DVD: De stand van de zon / De stand van de maan

Joost Melis (Pink_Floyd)
Twee DVD's uit een nog af te maken drieluik die verhalen over Indonesië na de val van president Soeharto in 1998. Een tijd van politieke onrust en onzekerheid voor de inwoners van één van de grootste landen ter wereld qua bevolking. De documentaires volgen een 'gewone' familie in deze roerige tijden, reformasi genaamd.



De spil van de familie is Rumidjah, de grootmoeder van ongeveer 60 jaar. Samen met haar twee zoons (Bakti en Dwi) en kleindochter (Tari) woont ze in een eenvoudig huis in Jakarta. In het begin van De stand van de zon, zien we haar teleurgesteld wegwandelen van een plek waar rijst wordt uitgedeeld aan de bevolking. Ze strompelt met lege handen geïrriteerd weg door de steegjes van de stad. Op dat moment komt ze nog over als een zwakke, getergde vrouw, maar door de film heen groeit haar persoonlijkheid en ontpopt zich een sterke vrouw. Dat moet ook wel want vooral haar zoon Bakti bezorgt haar veel kopzorgen. Hij heeft geen baan, gokt teveel, speelt alleen maar met zijn duiven en komt ook nog eens met de verkeerde vrouwen thuis. Tari is haar lieveling en Rumidjah probeert haar kleindochter zo goed mogelijk op te voeden in deze politiek onstabiele tijden. Ze benadrukt het belang van school en geloof. Dat laatste speelt een prominente rol in de documentaires. Indonesië is het grootste moslimland ter wereld, maar Rumidjah is zelf een christen. Bakti is in de stand van de zon ook nog christelijk, maar bekeert zich in de stand van de maan tot moslim. De tweestrijd, maar ook het samenleven, van deze geloven wordt prachtig weergegeven in de film. Het shot waarin het kruis bovenop een kerktoren in lijn met de top van een moskee wordt gebracht is hier een goed voorbeeld van.



De beelden van de registraties zijn sowieso prachtig. De stand van de maan is nog mooier gefilmd dan deel één van het drieluik. Bij sommige shots vraag je je letterlijk af hoe de filmmaker (Leonard Retel Helmrich) hier gehangen, gelegen of gestaan moet hebben. Al balancerend op een torenhoge brug, hangend uit een rijdende trein of een camera in een emmer die uit een put omhoog wordt gehesen, het zijn allemaal voorbeelden van het prachtige camerawerk. De stand van de maan is ook niet voor niets winnaar van de Joris Ivens Award van de IDFA 2004 en een officiële Sundance Filmfestival selectie in 2005. De films kennen geen voice-over of duidelijke verhaallijn, het is een pure registratie waarin de familie en de beelden het werk doen. De subtiele verhaallijn wordt langerzamerhand wel steeds interessanter. De geloofskwestie komt tot een hoogtepunt als Bakti zich bekeert omdat zijn vriendin wil trouwen en twee geloven op één kussen kan niet. Als hij het kruisbeeld van Jezus uit het huis van Rumidjah wil halen zie je hoeveel dit voor haar betekent.

Een ander voorbeeld van culturele verschillen zie je duidelijk terug in het fragment wat tevens een dubbel gevoel creëert. Het bankstel van Rumidjah wordt meegenomen door een woekeraar omdat ze haar schuld niet volledig kan afbetalen. Haar buurvrouw komt vlak daarna in paniek binnen om te vertellen dat ze haar appel is kwijtgeraakt. Op het eerste gezicht moet je er om lachen. Zeker als de buurvrouw zegt dat de appel van Rumidjah wel erg op haar gestolen appel lijkt. Maar als je daarna de reactie van de sterke grootmoeder ziet, besef je hoeveel een appel waard kan zijn.

Beide films duren ongeveer negentig minuten en de DVD's bevatten verder geen extra's. Dit zou het verhaal ook niet ten goede komen omdat het op zichzelf veel indrukwekkender is.
Wil je meer weten over de familie of een beeld krijgen over het Indonesië na Soeharto dan zijn deze DVD's wel wat voor jou. Verwacht geen spannende cliffhangers of special effects maar geniet van het subtiele en mooie camerawerk! Ik ben benieuwd naar het laatste deel van het drieluik.

De stand van de zon


Label: Total Film Releasedatum: 07-02-2006 Kijkwijzer:
Waardering:


Must See/Buy/Do
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
STAY AWAY!!!!

De stand van de maan


Label: Total Film Releasedatum: 07-02-2006 Kijkwijzer:
Waardering:


Must See/Buy/Do
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
STAY AWAY!!!!