Blu-ray: 11.22.63

Tijdreizen begint weer populairder te worden. Dit tv-seizoen alleen al starten er op de Amerikaanse televisie meerdere shows die het overbruggen van tijd op een bepaalde manier in hun basisconcept hebben zitten: het door de tijd heen communiceren in Frequency, het achtervolgen van kwaadwillende tijdreizigers in Timeless en de tijdreiziger H.G. Wells in Time After Time. Gek, eigenlijk, dat juist nu Doctor Who een jaartje overslaat.

Vorig seizoen was er natuurlijk ook al DC's Legends of Tomorrow, en de miniserie 11.22.63. Legends keerde dit seizoen gewoon terug, maar het verhaal van 11.22.63, gebaseerd op het bijna gelijknamige boek van Stephen King, is een afgerond geheel en dus keerde deze serie niet terug bij streamingdienst Hulu, de Amerikaanse aanbieder. In Nederland was de serie overigens ook te zien; FOX zond de serie enkele maanden na de Amerikaanse release bij ons uit. De eerste aflevering werd ter promotie zelfs vertoond op Dutch Comic Con, in maart.

In 11.22.63, een titel die internationaal iets minder snel begrepen wordt dan in de VS, draait alles om de dag waarop president John Fitzgerald Kennedy door, voor zover wij weten, Lee Harvey Oswald om het leven werd gebracht: 22 november 1963. Of eigenlijk draait het om de periode ervoor, want hoofdfiguur Jake Epping (James Franco) wil voorkomen dat de moord überhaupt plaatsvindt.

11.22.63: Sarah Gadon en James Franco

In een achttal afleveringen vertellen schrijver Bridget Carpenter en executive producer J.J. Abrams hoe Epping een manier vindt om van het heden terug te reizen naar 1960, en hoe hij van een vriend de opdracht krijgt om in de drie jaar die hij heeft voordat de moord plaatsvindt, uit te zoeken of Oswald alleen werkte, of dat er een samenzwering was die leidde tot de dood van JFK.

Acht afleveringen is niet veel, en dus gaat het verhaal redelijk vlot, mede omdat er nogal wat te vertellen valt. De serie doet namelijk meer dan alleen de hoofdfiguur onderzoek laten doen naar de mogelijke samenzwering: het is ook een weergave van de jaren 60 in contrast tot het heden, alsmede een karakterstudie van Lee Harvey Oswald. En natuurlijk is het een Stephen King-verhaal, dus is er ook een bovennatuurlijk tintje. In dit geval is dat de wijze waarop het tijdreizen plaatsvindt: er is een portaal dat leidt naar oktober 1960 wanneer je er doorheen loopt, en dat je terugbrengt naar twee minuten na je vertrektijd als je weer teruggaat. Hoe lang je in het verleden doorbrengt is niet relevant; bij terugkeer zijn er slechts twee minuten verstreken. Mocht je daarna weer teruggaan door het portaal, dan kom je terug op hetzelfde tijdstip als de eerste keer. Bovendien 'reset' je dan eventuele wijzigingen die je in het verleden hebt aangebracht in je vorige bezoek. Je kunt dus eenvoudig nieuwe pogingen doen, als ware het een computerspel.

Net als bij een computerspel wordt het spelen overigens moeilijker als je minder triviale acties onderneemt. King en Carpenter drukken dat uit als "het verleden duwt terug", wat zich uit in willekeurige gebeurtenissen die zich richting Epping uiten om te voorkomen dat hij al te grote wijzigingen aanbrengt in het verleden.

11.22.63: James Franco en George MacKay

Het verhaal kent dus een paar regeltjes, maar maakt zich daar gelukkig niet te druk om. Het 'terugduwen' wordt logischerwijs gebruikt om ervoor te zorgen dat Epping niet zomaar van alles kan gaan lopen veranderen in het verleden, maar zelfs dat is een slechts sporadisch gebruikt element. Voor het grootste deel van de acht afleveringen volgen we namelijk het nieuwe leven dat Epping, die in ons heden niet zo lekker in zijn vel zat na een scheiding, opbouwt in de sixties. Hij leert nieuwe liefde kennen, maakt nieuwe vrienden en blijft intussen als een spion Oswald volgen. Maar hij ervaart ook verschillen met het heden; hij wordt vreemd aangekeken als hij een zwarte collega een kopje koffie aanbiedt en ervaart hoe diezelfde collega gewoon genegeerd wordt als ze ergens probeert iets te kopen. Ook het feit dat een andere vrouwelijke collega een mislukt huwelijk achter de rug heeft is iets wat 'not done' is om in het openbaar te noemen. 11.22.63 toont daarmee hoever we gekomen zijn in de afgelopen halve eeuw, maar laat ook zien hoe dingen vroeger soms simpeler, en daarom misschien wel beter, waren.

11.22.63 is daarmee een interessant 'period piece', maar ook een boeiend spionageverhaal en een overtuigende romance. Franco weet zich in de acht afleveringen prima te handhaven en Daniel Webber zet een interessante Oswald neer. En het is ook wel prettig om eens een tv-serie te zien waarin een verhaal van Stephen King niet helemaal op zijn kop wordt gezet en tot in het belachelijke wordt uitgemolken.

De blu-ray release van 11.22.63 bevat naast de acht afleveringen een featurette: When the Future Fights Back. Het is een standaard achter-de-schermen-special waarin de makers de serie en de achtergronden bespreken, en biedt een leuk beetje extra vermaak, maar veel is het niet.