Auteur moet biografie Johan Cruijff rectificeren na valse bewering

Redactie

De Johan Cruyff Foundation is vrijdag in het gelijk gesteld door de rechter tijdens het kort geding tegen schrijver Auke Kok. De auteur krabbelde tijdens de zitting terug over een bewering dat Cruijff miljoenen euro's had verdiend vanuit de Foundation. De rechter stelde dat het imago van Cruijff en de Foundation zijn geschaad en dat Kok hoor-wederhoor had moeten plegen. Met de wens van de Foundation om alle gedrukte boeken terug te halen ging de rechter niet akkoord. Hij oordeelde dat rectificatie op zijn plaats is. Er moet een inlegvel in het boek komen met daarop de rectificatie.

Kok schrijft in zijn biografie over Cruijff dat de legendarische nummer veertien zich jaarlijks een miljoen euro liet uitbetalen vanuit de Johan Cruyff Foundation. Bij het televisieprogramma De Wereld Draait Door gaf hij aan dat hij dit gehoord heeft van drie verschillende bronnen. Navraag bij de Foundation deed hij niet, omdat de Foundation had aangegeven niet mee te willen werken aan het boek. "Als Auke Kok de moeite had genomen om contact op te nemen met de Cruyff Foundation, had hij de over de juiste feiten kunnen beschikken", meldde de Foundation een dag na de uitzending middels een statement, waarin werd aangekondigd dat er juridische stappen zouden volgen.

ANBI-status
Vrijdagmiddag stonden beide partijen tegenover elkaar bij een kort geding. De Foundation wilde dat alle boeken worden teruggehaald, zowel fysiek als via internet. De bewering over de verdiensten van Cruijff zou bij eventuele toekomstige boeken niet gebruikt mogen worden en dat alles onder een dwangsom van duizend euro voor iedere keer dat dit bevel wordt overtreden. Het was voor de Foundation van groot belang dat de rechter hen in het gelijk zou stellen vanwege de zogenoemde Goede Doelen-status ANBI. "Als de bewering van Kok zou kloppen, zou de Foundation hun speciale ANBI-status verliezen. Het schaadt de reputatie enorm en daarom moet het boek uit de handel worden genomen."

Toen de rechter Kok vrijdag tijdens het kort geding een aantal gerichte vragen stelde, krabbelde de auteur terug. "Ik vind het naar en vervelend en dit was niet de bedoeling. Als ik aan de rechtzetting kan bijdragen zal ik dat zeker doen", gaf de auteur aan, waarop de rechter vroeg of er iets recht te zetten was. "Dat ik dat zo niet op had moeten schrijven", aldus Kok. "Had u het zo niet op moeten schrijven of kunt het niet bewijzen?" antwoordde de rechter. "Ik begon te twijfelen, heb anderen gebeld, en toen bleek het misschien toch iets anders te liggen."

"Cruijff heeft hier nooit één cent aan verdiend. Het is altijd gescheiden geweest", reageerde woordvoerder Carole Tate, die volgens De Telegraaf in de rechtzaal met tranen in haar ogen stond. "We hebben het over recalls, lettertypes, maar je doet hier gewoon mensen verdriet mee. Dit is echt heel erg. Sorry dat ik geëmotioneerd ben. Als Kok nu zegt dat hij het zo niet heeft bedoeld, doet dat heel veel mensen verdriet. Dit is echt heel erg." De advocaat van de Foundation vulde aan dat het terughalen van de 65.000 gedrukte boeken de uitgever 'een paar ton kon kosten'. "Het kan de Foundation een paar miljoen kosten", doelend op de ANBI-status.

Uitspraak rechter
"Zijn de uitlatingen juist? En in verband daarmee of Kok heeft gehandeld in overeenstemming met goede journalistieke beginselen, zoals hoor-wederhoor?" zei de rechter bij zijn uitspraak, geciteerd door De Telegraaf . "Hij gaf aan dat het om een beschuldiging gaat. "De gemiddelde lezer zal opvatten dat Cruijff een miljoen euro kreeg dat bestemd was voor gehandicapten. Dat is een ernstige beschuldiging."

"Kok heeft drie anonieme bronnen", vervolgde de rechter. "Dat is het voor risico van Kok en de uitgever. Kok twijfelt inmiddels aan zijn eigen uitlating: het zou ook wel eens uit andere bronnen hebben kunnen komen." De rechter vindt dat Kok wederhoor had moeten plegen bij de Foundation. "Het waren niet zomaar zinnetjes, daar hoort hoor-wederhoor bij. Het imago van Cruijff wordt geschonden en ook het imago van de Foundation wordt daarmee geschaad." Het boek mag gewoon in de schappen blijven liggen. "Er is zoveel ruchtbaarheid aan deze zaak gegeven, dat iedereen nu wel weet dat de gewraakte passage in het boek niet klopt." De passage moet worden geschrapt in de volgende drukken.