Return to Monkey Island

Maar liefst 13 jaar sinds de laatste Monkey Island-game verscheen is de komische adventure-franchise eindelijk wedergekeerd, met voormalig LucasArts-genie Ron Gilbert aan het hoofd. Return to Monkey Island is een voortzetting van de avonturen van Guybrush Threepwood en zijn zoektocht naar het roemruchtige geheim van Monkey Island.

Het was 1992 dat Monkey Island-bedenker Ron Gilbert LucasArts gedag zei en daarmee ook de rechten op het intellectuele eigendom achterliet. LucasFilm werd zo'n twintig jaar later opgekocht door The Walt Disney Company, inclusief het IP van Monkey Island. Er volgden enkele nieuwe titels zonder supervisie of input van Gilbert en pas in 2019 sloegen Gilbert en een andere Monkey Island-veteraan, Dave Grossman, de handen opnieuw ineen voor een nieuwe iteratie.

Return to Monkey Island heeft een eigenaardige artstijl die wellicht even wennen is voor menig liefhebber van de franchise. Nu heeft de serie sowieso veel verschillende stijlen meegemaakt door de jaren heen, van pixel art tot "3D", maar deze nieuwe prentenboek-look zagen we nog niet eerder. Gilbert vertelde in een interview dat de originele pixel art initieel werd overwogen maar dat dat tevens de vrijheid en flexibiliteit bij de ontwikkeling zou inperken. Verantwoordelijk voor de art direction is LittleBigPlanet-designer Rex Crowle, zelf fan van de Monkey Island-games, die door Gilbert gevraagd werd naar aanleiding van een tekening van Guybrush Threepwood die Crowle hem jaren geleden stuurde.

Gameplay in Return to Monkey Island is vertrouwd, met typische point-and-click-navigatie, een eenvoudig inventory-systeem met drag&drop en uiteraard de mogelijkheid om items met elkaar te combineren. Er is een soort kleinschalige open wereld met meerdere eilanden, zoals de niet eerder bezochte oorden Brr-Muda en Terror Island, waartussen je kunt navigeren en ieder eiland heeft meerdere locaties die via een overkoepelende map bezocht kunnen worden. Dit werkt soms een beetje raar, vooral op de startlocatie Melee Island, omdat je niet op ieder moment de overview map kunt openen, je moet eerst door verschillende locaties sjauwen om de map te kunnen zien - waarna je wel gewoon kunt fast-travelen naar de voorgenoemde locaties.

In principe is het gros van de game een herinnering die Guybrush herleeft in een verhaal dat hij in het heden vertelt aan zijn zoon Boybrush. Het avontuur begint geheel traditiegetrouw met Guybrush op Melee Island die weer eens op zoek is naar een pirate crew en een schip om nou eindelijk het geheim van Monkey Island te ontdekken. Na een korte introductie waarin je speelt als de kleine donderstraal Boybrush en je de mechanics van de game uitgelegd krijgt, word je in het spreekwoordelijke diepe gegooid en kun je naar wens rondzwerven op Melee Island. Al snel kom je vele oude bekenden tegen, zoals Murray de pratende schedel, de mysterieuze 'voodoo lady', je geliefde Elaine en natuurlijk je aartsrivaal, zombie-piraat LeChuck.

Voor Monkey Island-fans zoals ondergetekende is het spelen een feest van herkenning. Niet alleen de typetjes, de bekende locaties maar ook de typische opmerkingen, de throwbacks, de popcultuur/piraterijreferenties, het is echt een warm bad voor de liefhebber. Het is ook niet bepaald een korte game, ik weet nog dat ik al 8 uur op de klok had staan toen ik richting het einde van hoofdstuk 3 ging, van de 5 in totaal.

Er is ditmaal ook een hintboek aanwezig dat niet zozeer meteen verklapt wat je moet doen maar je tips en adviezen geeft om verder te komen. Ideaal want het is geen schande als je af en toe vast komt te zitten en even niet meer weet wat je waar moet toepassen, vooral als je wat verder bent in het spel en je een waslijst aan objecten in je inventaris hebt en je verschillende locaties hebt om uit te pluizen en personages om te ondervragen. 

Eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik aanvankelijk wat moeite had met de grafische stijl. Je zou kunnen redeneren dat het in deze spellen niet draait om de looks, maar het speelt natuurlijk altijd een rol. Veel liefhebbers hadden bijvoorbeeld liever de pixel art stijl gezien uit de originele Secret of Monkey Island, ik had zelf graag de cartoonesque cellanimatie uit The Curse of Monkey Island terug zien keren, die mijns inziens perfect paste bij de games en zijn personages. De kartonachtige pop-up book-look waar voor gekozen is is in ieder geval een gedurfde keuze geweest. Je ziet wel dat er veel meer animatie c.q. beweeglijkheid mogelijk is met deze stijl ten opzichte van bijvoorbeeld het statischere van de eerste twee originele titels.

Maar Ron Gilbert raakte verknocht aan het design van Crowle en daarmee was de kous af. Helaas niet voor veel "fans", na de onthulling in mei van dit jaar kon Gilbert rekenen op een vloedgolf aan beledigingen en andere toxische troep van gamers die het niet eens waren met het uiterlijk van de game. Hierop besloot de Monkey Island-grondlegger uit teleurstelling maar helemaal niets meer te publiceren over de game tot release. Gilbert werd gesteund door mensen als Neil Druckmann en Cory Barlog, die hun ongenoegen over de walgelijke reacties via Twitter kenbaar maakten.

Het grappige is dat zodra je door de ietwat kinderlijke beginscene heen bent, en je zit eenmaal in de game, je binnen de kortste keren gewend bent aan het uiterlijk. En wat blijkt dan? Het is een Monkey Island-game in hart en nieren, met vrijwel alle originele stemacteurs, met de typische idiote puzzels die je gewend bent en uiteraard een veelvuldigheid aan hilarische en/of flauwe grappen. De point&click-navigatie werkt vlekkeloos, de muziek en de geluidseffecten zijn dik in orde en het geheel voelt gewoon goed gepolijst aan.

Het is een verademing om Dominic Armato weer te horen als de stem van Threepwood terwijl hij zijn nonchalance en onwetendheid ten toon spreid. Kortom een prima voortzetting van een door velen geliefde, grappige point-and-click-adventureserie.