Embryo-DNA succesvol aangepast

Chinese wetenschappers zijn er in geslaagd om het DNA van een embryo aan te passen om een erfelijke ziekte te verwijderen. Ze deden dit met een nieuwe techniek, waarmee één specifiek basenpaar wordt opgezocht en chemisch omgezet wordt in een ander.

Het DNA is fundamenteel een hele reeks van 4 types basenparen (adenine, cytosine, guanine en thymine oftwel A, C, G en T) en bij de bevruchting wordt het DNA van de moeder vermengd met dat van de vader en vinden er ook diverse willekeurige mutaties plaats.

Het DNA van embryo's werd eerder dit jaar al aangepast door Britse wetenchappers, maar die gebruikten een andere techniek, namelijk Crispr. Deze techniek breekt het DNA op één specifiek punt, en wanneer de cel het DNA weer probeert te lijmen worden de omliggende genen gedeactiveerd. Daarmee kunnen specifieke genen die ziektes veroorzaken uitgeschakeld worden.

Volgens professor David Liu, een van de onderzoekers, wordt driekwart van de aangeboren ziektes veroorzaakt door slechts één gemuteerd basenpaar, waarvoor deze nieuwe techniek uitkomst biedt. Het unieke aan de techniek is dat het DNA niet beschadigd hoeft te worden, maar de basenparen chemisch worden aangepast. Dit zorgt ervoor dat er geen bijwerkingen of celsterfte plaatsvindt wanneer de cel er niet in slaagt de gebroken DNA-streng te repareren.

De specifieke ziekte die verwijderd is uit het DNA van het embryo is Beta-thalassemia, een erfelijke bloedziekte waarin het lichaam moeite heeft met het omzetten van ijzer in rode bloedcellen waardoor de drager ernstig zuurstoftekort ervaart en afhankelijk wordt van bloedtransfusies. Beta-thalassemia wordt veroorzaakt door een enkel onjuist basenpaar dat een G is in plaats van een A, en de Chinese wetenschappers konden dit met hun nieuwe techniek aanpassen.

Kritische geluiden zijn er ook, want voor het Chinese onderzoek worden gekloonde menselijke embryo's gebruikt. In het Westen is deze methode omstreden, en hierdoor zijn Westerse onderzoekers afhankelijk van een zeer beperkte hoeveelheid gedoneerde eicellen van vrouwen en overgebleven embryos uit vruchtbaarheidsklinieken. Vanwege ethisch boe-geroep duurt het volgens professor Lovell-Badge nog wel een poosje voor we medische toepassingen van deze techniek klinisch gebruikt zien worden. In het Westen, dan tenminste...