Onze favoriete films uit 2014

Eindredacteur dekatophetspek wist veel te waarderen dit jaar, maar plaatst The Equalizer toch echt als absolute topfilm bovenaan.

1. The Equalizer
Zelden zag ik een sterkere film met Denzel Washington als deze ijzersterke remake van de gelijknamige tv-serie uit 1985. Washington is Robert McCall, een man die zijn duistere verleden achter zich probeert te laten. Daar komt echter verandering in als hij te maken krijgt met een bende extreem gewelddadige Russen. Helaas weten de Russen niet dat ze een tegenstander hebben gevonden die The Equalizer wordt genoemd. Toen destijds bekend werd gemaakt dat er een film zou worden gemaakt die was gebaseerd op de cultserie van Richard Lindheim en Michael Sloan, met Edward Woodward in de hoofdrol, keken velen uit naar het eindresultaat. Voor degenen die deze serie nog kennen, was het dan ook wel even wennen dat de rol van Woodward was overgenomen door Washington. Deze film doet wel wat denken aan Eastern Promises, die zich ook grotendeels afspeelt in de duistere wereld van de Russische maffia. Ook Chloë Grace Moretz, die we eerder al zagen schitteren als Hit-Girl in de Kick-Ass-films, is in deze rolprent weer goed op dreef. Een heerlijk ouderwets en snoeihard politieverhaal in een modern jasje.

2. Fury
Zonder enige twijfel één van de beste oorlogsfilms van de afgelopen 14 jaar. Fury is een film waar geen plaats is voor valse romantiek en andere mooimakende opsmuk. Fury laat zien hoe een oorlog wordt beleefd door zowel een groep door de wol geverfde soldaten als een jonge kantoorpik, die voor het eerst in zijn leven een wapen in handen gedrukt heeft gekregen en ook geen idee heeft wat het is om iemand anders te moeten doden. Daar komt echter al snel verandering in als de mannen in het midden van de strijd komen in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog. Fury laat op onverbloemde wijze het gruwelijke gezicht van de oorlog zien. Regisseur David Ayer heeft een film afgeleverd die constant schemert tussen een heroische oorlogsfilm en een bloederige horrorfilm. Ook kent de film een ijzersterke cast waarbij vooral de oude garde Brad Pitt, Shia LaBeouf, Michael Peña en Jon Bernthal samen met groentje Logan Lerman schitteren in dit heroïsche strijdverhaal. Fury mag gerust in hetzelfde vakje geplaatst worden als klassiekers als Saving Private Ryan, Patton en The Longest Day. 

3. Godzilla
Na het tegenvallende Holywoodmonster van Roland Emmerich was deze spetterende remake van Gareth Edwards een verademing. Deze nieuwe bewerking van het klassieke Gojira-verhaal was niet zomaar een eerbetoon aan het klassieke filmmonster. Godzilla was een overtuigend eerbetoon aan de Japanse filmklassiekers waarin ook het titelmonster uitgebeeld wordt als een Japanner in een dik rubberpak. Edwards schakelde dan ook de Japanse veteranen Yoshimitsu Banno en Kenji Okuhira in om een zo getrouw mogelijke versie van het monsterverhaal te maken. Bryan Cranston (Breaking Bad), Aaron Taylor-Johnson (Kick-Ass) en Ken Watanabe (Batman Begins) spelen leuke bijrollen, maar de hoofdrol is toch echt voor de uit de kluiten gewassen megahagedis, die de strijd ook nog eens aan moet gaan met een aantal andere gigantische monsters. Liefhebbers van de klassieke sciencefiction uit de jaren vijftig zullen deze film dan ook zeker weten te waarderen. 

4. The Raid 2: Berandal
Alweer een vervolgfilm die de moeite van het kijken zeker waard is. In 2012 stond de indrukwekkende Indonesische actiefilm The Raid van Gareth Evans terecht op de eerste plaats in mijn lijstje en we moeten dan ook wel bekennen dat de Indonesisch-Schotse cineast met het vervolg zijn vorige film niet helemaal weet te evenaren. Het was namelijk het claustrofobische gevoel dat je bij het bekijken van de eerste film kreeg, dat ontbrak bij dit vervolg. Wat de film The Raid 2: Berandal echter wel levert, is een orgie van bloedstollend geweld. De jonge agent Rama, die als één van de weinigen de inval uit het eerste deel wist te overleven, is uit op wraak en wil eigenhandig het corrupte element uit het politieapparaat van Indonesië slopen. Dat daarvoor heel wat botten en schedels gekraakt moeten worden is bijzaak. Rama rust niet voor hij de mannen te pakken heeft die de touwtjes in handen hebben in de criminele wereld.

5. Dead Snow 2: Red vs Dead
Nadat we vijf jaar geleden al aangenaam werden verrast door de film Dead Snow, is cineast Tommy Wirkola er absoluut in geslaagd om met een nog sterker vervolg te komen. Het verhaal gaat dan ook gewoon verder waar de eerste film was gestopt. Martin moet nog steeds strijd leveren met ondode nazi's, maar krijgt ditmaal wel de hulp van een Amerikaanse Zombie Squad en een bataljon Russische zombiesoldaten. Met Dead Snow 2: Red vs Dead heeft de Noorse filmmaker een pareltje afgeleverd dat in één adem genoemd mag worden met films als Evil Dead II: Dead By Dawn, Brain Dead en de sterke remakes van de George A. Romero-klassiekers die we de laatste jaren zagen verschijnen. Heerlijke zwarte humor, allerlei lichaamsdelen die door het beeld vliegen en metershoge bloedfonteinen. 

Eervolle vermeldingen: 
- Predestination
Een prachtige sciencefiction film waarin het element van tijdsreizen een grote rol speelt. Een verhaal dat zo complex is dat we er eigenlijk niets over kunnen zeggen zonder iets van de plot te verklappen. Predestination slaagt er namelijk in om een geheel eigen draai te geven aan het begrip tijdsreizen. 
- Guardians of the Galaxy
Een heerlijke Marvel-film, die weliswaar wat langzaam op gang komt maar dan toch uitgroeit tot een explosieve actiefilm waarin de stronteigenwijze wasbeer Rocket, een niet al te spraakzame boom genaamd Groot, een buitenaardse dame en de van de aarde ontvoerde Peter Quill de redders van de mensheid zullen worden.
- The Congress
Een prachtig surrealistisch sprookje. Een adembenemende samensmelting van animatie en live action.
- Dracula Untold
Het klassieke vampierenverhaal in een Lord of the Rings-achtige setting. 
- Divergent/Edge of Tomorrow
Grensverleggende sciencefiction. 

Grootste teleurstelling - Lucy
Een erg fijne film totdat het laatste kwartier begint en er met behulp van een orgie van CGI een einde aan wordt gebreid, dat totaal nergens op slaat en dat de kijker laat denken dat het budgetpotje opeens leeg was en er snel een einde in elkaar is geflanst. Wat een deceptie. Ben veel beter gewend van Luc Besson.

Redacteur vinnypassy plaatst het coming-of-age-epos Boyhood toch echt met verve bovenaan.

1. Boyhood 
Afgelopen jaar maakte Richard Linklater de mooiste trilogie ooit al af, maar dit jaar bracht hij ons met Boyhood dan zijn magnum opus. Het bijzondere is inmiddels al bekend; de film werd geschoten over een tijdspannen van 12 jaar, waarmee Linklater het coming-of-age-genre een geheel nieuwe impuls gaf. Niet alleen dat maakte van Boyhood zo’n memorabele film, het zijn ook de acteerprestaties, het scenario, de muziek en andere kleine dingetjes (zoals de groei van Apple ook zichtbaar is in de film). Maar vergeet dan ook niet de montage: sommige scènes duurden wat langer, sommige wat korter, zaken bleven onderbelicht, bepaalde zaken leken overbelicht. Juist dát maakt de film zo sterk, want dit is precies hoe ons brein werkt: het een blijft soms beter bij dan de ander. Dat alles tezamen maakt dit dé film van 2014. Eentje die bijna 3 uur duurt, maar waarvan het jammer is dat hij ten einde kwam.

2. Her 
Laat het maar aan Spike Jonze over om een eigenzinnige karakterstudie te maken, hij deed dit eerder al zo overtuigend met Being John Malkovich en Adaptation. Met Her doet hij dat opnieuw, de film waarin een man verliefd raakt op een besturingssysteem. Dat klinkt raar, maar het lijkt dichterbij dan ooit: kijk maar eens naar hoe mensen tegenwoordig opgaan in hun smartphones en tablets. Waarschijnlijk zijn deze apparaatjes al het belangrijkste in hun leven. Jonze heeft een stel vakmensen om zich heen verzameld, zoals acteurs Joaquin Phoenix en Scarlett Johansson. Zonder in beeld te komen speelt de verleidelijke blonde wellicht de rol van haar leven. En dan zijn er de beelden van cameraman Hoyte van Hoytema en de soundtrack van Arcade Fire: Her is wellicht perfect gemaakt en draagt een gevoel over, zoals maar weinig films dat kunnen doen. Genieten geblazen, van begin tot eind.

3. The Congress 
The Congress begint nog redelijk normaal, maar wel op hoog niveau. De stoten onder de gordel richting de (film)maatschappij zijn treffend en grijpen de aandacht, en Robin Wright is het prachtige middelpunt van de film. Maar wanneer de tweede akte wordt ingezet, komt de film in een achtbaan terecht: ineens wordt overgeschakeld op animatie en wordt The Congress een desillusionerende en surrealistische trip, vol overdenkingen en paranoia. En dat nog steeds in combinatie met maatschappijkritiek, die zich meer focust op het individu, dat sterk op zoek is naar zijn eigen identiteit, maar dan in de vorm van een idool en dus eigenlijk helemaal geen eigen identiteit meer heeft. Dat klinkt wat warrig en dat kan het ook zijn, want The Congress grijpt je bij je kladden – of niet. De film is zowel visueel als inhoudelijk behoorlijk uitgesproken en wordt kracht bijgezet door de onder meer prachtige muziek van Max Richter. Een van de meest onderbelichte films van 2014.

4. Enemy 
Toen Enemy vrij plotseling in menig thuisbioscoop beschikbaar was, kreeg de film een behoorlijke impuls onder de bezoekers van het FOK!-forum. De film werd niet of niet goed begrepen, de film werd bewierookt en de film werd heel af en toe neergesabeld. Mysterie, spanning, schizofrenie of paranoia, of toch niets van dat alles? En dan was daar nog het uitstekende spel van hoofdrolspeler Jake Gyllenhaal en natuurlijk die spin! Duidelijk was dat Enemy roering liet ontstaan en of dit nu positief of negatief was: op Interstellar na zullen er in 2014 weinig films uitgebracht zijn die dit op zo’n grote schaal teweegbracht. Denis Villeneuve bewijst zich met deze film, na Prisoners, Incendies en het minder bekende Polytechnique, opnieuw als een regisseur waar serieus rekening gehouden moet worden. 

5. Only Lovers Left Alive
Een vampierenfilm die geen vampierenfilm is. Natuurlijk spelen de traditionele bloedzuigers in Only Lovers Left Alive de hoofdrol, maar Jim Jarmusch geeft zijn eigen invulling aan hoe een vampier leeft. Ze hebben het helemaal gehad met de maatschappij: hoe langer ze zich op aarde begeven, hoe rotter alles lijkt te worden en hoe meer ze zich superieur wanen ten opzichte van de mens, die in hun ogen zombies zijn. Deze donkere ondertoon wordt gevoed met prachtige, sfeerrijke beelden, die op hun beurt weer kracht bij krijgen gezet door de fantastische aanwezigheid van een haast zwevende Tilda Swinton en een zeer overtuigende Tom Hiddlestone. De stijl completeert de inhoud en andersom en na verloop van tijd rijpt Only Lovers Left Alive als een fles met dat andere donkerrode vocht erin. 

Eervolle vermeldingen voor The Grand Budapest Hotel (Wes Anderson stelt nooit teleur), Under the Skin (beklijvende sfeer, zeer sterke Johansson) en Viktoria (voor de filmhuisliefhebber).

Grootste teleurstelling - Lucy
Geheel in stijl van de FOK!-filmredacteuren. Wat een deceptie. Het enige positieve was Scarlett Johansson, maar zelfs haar input bleef ver verwijderd van het niveau haar twee toprollen dit jaar. De film is overambitieus, raakt kant noch wal en zakt aan het einde dan ook volledig door haar hoeven. De meest gehoorde geluiden tijdens de film waren zuchten, kreunen en schatergelach. De meest geziene beweging was de facepalm. Een waar gedrocht van een film.

Wij hopen als redactie dat jullie ook jullie licht hebben laten schijnen op dit filmjaar. Wat was jouw absolute topfilm van 2014?