Wasteland 3

InXile is terug met een officieel nieuw deel in de Wasteland-franchise, zes jaar nadat het voortreffelijke Wasteland 2 verscheen. De squad-based RPG doet wederom waar het goed in is: een enorm uitgebreide open-wereld RPG bomvol geweld en met legio impactvolle keuzes en kleurrijke personages, ditmaal tegen een decor van een ijskoude, post-apocalyptisch Colorado.

Na tweemaal uitgesteld te zijn, onder meer vanwege de COVID-19 pandemie, is Wasteland 3 in volle glorie terug. Net als met zijn voorganger koos ontwikkelaar InXile Entertainment er wederom voor om de bekostiging voor een groot deel via crowdfunding te laten lopen; uiteindelijk wist de Amerikaanse studio aan een budget te komen dat maar liefst het drievoudige was van dat voor Wasteland 2. Wederom neem je als speler het beheer in handen van een groep specialisten genaamd Desert Rangers, een collectief dat streeft naar orde en rechtvaardigheid in de post-apocalyptische woestenij. Zoals ervaren spelers wel weten komt het woord 'specialisten' niet zomaar uit de lucht vallen, het is in Wasteland-games vrij essentieel om een team samen te stellen dat bestaat uit individuen met een eigen unieke ambacht. Met een groepje 'jacks of all trades' ga je het waarschijnlijk niet ver schoppen.

De Desert Rangers zitten in zwaar weer. Na een aaneenschakeling van tegenslagen is het restant van de elitegroep min of meer uit wanhoop op zoek naar ondersteuning. Deze zoektocht leidt hen noordwaarts, waar een eigenzinnig figuur met de scepter sledgehammer zwaait, 'The Patriarch'. Zoals zo'n beetje het credo is van Wasteland 3 is het ook bij deze vaderlandslievende aartsvader der bevroren wildernis een gevalletje 'voort wat hoort wat', 'you scratch my back, I scratch yours' en wat dies meer zij. Na deze hartverwarmende kennismaking staat het de speler compleet vrij om de wereld om zich heen te verkennen, al zal je je op den duur wel bezig moeten houden met de verschillende losgeslagen familieleden van de Patriarch, die ook één voor één op hun eigen manier een gooi doen naar de macht in de uitgestrekte wastes.

Wasteland 3 zit bomvol gestoorde sektes, bloeddorstige rednecks, patriotische kannibalen, sarcastische disco-robots en andere compleet van de pot gerukte figuren. Een groot deel van het aanzienlijke budget van de game is opgegaan aan voice actors, want in tegenstelling tot diens voorganger zijn alle personages nu 'fully voiced' en zijn verschillende sleutelfiguren in het spel zelfs voorzien van 'talking heads' zoals we dat kennen uit de spirituele voorgangers Fallout 1 en 2. Je kunt opnieuw van start gaan met vier teamgenoten en daarnaast twee huurlingen. Bovendien staat het de speler vrij om een vriend uit te nodigen om de campaign in co-op te ervaren.

De game mag geprezen worden vanwege de enorme samenhang tussen factions, personages en gebeurtenissen vroeg en laat in de game. Wasteland 2 deed dit al voortreffelijk maar de hoeveelheid 'branching' in het hoofdverhaal en binnen verschillende quests is ronduit spectaculair te noemen. Denk aan gebeurtenissen ergens halverwege de game die voortkomen uit ogenschijnlijk insignificante keuzes die je vele uren eerder maakte, misschien wel niet eens volledig bewust. Een mysterieuze vreemdeling helpen met zijn verwondingen, een verknipte gevangene helpen ontsnappen, het stiekem opblazen van iemands semi-mechanische huisdier... Vrijwel iedere uitwijkmogelijkheid die je je aanwendt komt op enigerlei wijze op een (veel) later moment terug.

Je voornaamste activiteiten in dit speel bestaan uit het al lootend rondstruinen door de koude vlaktes van Colorado terwijl je gunsten uitwisselt met locals in de verschillende nederzettingen, allemaal terwijl je ondertussen aan je vaardigheden sleutelt door anarchistisch tuig en gemuteerde schepsels uit de weg te ruimen. Het combatsysteem in Wasteland 3 is grofweg hetzelfde gebleven: een turn-based/cover-based tegeltjesstrijd waar je beurten uitwisselt met de tegenstanders en wederom foefjes als 'overwatch' kunt toepassen om hinderlagen te leggen tijdens de beurt van de vijand, of 'hunker down' kunt kiezen voor extra bescherming en het opsparen van action points voor de volgende ronde. 

Combat is onmisbaar maar geenszins de hoofdmoot in het spel; verwacht ondanks de gelijkenissen met games als XCOM 2 geen voortdurende shootouts. Opnieuw zijn vaardigheden als hacken, lockpicken, explosieven, wetenschap, modding, "nerd stuff", tosti-ijzerreparatie (jawel) en natuurlijk de verschillende charismatische benaderingen van bijna even groot belang, evenals zaken zoals leiderschap en survival. Een belangrijk nieuwtje is de toevoeging van het voertuig, naast in totaal zes manschappen is er een extra hulpmiddel bij gekomen in de vorm van je transportmiddel. De Kodiak, een tankachtige truck kan je in benarde situaties helpen het tij te keren met een arsenaal aan upgradeable wapens en foefjes. Ook niet geheel onbelangrijk is de mogelijkheid om je wagen in te zetten als dekking voor je Rangers.

Wat deze game zo goed maakt is in de eerste plaats de enorme vrijheid die je hebt om te gaan en staan en te doen wat je wil. De 'role-playing' is groots en je beslist zelf wat voor type wastelander je bent, een kille klootzak die alleen maar uit is op doodslag en zelfverrijking, of een barmhartige samaritaan die voor iedereen klaarstaat. De grote hoeveelheid skills, perks en quirks vormen je manschappen tot unieke individuen die je vanaf de start uiteraar geheel samen kunt stellen. Desondanks is het ook de moeite waard om een playthrough te proberen met de vooraf beschikbare personages (of eigenlijk duo's) aangezien zij over een unieke vooropgezette backstory beschikken waar in de talloze dialogen regelmatig op gereflecteerd wordt.

Wasteland 3 is isometrisch RPG-genot pur sang, met een ontelbare hoeveelheid 'vorken in de weg' die je op een eigen gekozen pad sturen. Na één playthrough heb je nog lang niet alles gezien en de vele kleurrijke factions en hun leiders nodigen uit om meerdere paden in verschillende playthroughs te bewandelen. Het grafische aspect, de effecten en de gevechten zijn niet van een enorm hoog niveau, maar dit wordt grotendeels goedgemaakt met de vrijheid die op zoveel verschillende niveau's aan je voeten ligt. Dat zit hem in zowel het kiezen, creëren en kneden van talloze teamleden, het na veel wikken en wegen maken van morele keuzes en het op geheel eigen wijze dealen met situaties. Kortom een RPG waar je met een beetje toewijding compleet in kunt verzuipen.