In Memoriam: Johnny Cash (1932 - 2003)
Het is vandaag op de kop af tien jaar geleden dat de legendarische muzikant Johnny Cash is overleden. De zanger met zijn prachtige diepe stem was bij velen geliefd en zou van grote invloed zijn voor het succes van countrymuziek vanaf de zestiger jaren. In deze In Memoriam een terugblik op het kleurrijke leven van de 'Man in Black'.
Johnny Cash
J. R. Cash wordt op 26 februari 1932 geboren in Kingsland in de staat Arkansas, als vierde in een gezin van zeven kinderen. Cash kreeg de naam J. R. omdat zijn ouders op het moment van geboorte geen naam paraat hadden voor de kleine spruit. In 1935 kreeg de familie Cash te maken met grote overstromingen, waarbij ook tweemaal de boerderij van de familie onder water kwam te staan. Cash zou daar later het liedje 'Five Feet High and Rising' over schrijven.
My mama always taught me that good things come.
From adversity if we put our faith in the Lord.
We couldn't see much good in the flood waters.
When they were causing us to have to leave home.
But when the water went down,
we found that it had washed a load of rich black bottom dirt across our land.
The following year we had the best cotton crop we'd ever had.
I remember hearing:
How high's the water, mama?
Two feet high and risin'.
How high's the water, papa?
Two feet high and risin'.
Ook de gevolgen van de Grote Depressie zouden een grote inspiratiebron vormen voor Cash. J. R. had vooral een goede band met zijn oudere broer Jack. In mei 1944 kreeg Jack een zwaar ongeluk met een spanzaag en stierf een week later op 15-jarige leeftijd. J. R. zou zich voor de rest van zijn leven schuldig voelen over de dood van Jack.
De 12-jarige J. R. luisterde vaak samen met zijn moeder naar gospelmuziek en andere radiouitzendingen. Cash begon gitaar te spelen en schreef ook zijn eerste eigenliedjes vanaf dat moment. Toen J. R. op 7 juli 1950 bij de luchtmacht werd ingedeeld kreeg hij te horen dat men geen genoegen nam met initialen in plaats van een normale naam. Vanaf dat moment noemde de muzikant zichzelf John R. Cash. Johnny was gelegerd op de kazerne van Landsberg in West-Duitsland waar hij ook met zijn eerste eigen band The Landsberg Barbarians speelde. In 1951 ontmoette Cash de 17-jarige Vivian Liberto waarmee hij in 1954 zou trouwen. De twee kregen samen vier dochters, Rosanne, Kathy, Cindy en Tara, maar Vivian kon niet tegen het drank en drugsgebruik van haar man en scheidde in 1966 van hem. In 1968, 13 jaar nadat de twee elkaar voor het eerst waren tegengekomen bij de Grand Ole Opry, deed Johnny een huwelijksaanzoek aan June Carter bij een concert in Londen.
De eerste single van Johnny Cash
Toen de 23-jarige zanger in 1955 een contract ging tekenen bij Sun Records besloot hij verder te gaan onder de naam Johnny Cash. Bij zijn auditie had Cash een aantal gospelliedjes gezongen maar Sam Phillips van Sun Records liet hem weten dat ze niks meer met de religieuze muziek deden. Met "Ga naar huis, zondig en kom daarna terug om een hit te zingen" werd de zanger naar huis gestuurd. Datzelfde jaar nam Cash zijn eerste single 'Hey Porter' op voor Sun Records en had meteen succes in de country hitlijst. Met zijn volgende single 'Folsom Prison Blues' scoorde Cash zijn eerste nummer één hit. Cash was vervolgens in 1957 ook de allereerste artiest die bij Sun Records een volledig album mocht uitbrengen. De zanger was niet te spreken over de lage inkomsten bij het label en besloot om in 1958 over te stappen naar Columbia Records, waarbij als eerste de single 'Don't Take Your Guns to Town' verscheen, wat meteen één van de bestverkochte singles van Cash zou gaan worden.
Ride This Train
Vanaf het einde van de vijftiger jaren kwamen de succesjaren voor Cash en dat ging samen met een grootschalig gebruik van amfetamine en andere soorten drugs. In juni 1965 moet Cash voor de rechter verschijnen omdat hij met een oververhitte auto een bosbrand had veroorzaakt. Toen de rechter aan Cash vroeg waarom hij dit had gedaan, had de zanger aangegeven dat het toch echt zijn auto was geweest die de brand had veroorzaakt en dat de rechter "zijn domme vragen maar aan zijn dode auto moest stellen". Bij de brand was zo'n 200 hectare aan natuurgebied weggefikt en waren er 49 zeldzame en zwaar bedreigde condors uit het gebied verjaagd. Cash was niet onder de indruk en riep: "I don't care about your damn yellow buzzards." Cash was eerder dat jaar ook al eens gearresteerd toen hij bloemen uit een tuin had geplukt in Starkville in Mississippi. De zanger zou het incident verwerken in het liedje 'Starkville City Jail'.
Well, I left my motel room, down at the Starkville Motel,
The town had gone to sleep and I was feelin' fairly well.
I strolled along the sidewalk,
'neath the sweet magnolia trees;
I was whistlin', pickin' flowers,
swayin' in the southern breeze.
I found myself surrounded;
one policeman said: "That's him.
Come along, wild flower child.
Don't you know that it's two a.m."
They're bound to get you.
'Cause they got a curfew.
And you go to the Starkville City jail.
Everybody Loves A Nut
Vanaf het midden van de zestiger jaren brengt Cash ook een aantal conceptalbums uit zoals Bitter Tears (1964) en Sings the Ballads of the True West (1965). Als Cash in 1967 in Walker County in Georgia is raakt hij betrokken bij een aanrijding. Helaas heeft Cash op dat moment een grote hoeveelheid voorgeschreven Dexedrine capsules bij zich en moet de nacht doorbrengen in een cel in de gevangenis van LaFayette, Georgia. Cash zag dit moment later als een keerpunt in zijn leven. "Ik begon met het nemen van pillen, maar het waren de pillen die mij overnamen." Cash zou later terugkomen naar LaFayette om daar een benefietconcert te geven voor de lokale high school.
The Holy Land
Nadat de zanger in 1968 een poging tot zelfmoord had gedaan wist hij dat er veel moest veranderen. Johnny trouwde op 22 februari 1968 met zijn June Carter, kickte af van zijn speedverslaving en was opeens weer in de heer. De twee gaan op huwelijksreis naar Israel waar Johnny veel inspiartie opdoet voor het tenenkrommende conceptalbum The Holy Land. Vanaf 1970 was Jantje Contant compleet van de drugs af en zou zeven jaar lang helemaal van de geestverruimende middelen afblijven.
The Last Gunfighter Ballad
Vanaf 1969 had Cash zijn eigen tv-show waarin hij samen met de Carter Family en de Statler Brothers te zien was. In het programma kreeg de zanger de meest uiteenlopende artiesten te gast, zoals Neil Young, Louis Armstrong, Kenny Rogers and The First Edition, James Taylor, Ray Charles, Roger Miller, Derek and the Dominos en Bob Dylan. Ook schreef hij samen met zijn goede vriend Carl Perkins de soundtrack voor de film Little Fauss and Big Halsey. Cash kende Dylan al sinds het midden van de zestiger jaren en hadden als buren in Woodstock, New York gewoond. Een andere muzikant, die mede door The Johnny Cash Show bekend werd, was Kris Kristofferson. Bij een optreden in de tv-show zongen de twee het liedje 'Sunday Mornin' Comin' Down' waarbij Cash weigerde om de tekst over marihuanagebruik aan te passen.
On a Sunday morning sidewalk.
I'm wishin', Lord, that I was stoned.
Man in Black
Pas vanaf de vroege zeventiger jaren kreeg Cash de bijnaam Man in Black. Cash trad vaak in het zwart gekleed op, waarbij hij een opvallende lange zwarte jas droeg. In het liedje 'Man in Black' legt Cash zelf zijn kledingkeuze uit:
We're doing mighty fine I do suppose.
In our streak of lightning cars and fancy clothes.
But just so we're reminded of the ones who are held back.
Up front there ought to be a man in black.
The Highwaymen
Cash toonde met zijn zwarte kleding respect voor de armen en de hongerigen, uit naam van de gevangene die zijn straf al had uitgezeten en voor eenieder die zich veraden voelde door leeftijd of drugsgebruik. Daarnaast was het ook Cash zijn subtiele manier om te demonstreren tegen de oorlog in Vietnam. Vanaf het midden van de zeventiger jaren begon de populariteit van Cash wat in te zakken. Er verscheen een biografie, waarvan meer dan een miljoen exemplaren werden verkocht. Cash was ondertussen ook bevriend geraakt met de Amerikaanse president Richard Nixon, waarvoor hij in 1970 in het Witte Huis had opgetreden. Ook kon Cash het prima vinden met de beroemdste pindaboer van Amerika Jimmy Carter, met wie hij nog jarenlang bevriend zou blijven. Samen met Waylon Jennings, Willie Nelson en Kris Kristofferson richt Cash in 1980 de band The Highwaymen op. Van de band verschenen twee albums.
Class of '55
In 1983 komt Cash op een nogal aparte manier in het ziekenhuis terecht. De zanger had een trap gekregen van een struisvogel. Vijf jaar later gaat Cash op zekere dag op ziekenbezoek bij Waylon Jennings, die herstellende was van een hartaanval. Jennings gaf Cash de tip om de dokters ook eens naar zijn hart te laten kijken en dat resulteerde in een dubbele bypass operatie. Cash zou geheel herstellen maar weigerde elke vorm van verdoving om de kat niet helemaal op het spek te binden. In 1986 keerde Cash, samen met Roy Orbison, Jerry Lee Lewis en Carl Perkins, terug in de Sun studio om daar een album onder de naam Class of '55 op te nemen. Nadat zijn contract bij Columbia Records was verlopen ging de zanger van 1987 tot 1991 verder bij Mercury Records.
American Recordings
De grote comeback van Johnny Cash volgde in 1994 toen de zanger een contract kreeg bij Rick Rubin's American Recordings. Drie jaar later bleek dat de zanger leed aan multi systeem atrofie (een verzamelnaam voor ziekten waarbij meerdere delen van de hersenen vroegtijdig verouderen en afsterven). Cash liet zich niet uit het veld slaan en nam prachtige albums op zoals American III: Solitary Man (2000) en American IV: The Man Comes Around (2002). Hoe het met de zanger ging was duidelijk te zien in de videoclip van de Nine Inch Nails-cover 'Hurt', waarin we konden zien hoe snel de sympathieke muzikant was verouderd.
Op 15 mei 2003 kreeg Johnny een enorme opdonder toen zijn geliefde June Carter Cash op 73-jarige leeftijd overleed. June had Johnny op zijn hart gedrukt dat hij door moest gaan met het opnemen van zijn liedjes. Cash dook na de dood van June de studio in en nam in zo'n vier maanden tijd zo'n 60 liedjes op. Later dat jaar zou Cash zelf opgenomen worden in het Baptist Hospital in Nashville, waar hij op 12 september 2003 om 02.00 uur 's nachts overleed aan de gevolgen van diabetes.
In november 2005 verscheen de biografische film Walk the Line, waarin Joaquin Phoenix als Johnny en Reese Witherspoon als June te zien waren. Witherspoon kreeg een Oscar voor haar rol en beiden werden tevens beloond met een Golden Globe in de categorie Beste Film / Musical. Ook werd er van het leven van Cash een wervelende musical gemaakt, die met succes op Broadway te zien was. Johnny Cash zal bij de meesten altijd in herinnering blijven als de muzikant die ons verraste met grote hits zoals 'Ring of Fire', 'Folsom Prison Blues', 'A Boy Named Sue', 'One Piece at a Time' en vele andere grote hit singles. Johnny Cash mag dan al tien jaar niet meer onder ons te zijn, zijn muziek zullen we nimmer vergeten.
