Wasteland 2: Director's Cut

Wasteland 2 is het officiële vervolg op de scifi-RPG Wasteland uit 1988. Vorig jaar kwam de game naar pc en dit jaar kunnen ook Xbox One- en PlayStation 4-bezitters zich storten in deze grootse RPG. Met een team genaamd de Desert Rangers is het je taak om orde en veiligheid te brengen in de wetteloze woestenij van een postapocalyptisch West-Amerika.

Het originele Wasteland werd ontwikkeld door Interplay Productions voor Apple II, Commodore 64 en MS-DOS. De game sleepte een aantal GOTY-titels in de wacht en werd door verschillende gamemagazines gecomplimenteerd vanwege de non-lineaire gamewereld, de uitstekende mix tussen gevechten en puzzels en het uitgebreide skill-systeem. Een opvolger stond al vrij snel op de planning, maar behalve een slechte spin-off (Fountain of Dreams) en een gecanceld project (Meantime) bleef het stil rondom Wasteland 2. Wel kwam er een spirituele opvolger, die op zichzelf uitgroeide tot een enorm succesvolle franchise: Fallout.

Wasteland 2 is een klassieke RPG met turn-based combat. Net zoals in het eerste deel staan de Desert Rangers centraal, een groepering die probeert om een soort handhaving te brengen in de anarchistische wildernis die is ontstaan als het gevolg van de nucleaire holocaust. Je bestuurt een team van vier rangers die je zelf kunt samenstellen of automatisch kunt laten genereren. Met het team van vier 'rookies' word je er opuit gestuurd om de dood van de legendarische ranger Ace te onderzoeken. Naast je vier reguliere squadmembers kun je nog eens een totaal van drie aanvullende 'stagiaires' (followers) aan je team toevoegen. Dit zijn individuen die je in de gamewereld kunt vinden om te werven, al dan niet voor een tegenprestatie of met behulp van een vlotte babbel. Met zeven man over de map rennen maakt het er niet overzichtelijker op, maar het zijn toch weer een extra paar handen. Followers levelen ook gewoon mee en kunnen op dezelfde wijze beheerd worden als je basisteam.

Wanneer je kiest om zelf je personages samen te stellen krijg je een gigantische hoeveelheid customization-opties voorgeschoteld, van uiterlijke kenmerken tot religie, biografieën en het merk sigaretten dat hij of zij rookt. Waar het uiteindelijk om gaat zijn de vaardigheden die je manschappen hebben. Het is hierbij belangrijk om op te merken dat je er goed aan doet om vaardigheden te spreiden zodat je een team specialisten hebt in plaats van vier manusjes-van-alles. Je kunt ervoor kiezen om met een team leeghoofden die excelleren in moord en doodslag op pad te gaan, maar zonder een hospik of chirurg, een charismatische leider of een degelijke inbreker, ga je waarschijnlijk niet ver komen als je team een gezamenlijk IQ heeft van twee cijfers en de communicatieve vaardigheden van een visstick. Character creation in Wasteland 2 heeft veel weg van het skills-, traits- en perks-systeem van Fallout, inclusief de bekende SPECIAL-karakteristieken, zij het in een iets ander jasje gestoken.

De besturing met een controller werkt in eerste instantie prima. Je bestuurt altijd één leidend personage waarbij de rest van het team volgt, of je kunt ervoor kiezen om een teamlid afzonderlijk van de rest te besturen. Wanneer je als team navigeert en je moet een skill gebruiken zoals lockpicking of safecracking, zal automatisch de best man for the job naar voren stappen. Afhankelijk van je perception-skill lichten objecten in meer of mindere mate op als je in de buurt bent. Hierbij komt het gemis van een muis naar voren; wanneer zich twee of meer objecten vlak bij elkaar bevinden, is het heel lastig om degene te selecteren die je graag wil. Voor het gebruik van skills is hier iets op gevonden, namelijk een cycle-systeem waarmee je kunt wisselen tussen bruikbare objecten, maar dit helpt je niet als het gaat om simpelweg een kistje openen of een schakelaar omzetten. Als een bewaker voor een deur staat, zal de focus op het 'talk'-icoontje blijven staan terwijl je eigenlijk die verrekte deur open wil maken. Met wat button-mashen terwijl je tegen de gewenste deur aanloopt, lukt het uiteindelijk wel, maar ideaal is het niet.

Datzelfde gemis komt naar voren tijdens gevechten. Zodra je (of je vijand) de (turn-based) combat-modus initieert, verandert de besturing van je joystick in een cursor om over het in tegeltjes opgedeelde slagveld te navigeren, wat niet heel vloeiend werkt. Worstelen met de combinatie van camera- en cursorbesturing is dan ook iets wat, vooral in het begin, voor enige frustratie kan zorgen. De camera kun je in twee modi hanteren: rotate en pan. Het 'pannen' is ideaal om de omgeving te scannen voor POI's of vijanden, terwijl het roteren logischerwijs onmisbaar is om de omgeving vanuit iedere hoek te bekijken. De modi verander je met een druk op de ene joystick, terwijl je de cursor bestuurt met de andere. Het heeft me enkele uren gekost om dit navigeren onder de knie te krijgen.

Maar dan heb je de besturing onder de knie en kun je je aandacht volledig richten op de game zelf. Wasteland 2 is groots in zoveel opzichten: wapens, items, NPC's, PC's, locaties, random encounters, factions, plot-twists, zwarte humor, bizarre quests en keiharde afstraffing zodra je je overmoedig waant. Wie hunkert naar een èchte old-school RPG zoals de originele Fallout-games, zoek niet langer. Ben je liefhebber van games als X-COM of de oudere Jagged Alliance-games, dan ga je hier waarschijnlijk veel plezier aan beleven. En zoveel keuzes die je moet (lees: kunt) maken, met allemaal hun keerzijde. Wie zich de wastelands van Noord-Californië uit de eerste Fallout-games herinnert, zal meteen overladen worden met nostalgische gevoelens zodra de wereldkaart zich aan je presenteert, en je onder het genot van zeer bekend klinkende ambient music, de wildernis intrekt. Soit, deze lofzang komt van iemand die inderdaad zo'n achttien jaar geleden ongezond verknocht was aan Fallout 1 en een jaar later aan Fallout 2. Eerlijkheidshalve moet dan ook gezegd worden dat Wasteland 2 niet voor iedereen is. Niet iedereen kan door de gedateerde graphics heen kijken, of zich omwille van tijd veroorloven om zich volledig over te geven aan de omvangrijke wereld van de game.

Bovendien lijdt de game aan een aantal zeer irritante bugs. Dit zijn veelal kleine irritaties, zoals het percentage van slagingskans (hit chance) dat opeens verdwijnt als je wapens wisselt. Of dat de knop voor het snel wisselen van wapens opeens niet meer werkt en je dit via de radial menu's moet doen. Of het wisselen tussen personages wat soms opeens in de verkeerde volgorde gaat. De een kijkt hier makkelijk doorheen terwijl een ander zich er mateloos aan kan storen, maar het is geenszins game-breaking. Bovendien kwam er enkele dagen na release een flinke patch binnen (8.5GB) die al veel oneffenheden wegpoetste. Veruit de grootste irritatie bevindt zich in de laadtijden. Wasteland 2 is een backtrackgame bij uitstek, wat betekent dat je voortdurend heen en weer peddelt tussen settlements. Het verlaten van een dorpje en het ophalen van de world map kost laadtijd. Vervolgens reis je ergens heen, loopt onderweg wat raiders tegen het lijf: laadtijd. Gehakt gemaakt van de raiders, encounter verlaten: laadtijd. Bestemming bereikt, laadtijd. Niet zoveel mis mee, maar ze duren langgggg. De laadtijd van een savegame laden heb ik even getimed: 45 seconden.

Combat werkt erg fijn, zodra je eenmaal de combinatie bewegen + cameranavigatie voldoende beheerst. Als je voorzichtig te werk gaat kun je vijanden vaak al spotten voordat ze jou gezien hebben. Dit geeft je de kans om je manschappen tactisch te positioneren. Je sniper zet je ver naar achter boven op een schuurtje, degenen met korteafstandswapens verschuilen zich achter hutjes in ambush-modus (net als Overwatch in X-COM) en nog een assault rifle/energy weapon op de vlanken aan weerszijden. Munitie is schaars, dus het loont om te investeren in CQC, bijvoorbeeld blunt weapons of brawling. Naast dat je kogels bespaart, is het wel zo fijn dat een sniper van zich af kan meppen zodra er opeens iemand wat te dichtbij komt. Wapens hebben namelijk een optimale afstand, iemand snipen van twee meter afstand gaat dus niet werken.

De Director's Cut heeft vier noemenswaardige verbeteringen in huis ten opzichte van de originele Wasteland 2 van vorig jaar. Ten eerste is er sprake geweest van een complete 'graphics overhaul'. Dit betekent dat een geheel nieuwe versie van de Unity-engine, Unity 5, gebruikt wordt. Dit is terug te zien in geherstileerde omgevingen, character models en lichteffecten. Er zijn nieuwe perks en nu ook quirks, waaraan naast een positieve boost aan je skillset ook immer een nadeel kleeft (bijvoorbeeld een bekende uit Fallout, heavy handed, waarbij je +15% damage op CQC-attacks krijgt, maar -50% critical chance). Verder zijn er nu precision strikes, waarmee een specifiek lichaamsdeel beschoten kan worden. Denk aan het mikken op benen om de bewegingsvrijheid van een vijand te ondermijnen. Tenslotte zitten er in de Director's Cut nog eens 8000 nieuw opgenomen zinnen gesproken dialoog, wat de levendigheid ten goede komt.

Munitie is schaars en inkomsten zijn laag. Gelukkig zijn her en der NPC's te vinden die op zoek zijn naar specifieke items en daar grof geld voor betalen. Zo is er bijvoorbeeld een dokter die graag de achterlijven van reuzekakkerlakken ontvangt, een bommenexpert die goud geld betaalt voor stront en een wapendealer die graag kapotte wapenonderdelen koopt. Dit geeft looten een aangename extra motivatie. Wapens zijn er in overvloed, met eventuele mods om accuratesse of clip size te verbeteren. Net zoals in Fallout 1 en 2 vind je de top-notch wapens vaak bij handelaren, waardoor je echt moet sparen/werken voor een nieuw schietijzer, maar des te meer voldoening krijg je als je je nieuwe speeltje eenmaal in handen hebt. Het managen en afwegen van allerlei facetten bij de keuze van je uitrusting is ook een sport op zich. Ga je voor dat betere wapen dat een stuk meer schade veroorzaakt, maar tegelijk ook meer action points kost waardoor je minder vaak kan schieten? Zou je die power armor wel dragen, als het betekent dat je bewegingsvrijheid een stuk ingeperkt wordt? Is het wel verstandig om die blauwe jurk aan te trekken als die slecht matcht met je paarse pooierhoed? Dat soort dingen.

Wasteland 2 is een redelijk pittige game, zelfs op de normale moeilijkheidsgraad is het bij tijd en wijle onmisbaar om tactische keuzes te (her)overwegen gedurende bepaalde aanvaringen. Ook uit te voeren quests worden je niet op een dienblad gepresenteerd. Het 'tracken' van quests is daarom soms een crime, omdat er geen richtingscursor of bestemmingsicoontjes worden gebruikt. Dit is de game niet als nadeel aan te rekenen, je moet gewoon opletten als je met mensen praat. Zolang je oplet tijdens gesprekken, zal je de meeste informatie al hebben. Je kunt wel een soort journal raadplegen waarin de laatste ontwikkelingen omtrent een bepaalde quest worden uitgeschreven, maar dat betekent niet dat er in staat waar je heen moet.

Arizona en Los Angeles, de twee hoofdlocaties van de game, zijn desolaat en springlevend tegelijk. Je kunt kilometers afleggen zonder iemand tegen te komen, maar zodra je weer eens een nederzetting bezoekt waarin wanhopig een poging gedaan wordt tot enige vorm van beschaving, voelt alles weer heerlijk interactief. Followers die opmerkingen hebben over sanitaire voorzieningen of small talk maken met de locals, bewakers die je waarschuwen als je weer aan een hek zit te morrelen of meteen beginnen te schieten als je iets te nieuwsgierig de voorraadkasten langs gaat. Het meest indrukwekkende blijft echter de samenhang tussen alles en iedereen. Ieder woord en iedere daad heeft wel een vorm van consequenties. Soms klein, soms groot. Het is geweldig om steeds weer te zien hoe NPC's reageren op gebeurtenissen die zich drie uur eerder in de game op een totaal andere locatie hebben voorgedaan, of dat nu positief of negatief is.

Conclusie
Wasteland 2 is een must-buy voor fans van klassieke, isometrische turn-based RPG's. Het zal inmiddels wel duidelijk zijn, maar hunker je al sinds Fallout 1 en 2 naar een opvolger die niet inboet op de, weliswaar gedateerde, maar traditionele elementen van old school RPG's en niet je handje vasthoudt, dan is dit je game. Irritante bugs, ongelukkige menu- en speelveldnavigatie en veel te lange laadschermen (met veel te weinig laadschermtips, trouwens) kosten de game wel punten, maar tasten de kern eigenlijk niet aan. Het ongekende oog voor detail in dialogen en de samenhang tussen verschillende gebeurtenissen blijft overduidelijk, als je door de eveneens old school graphics heen kan kijken.