actueel zijn blijkt uit het feit dat gelijke lonen en kansen voor mannen en vrouwen, betere kinderopvang, seksuele vrijheid en een nieuwe rolverdeling tussen mannen en vrouwen nog altijd onderwerp van maatschappelijk debat zijn. Danzij Dolle Mina gingen meer vrouwen participeren met politieke bewegingen en vakbonden, werd Stichting de Ombudsvrouw opgericht, kwamen er ook vrouwentelefoons en Blijf van mijn Lijf-huizen en werd er betere educatie gegeven over anticonceptie en abortusklinieken. In België wordt Internationale Vrouwendag sinds 1971 op 11 november gevierd.
Uit de Leeuwarder Courant van 8 maart 2013
Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 13 maart 2000
