The Avengers
Wanneer de Noorse God Loki op Aarde komt en dreigt de wereld aan zijn heerschappij te onderwerpen rest S.H.I.E.L.D.-directeur Nick Fury maar één ding: hij moet de machtigste helden van de wereld bijeen brengen om tegen het kwaad te vechten. Maar het Avengers Initiative is geannuleerd en de teamleden hebben nog nooit samengewerkt. Wie redt de wereld van de ondergang?
Toen Samuel L. Jackson een verschijning maakte na de aftiteling van Iron Man, vier jaar geleden, begonnen bij film- en comicfans de fanboyzenuwen te trillen: dit moest iets gaafs betekenen. De spanning werd in de jaren daarna steeds verder opgebouwd, met scènes in de films van de Hulk, Thor en Captain America die allemaal wezen op een gedeelde continuïteit tussen de films. Er zou een film komen waar al deze grote helden tegelijk in zouden voorkomen: The Avengers.
Het is geen lichte onderneming om een dergelijke film op te bouwen: de druk van het introduceren van de origins van de helden is er door de voorgaande films af, maar The Avengers moet een podium bieden voor vier grote superhelden, twee kleinere (Hawkeye en Black Widow), en de bekendere S.H.I.E.L.D.-figuren. En dan moet er ook nog een schurk te bevechten zijn. Gelukkig lag deze taak bij Joss Whedon, die met zijn vele tv-werk (onder andere Buffy the Vampire Slayer en FireFly) al heeft bewezen niet alleen interessante concepten te kunnnen opbouwen, maar ook uiteenlopende leden van een ensemble-cast te kunnen laten samenwerken.
In The Avengers ontstaat door de komst van Loki, een logisch gevolg van scènes uit de vorige films en de Nick Fury-comic die de afgelopen weken verscheen, de noodzaak om de helden bijeen te rapen. Het is vervolgens aan S.H.I.E.L.D. om de helden te verzamelen en ze te overtuigen samen te werken. Dit is geen gemakkelijke taak: de vier zijn nog nooit eerder onderdeel van een team geweest en hun werkwijzen liggen ver uiteen. In zekere zin valt hier een vergelijking te trekken tussen S.H.I.E.L.D.-directeur Fury en Avengers-regisseur Whedon: beiden hebben de taak een groep figuren samen een zinnige eenheid te laten vormen. Whedon bedacht zelf het verhaal van de film, samen met X-Men en Hulk-schrijver Zak Penn, en schreef vervolgens het scenario. Hierbij betrok hij de acteurs zoveel mogelijk, omdat zij hun personage het beste kennen en zinnige input zouden kunnen leveren.
Deze input is nuttig gebleken; zo stelde Robert Downey Jr. dat de aanwezigheid van Gwyneth Paltrows Pepper Potts een vereiste was. En daar heeft hij geen ongelijk in: Stark en Potts zijn een setje sinds de finale van Iron Man 2 en deze film is voor Stark een voortzetting van zijn verhaal. Potts aanwezigheid in de nieuwbouwtoren Stark Tower in New York is daarom niet alleen een leuke, maar ook een logische toevoeging. De verhalen van de andere helden sluiten eveneens logisch aan: na The Incredible Hulk dook Bruce Banner weer onder, op zoek naar een plek waar hij zijn rust kon houden zonder onderbrekingen van 'the other guy'. In Azië speelt hij nu dokter voor minder bedeelden wanneer hij door Black Widow wordt verzocht als wetenschapper mee te werken aan de operatie. Captain America, Steve Rogers, is nog steeds onder de hoede van S.H.I.E.L.D. wanneer hij voor het eerst in beeld komt: zijn introductie in de film is reeds getoond na de aftiteling van zijn vorige avontuur. Thor vindt, als alles overziende Noorse God, uiteindelijk zelf zijn weg naar Aarde als hij ontdekt dat zijn halfbroer rotzooi aan het trappen is.
Whedon heeft de overgang van de vijf voorgaande films naar dit gezamenlijke avontuur zo natuurlijk mogelijk laten verlopen. De helden zijn niet ineens een team: daar gaan wat strubbelingen en gevechten overheen. Het resultaat is dan ook dat The Avengers niet zozeer het verhaal van hun eerste gezamenlijke vijand is, maar het sluitstuk van hun origin story: hoezeer Nick Fury en Phil Coulson in de vorige films al het grondwerk hebben gelegd voor het Avengers Intiative, het zijn uiteindelijk de helden zelf die het team moeten vormen. Het is hun gezamenlijke vijand die ze van dit nut overtuigt.
The Avengers is een interessante vertelling over de samenkomst van een groep superhelden, maar het is daarnaast ook gewoon een geslaagde superheldenfilm. Er is een serieuze dreiging, er is een brede range aan coole tech, er zijn stoere figuren en (naar Whedon-traditie) gave vechtscènes. En er is een grote finale in New York die Michael Bay wel als voorbeeld mag nemen voor z'n volgende Transformers-film: de helden werken samen, vechten tegen Loki's Chitauri-leger en dit alles zonder de kijker te verwarren of vermoeien. Het is een film waarin actiescènes een functie hebben. Het is ook een film die erin slaagt om elk van de acht hoofdrollen voldoende ruimte te geven, waardoor fans van iedere super- of subheld hun favoriet kunnen zien schijnen. Mark Ruffalo laat bovendien zien meer dan geschikt te zijn om een volgende Hulk-film te dragen: zijn Bruce Banner is beter dan die van Edward Norton, en dankzij het scenario is zijn verhaal interessanter (en grappiger) dan dat uit de vorige film.
Door zijn monsteromvang, langdurige opbouw en grote diverse cast zou The Avengers door mindere geesten met gemak uitgevoerd kunnen zijn als een goedkope, met visual effects aangeklede, popcorn-superheldenfilm van weggooiformaat. Dat is het niet geworden; Joss Whedon kent zijn helden, weet hoe ze werken en heeft ze samengebracht in een door de personages gedreven superheldendrama. Een drama waarin de tijd wordt genomen om persoonlijk te worden met de helden, zonder te vergeten hoe stoere actiescènes ook hun functie moeten vervullen. Al deze elementen maken van The Avengers een uitermate succesvolle comicverfilming, waarmee hopelijk een nieuwe standaard wordt gezet voor de komende jaren.
