[F1 Historie] Vals spel

Dit jaar verschijnt tijdens elk grandprixweekend een Formule 1-special op FOK!sport. Zo lees je niet alleen het laatste F1-nieuws, maar nemen we je ook mee terug in de rijke geschiedenis van de hoogste raceklasse. Vandaag is het tijd om eens de wat schimmige kant van de Formule 1 te bekijken. De kant van de valsspelers en de schandalen die daarbij horen.

Vals spelen is van alle tijd en komt in alle sporten voor. Waar de belangen groot zijn zoeken de deelnemers de grenzen van de regels op en regelmatig gaan ze ook over die grenzen. In de Formule 1 spelen daarbij ook nog de rivaliteiten tussen de teams, het belang van de FIA en de drang naar spektakel een grote rol.

Vaak werden valsspelers betrapt maar niet gestraft. Of was het vals spel heel duidelijk maar kon of wilde men het valse bedrog niet aantonen. De Formule 1-geschiedenis staat bol van dergelijke voorvallen. We hebben een aantal bijzondere gevallen voor jullie op een rijtje gezet.

Benetton 1994
Het viel iedereen al op dat Michael Schumacher in zijn Benetton vaak beter en zonder wielspin van zijn startplek af kwam. Dat was des te opmerkelijker aangezien tractiecontrole dat seizoen verboden was.

In de zomer van dat jaar maakte de FIA bekend dat het verboden elektronische hulpmiddelen gevonden had in de software van Benetton. Een forse straf dreigde voor het team. Om dat te voorkomen trok het team met een leger van advocaten naar Parijs om de onschuld van renstal onder leiding van Flavio Briatore te bewijzen.

De advocaten van het team betoogden dat in de regels van de FIA stond dat de teams tractiecontrole niet mochten gebruiken maar dat nergens in de regels stond dat het niet in de software mocht zitten. Aangezien de FIA niet kon bewijzen dat de tractiecontrole ook echt gebruikt was moesten ze Benetton vrijuit laten gaan.

Teamgenoot van Schumacher bij Benetton dat jaar was de jonge Nederlander Jos Verstappen, hij kon dat seizoen niet in de buurt komen bij de tijden van de Duitser. Eenmaal moest hij door omstandigheden overstappen in de auto van Schumacher en was prompt sneller dan in zijn eigen auto. Vlak hierna liet hij zich een opmerkelijk uitspraak ontvallen: "Nou, ik zag in die auto tal van knopjes die niet in de mijne zaten." Toen Verstappen een paar jaar later ervarener was en meer thuis in de gebruiken van de Formule 1 deed hij deze uitspraak af als nonsens.

Eén van de bijzonder goede starts van Michael Schumacher in 1994 (Bron: YouTube)

De Renault turbo vs. de rest
Eind jaren 70 introduceerde Renault de turbomotor in de Formule 1, maar pas een paar jaar later in het begin van het volgende decennium begon het Franse team regelmatig te winnen met de nieuwe vinding. Dit noopte de andere teams tot maatregelen. Het sterkste wapen wat ze in de strijd konden gooien was het gewicht. Door de auto lichter te maken dan toegestaan konden ze de Renaults wel bijbenen. Dit leverde een aantal creatieve oplossingen op in die jaren.

Zo waren er monteurs die na de race de olietank tot de nok toe vulden met olie om aan het benodigde gewicht te komen. Zoveel olie dat de motor het feitelijk zelfs niet eens aan zou kunnen. Ook waren er teams die ineens met watertanks rond gingen rijden om zogenaamd de remmen te koelen. Deze tanks werden echter pas na de race gevuld met water.

Brabham had in die jaren een aantal andere oplossingen bedacht. Zo werd er opvallend vaak in de laatste minuten van de kwalificatie van achtervleugel gewisseld. Op een dag ging een journalist de proef op de som nemen. Hij ging de Brabhambox in en tilde een aantal achtervleugels op die in de pits stonden. De één bleek aanmerkelijk zwaarder te zijn dan de andere. Toen ook nog eens op een winderige dag met een windvlaag een aantal neuzen de lucht in gingen maar een aantal verzwaarde neuzen op de grond bleven staan wisten de omstanders het zeker.

Dit was nog niet eens alles wat Brabham uit de hoed toverde. Het team had ook bedacht dat het stoeltje van de coureur een uitstekend middel was om de boel te verzwaren voor controles. Het kwam in die tijd weleens voor dat de auto niet tijdig in de pits kon komen om de achtervleugel te vervangen en dan kwam de Brabham op mysterieuze wijze met pech stil te staan in de laatste bocht tijdens de kwalificatie.

Hierdoor moesten de monteurs de wagen gaan halen en terug duwen naar de pitsboxen. Hierbij werd dan voor de boxen bereikt werden snel het normale stoeltje verwisseld voor een verzwaarde stoel. Een prima plan leek dit, totdat de monteurs van Brabham een loonsverhoging wilden en ze niet kregen van de teamleiding. Uit protest vervingen ze de stoel daarna niet buiten het zicht van de meeste toeschouwers maar recht voor hun eigen box. Waardoor iedereen zag dat er vijf man nodig waren om de andere stoel in de Brabham te plaatsen..

In 1984 was het Tyrrell dat nog hopeloos achterliep in het turbotijdperk en als enige nog creatief moest zijn met zijn gewicht. Het team vulde destijds bij de laatste tankbeurt de tank niet alleen met brandstof maar ook met loden balletjes om aan het benodigde gewicht te komen.

Dit alles was natuurlijk wel mogelijk omdat de wedstrijdleiding in die tijd wat minder streng toekeek op de regels. Hierdoor zijn tal van dergelijke verhalen nooit officieel opgetekend bij de controlerende instanties van de FIA. Maar gelukkig vonden dit soort verhalen wel hun weg naar de openheid via de andere kanalen.

Er zijn natuurlijk nog tal van andere gevallen van vals spel in de Formule 1. Daarover zullen in de toekomst nog meerdere specials verschijnen hier op FOK!sport.