Boek: Vilayanur Ramachandran - Het Bewustzijn
Het is een beetje lastig om warm te draaien voor dit boek, omdat je een in het diepe wordt gegooid met een enorm voorwoord en dankbetuiging. Als het daadwerkelijke boek tenslotte begint, struikel je nog even over lange zinnen en moeilijke woorden, maar als je besluit daar lekker overheen te lezen, sleept het enthousiasme van de auteur je mee. Het Bewustzijn is een verzameling lezingen, die uiteindelijk geen volledig beeld geven van het bewustzijn, maar wel intrigerende stukjes informatie geven. Die stukjes informatie zijn weergegeven in wetenschappelijk taal, maar zijn prima te begrijpen. Ramachandran probeert een brug te slaan tussen de neurowetenschappen en filosofie. Hij probeert met zijn kennis van de werking van de hersenen uit te leggen waarom bijvoorbeeld kunst er op een bepaalde manier uit ziet. Als er iets niet wetenschappelijk lijkt te zijn is het kunst, maar na het lezen van het hoofdstuk hierover, kun je niet meer naar een schilderij kijken en het simpelweg als een mooi schilderij waarderen. Dat is dan ook meteen een soort nadeel van het boek, omdat het alles een heel heldere verklaring meegeeft, waardoor de wereld ontdaan wordt van al het bijzondere, onverklaarbare en ‘zweverige’. Echt alles wat iemand voelt, doet en zegt wordt vanuit de hersenen geregeld. Daarom komt ook de vraag naar boven: wie zijn wij als wij niet zelf beslissen wat we doen, maar onze hersenen dat al voor ons doen. Wat is ons bewustzijn? Wat is ons zelf? Ons brein is één van de meest gecompliceerde en uitgebreide machines en we begrijpen nog maar een klein deel van alle processen die zich erbinnen afspelen. Ramachandran doet geen poging ons een volledig plaatje te geven, maar pikt er hier en daar wat onderwerpen uit, die hij boeiend weet te vertellen en met praktijkvoorbeelden illustreert.
Zo legt hij uit waarom fantoomledematen bestaan, hoe je een fantoomverlamming (verlamming van een fantoomledemaat) kunt genezen, waarom we lachen als we gekieteld worden en niet als we onszelf kietelen. Ramachandran heeft als arts vele praktijkvoorbeelden tot zijn beschikking en laat zien hoe groot zijn enthousiasme is over dergelijke bijzondere (ziekte)beelden. Hij neemt je als lezer mee in zijn manier van denken en toont ook vermoedens, zonder (al) te kunnen tonen of het klopt of niet. Daarmee komt het boek ook een beetje in de filosofie terecht, waarmee de schrijver meteen bereikt wat hij wilde bereiken. Voor mij was het meest opzienbarende hoofdstuk dat over het ‘zelf’. Ramachandran toont aan waar hij denkt dat het zelf-gevoel uit zou kunnen bestaan en herleidt dat tot processen in de hersenen. Als lezer zit je daar wat ontgoocheld bij te kijken, omdat je in feite hoort dat een echte ‘zelf’ niet direct bestaat, maar gewoon een waanbeeld is die je hersenen in elkaar geknutseld hebben om de wereld te begrijpen. Een boeiend boek, dat wat mij betreft best wel wat dikker had mogen zijn. Het aantal pagina’s is 152, maar ruim 1/3 wordt in beslag genomen door noten, woordenlijst en literatuurlijst.
Het Bewustzijn is onderdeel van de nieuwe reeks van Pearson Education. De reeks heet Populair Wetenschappelijk en “biedt de nieuwsgierige lezer diverse titels op het gebied van de populaire wetenschap. Alle voorzien van illustraties en alle even toegankelijk als diepgravend.” En dat klopt. Het boek is toegankelijk, zonder simpel te worden. Als lezer voel je je geaccepteerd in het territorium van de wetenschap, omdat je serieus genomen wordt. Andere titels in deze reeks zijn:
- De Zon
- Denken dieren na?
- Kunnen mannen zwanger worden
- De vier elementen
- De aarde (verschijnt in maart)
- De sensuele zee (verschijnt in april)
Uitgever: Pearson Education ISBN: 978 90 430 1307 9 Pagina's: 152
Waardering:
Must See/Buy/Do AanraderRedelijkTsjaa...STAY AWAY!!!!