Juno, welcome to Jupiter!

qltel

"Juno, welcome to Jupiter." Met deze woorden kondigde Jennifer Delavan van Lockheed Martin (de bouwer van Juno) aan dat Juno aangekomen was bij Jupiter.

"You’re the best team ever! We just did the hardest thing Nasa has ever done," zei Scott Bolton, hoofdonderzoeker bij de Junomissie.

En daarin had hij gelijk. Het was een lastige manouvre die gelukkig goed is gegaan. Juno is gelanceerd op 5 augustus 2011 aan boord van een Atlas V 511-raket.

Juno naderde Jupiter met een snelheid van tweehonderd keer de snelheid van het geluid. Op exact het juiste moment moest de motor van de sonde een 35 minuten durende vertraging inzetten, zodat Juno gegrepen zou worden door de aantrekkingskracht van Jupiter. Was dit niet goed gegaan dan zou Juno zo voorbij Jupiter vliegen met een snelheid van 250.000 km per uur en was de missie mislukt. NASA kwam via een 3 seconden durend radiosignaal te weten dat dit geslaagd was.

Jupiter
Jupiter is de grootste planeet van ons zonnestelsel, de aarde past er meer dan 1000 keer in. Jupiter bestaat vrijwel helemaal uit gas, het heeft geen vast oppervlak zoals de meeste andere planeten. Wel heeft hij een rotsachtige kern met een diameter van 14.000 kilometer, bestaande uit nikkel-ijzer en gesteente. Hieromheen een ongeveer 40.000 km dikke laag van metallisch waterstof en helium. Hieromheen is weer een laag van vloeibaar moleculair waterstof. De massa van Jupiter is 2,5x zo groot als die van alle andere planeten in ons zonnestelsel bij elkaar.

Kenmerkend voor Jupiter is de grote rode vlek. Dit is een anticycloon die al minstens 300 jaar voortraast en 3x zo groot is als de aarde. Sinds de ontdekking van de vlek is deze in omvang afgenomen, vergeleken met 1900 was de vlek in 2000 de helft kleiner.

Jupiter heeft minstens 63 manen. 47 hiervan hebben een diameter kleiner dan 10 km en zijn pas na 1975 ontdekt.

Missie
De bedoeling van de missie is onder andere meer te weten te komen over de magnetische velden, de samenstelling van de atmosfeer en de kern van de planeet. Volgens Imke de Pater, een Nederlandse hoogleraar aan de universiteit van Berkeley, is onderzoek naar water in de atmosfeer een belangrijk doel van de missie. "Wat ze eigenlijk willen weten is hoeveel water er in de atmosfeer zit. Dat is moeilijk waar te nemen." Water in de buitenste lagen van de gasreus speelt een belangrijke rol bij het weer op Jupiter.

Wetenschappers hopen uit de ontvangen gegevens ook meer te weten te komen over het ontstaan van het zonnestelsel. Juno zal in 20 maanden tijd 37x rond Jupiter draaien. Daarna zal Juno neerstorten in de atmosfeer van Jupiter. Hierbij zal Juno door de enorme druk in elkaar gedrukt worden. De NASA wil zo voorkomen dat biologisch materiaal van de Aarde op de manen van Jupiter terechtkomt.

JunoCam
JunoCam is de camera aan boord van Juno. Deze foto is gemaakt van 11 miljoen kilometer. 

JunoCam heeft een Kodak KAi-2000 sensor met een resolutie van 1600x1200 pixels. Op het laagste punt kan hij foto's maken van 15 kilometer per pixel. Dat lijkt weinig, maar dat is van een hoogte van 4300 kilometer. Op het hoogste punt van de baan is Jupiter maar 75 pixels groot.

De vraag is hoe lang de camera het volhoudt door de sterke straling van Jupiter. De verwachting is dat hij 8 omwentelingen mee zal gaan. 1 baan om Jupiter duurt zo'n 2 weken. Via een speciale website kan iedereen meestemmen over welke plekken van Jupiter gefotografeerd moeten worden door JunoCam. Ook zijn hier binnenkort JunoCam-foto's te zien.

JunoCam is een van de minder belangrijke instrumenten aan boord van Juno. Op onderstaande afbeelding zijn ze allemaal te zien. Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Juno instruments
Instrumenten aan boord van Juno (Afbeelding: NASA)

Juno heeft een opvallende vorm met 3 grote zonnepanelen (2,7 meter bij 8,9 meter) in drie richtingen. Hun eerste doel is uiteraard elektriciteit opwekken maar ze spelen ook een belangrijke rol bij het stabiliseren van de sonde.

De elektriciteit wordt voor de helft gebruikt om de sonde enigszins warm te houden. De andere helft is voor de instrumenten. Aan boord zijn deeltjesdetectoren (Jade en Jedi), een groot aantal camera’s en spectrometers voor verschillende soorten straling zoals radio- en infraroodstraling, ultraviolet en zichtbaar licht (UVS, JunoCam, Jiram, Waves en MWR) en dat ding rechtsonder is niet de arm die in een harddisk zit, maar Juno's magnetometer. Uiteraard is er ook een zender aan boord om de resultaten naar de aarde te seinen.

Lego
Aan boord zijn ook nog een aantal souvenirs. Ten eerste een plakkaat met een afbeelding en geschreven tekst van Galileo Galilei die in 1610 met een telescoop als eerste zag dat Jupiter vier grote manen heeft. En ook 3 metalen Lego-poppetjes. Galileo, de god Jupiter en zijn vrouw Juno. Deze duurste Lego-poppetjes ooit zullen helaas samen met Juno ten onder gaan in de atmosfeer van Jupiter. Deze crash zal waarschijnlijk in 2018 plaatsvinden.