Nederland organiseert internationale accountability conferentie voor Oekraïne

Nederland organiseert samen met aanklager A.A. Khan QC van het Internationaal Strafhof en Eurocommissaris Didier Reynders op 14 juli een ministeriële conferentie over accountability voor Oekraïne in Den Haag. De conferentie heeft als doel om samen met eregast minister Dmytro Kuleba de verschillende lopende inspanningen van de internationale gemeenschap op het gebied van waarheidsvinding en gerechtigheid verder te versterken en te coördineren.

Minister Hoekstra: “De internationale gemeenschap heeft al snel belangrijke eerste stappen gezet om verantwoordelijken voor mogelijke internationale misdaden voor de rechter te kunnen krijgen. Het is nu van belang om deze bestaande inspanningen bij elkaar te brengen, zodat alle acties daadwerkelijk effectief bijdragen aan gerechtigheid voor nabestaanden en overlevenden”.

Om die reden heeft Nederland het initiatief genomen om met betrokken partijen en landen te bespreken hoe bestaande inspanningen op het gebied van bewijsgaring, opsporing en vervolging beter op elkaar aangesloten kunnen worden. De conferentie biedt mogelijkheid aan landen en partijen om lopende inspanningen te presenteren en een collectief plan uit te werken dat zeker moet stellen dat grove schendingen van internationaal humanitair recht niet onbestraft blijven. Daarbij wordt bijvoorbeeld de mogelijkheid verkend voor samenwerking en taakverdeling als het gaat om het uitvoeren van forensisch onderzoek in Oekraïne onder de vlag van het Kantoor van de Aanklager van het Internationaal Strafhof.

Tijdens de conferentie zullen het Internationaal Strafhof en Eurojust richtsnoeren presenteren voor het verzamelen en opslaan van bewijs, en voor versterking van samenwerking met ngo’s. Dat draagt er aan bij dat verzamelde bewijzen daadwerkelijk gebruikt kunnen worden in strafrechtelijke procedures, zowel op nationaal als internationaal niveau. Er zal bijzondere aandacht worden besteed aan bewijzen van seksueel geweld en hoe voorkomen kan worden dat slachtoffers in het proces van bewijsgaring onnodig worden belast.

De uitkomsten van deze conferentie kunnen de basis leggen voor verbeterde coördinatie op het gebied van waarheidsvinding en gerechtigheid voor wreedheden begaan in andere situaties.

Het kabinet hecht groot belang aan waarheidsvinding en gerechtigheid voor de nabestaanden van slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Daartoe steunt Nederland verschillende ‘accountability’ inspanningen, ook financieel, waaronder het onderzoek van het Internationaal Strafhof en het mandaat van de Commission of Inquiry van de Verenigde Naties. Ook heeft een Nederlands forensisch onderzoeksteam onder de vlag van het Internationaal Strafhof onderzoek gedaan in en rond Kyiv om bewijzen veilig te stellen.