Film: Goya's Ghosts

Joris (Scylla)
In Goya's Ghosts wordt het verhaal verteld van Inés Bilbatúa, een jonge schoonheid die de grote inspiratiebron vormt voor de Spaanse hofschilder Francisco Goya, aan wiens naam de film zijn titel ontleend. De schone jonkvrouwe Inés, gespeeld door Natalie Portman, wordt onschuldig in de kerkers geworpen door de Spaanse Inquisitie. De Inquisitie, nieuw leven ingeblazen door de venijnige broeder Lorenzo, treedt rücksichtslos op tegen alles wat maar enigszins godslasterlijk zou kunnen zijn. Inés' vader probeert vergeefs zijn dochter terug te krijgen, maar weet wel Lorenzo's naam dusdanig door het slijk te halen dat deze Spanje moet ontvluchten om zelf geen slachtoffer te worden van de Inquisitie. Jaren later, wanneer Napoleon inmiddels Spanje binnengevallen is, keert Lorenzo terug om met hetzelfde vuur waarmee hij voorheen het woord van Christus verspreidde, nu de revolutionaire ideeën van Napoleon aan de overwonnen Spaanse bevolking op te dringen. Inés heeft de vijftien jaar op water en brood overleeft, hoewel er mentaal en fysiek niet veel meer van Goya's muze over is. Ze confronteert Lorenzo vervolgens met een geheim, waar deze liever niet aan herinnerd wenst te worden.

We zien hoe dit drama zich voltrekt door de ogen van Francisco Goya, die voor het verhaal eigenlijk geen rol van betekenis speelt. Mede doordat vooral in het begin van de film de aandacht zo op hem gevestigd is, leidt dit de aandacht af van de beide echte hoofdrolspelers, en daarmee van het eigenlijke verhaal van de film. Hierdoor duurt het even voordat je door hebt waar het in de film om gaat en voordat de film een beetje op gang komt. Een onnodig zijlijntje waarin wordt benadrukt dat Goya hofschilder is en waarin Randy Quaid een bespottelijke koning Carlos IV neerzet, draagt ook niet bij aan de samenhang van de film.

Natalie Portman als Ines

Het verhaal zelf blijft redelijk oppervlakkig, maar regisseur Milos Forman gebruikt zijn eerste film in acht jaar om grote thema's naar boven te halen. De Spaanse Inquisitie, en daarmee de katholieke kerk, wordt vanzelfsprekend afgeschilderd als een brute corrupte organisatie. Daar tegenover wordt in de tweede helft van de film het Napoleonistische revolutionaire regime gezet, wederom gepersonifieerd door Lorenzo. Maar ook deze ideologie blijkt geen antwoord te kunnen geven. Wat is waarheid, en hoe is goed van kwaad te onderscheiden? Echte antwoorden op deze vragen worden niet gegeven, en ondertussen schildert Goya zich een weg door de film heen.

Natalie Portman (Star Wars, V for Vendetta) speelt een sterke rol, een dubbelrol. Ze speelt zowel het angstige meisje wat de kerkers in moet, als de doorgedraaide Inés wanneer ze na vijftien jaar weer het daglicht ziet. Ze speelt beide rollen met verve, en Portman laat in deze film zien dat ze is uitgegroeid tot actrice van formaat. De Zweed Stellan Skarsgård speelt zijn rol als Goya goed, maar zorgt er niet voor dat Francisco Goya meer wordt dan een nogal sullige ingetogen schilder. Dit in scherp contrast met diens vriend, de venijnige, door en door slechte broeder Lorenzo, die op onsubtiele wijze wordt neergezet door de Spaanse acteur Javier Bardem. Net iets te overdreven. Bardems accent helpt hem ook niet, en het is sowieso vreemd dat aan de uitspraak van de acteurs niet wat meer aandacht is besteed. De één vindt het prima om gewoon Engels te praten, de ander moet er zonodig een Spaans accent aan geven, en wanneer de Fransen eenmaal Spanje binnentrekken is het feest compleet.

Waar wel duidelijk veel aandacht aan is besteed is de aankleding van de film. De kostuums zien er prachtig uit, en het achttiende eeuwse Spanje wordt prachtig en sfeervol in beeld gebracht. Milos Forman, met films als Amadeus en One Flew over the Cuckoo's Nest op zijn naam niet de minste, heeft met Goya's Ghosts een film gemaakt die er prachtig uitziet en de kijker zeker zal vermaken. Het gevoel blijft echter dat er meer in de film had kunnen zitten dan dat er nu is uitgehaald.


Label: Warner Bros. Releasedatum: 12 april 2007 Kijkwijzer:
Waardering: