Nederland tegen EU-uploadfilter

Mick (Philosocles)

Nederland is als een van de weinige landen tegen de deal die EU-onderhandelaars van de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement hebben gesloten over een nieuwe copyrightrichtlijn. Die gaat onder meer over een omstreden uploadfilter om te voorkomen dat auteursrechtelijk beschermd materiaal wordt geupload, en over het betalen om kleine stukjes werk van anderen te tonen.

Behalve Nederland stemden ook Finland, Italië, Luxemburg en Polen tegen, aldus een gezamelijke verklaring. Daarin staat dat de richtlijn volgens de landen een stap terug is ten opzichte van de huidige situatie. Ook zou deze geen goede balans slaan tussen de bescherming van rechthebbenden en de belangen van burgers en bedrijven.

Volgens de richtlijn zijn straks niet langer gebruikers, maar websites en platforms zoals YouTube en Facebook verantwoordelijk voor aanwezige filmpjes, muziek en foto's. Die moeten ze wegfilteren of ervoor betalen. De vrees is dat er voor de zekerheid strenge filters komen die bijvoorbeeld ook memes blokkeren.

Sites die korter dan drie jaar bestaan, onder de vijf miljoen bezoekers per maand hebben of minder dan tien miljoen euro per jaar omzetten zouden volgens het voorstel zijn gevrijwaard.

Ook geeft de richtlijn uitgevers het recht om een vergoeding te vragen voor kleine stukjes van bijvoorbeeld nieuwsberichten zoals die door sites als Google News online worden gezet. Hierover moet echter eerst worden onderhandeld, maar de regel geldt wel zonder uitzondering voor iedereen.

Burgerrechten
Nederland, Finland, Italië, Luxemburg en Polen vinden het voorstel verder juridisch onduidelijk. De landen denken dat het zal leiden tot rechtsonzekerheid voor belanghebbenden, en burgerrechten kan ondermijnen.

Komende maand moet het Europees Parlement nog over de regelgeving stemmen, maar de verwachting is dat het voorstel daar zal worden goedgekeurd. Vervolgens moeten de lidstaten binnen twee jaar met wetgeving komen om het te implementeren. Het is onduidelijk in hoeverre de Nederlandse tegenstem gevolgen heeft voor hoe de regels er straks in de Nederlandse wet uitzien.

Vanwege de kritiek van juridische onzekerheid is het denkbaar dat de tegenstemmers het uiteindelijk op rechtszaken zullen laten aankomen om de reikwijdte van de regels te testen.