Kabinet sluit compromis over ontwikkelingsgeld

Redactie

Het kabinet is het vrijdag eens geworden over de besteding van 750 miljoen euro voor hulp en handel in ontwikkelingslanden. De ministerraad heeft ingestemd met de beleidsnota van minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen (PvdA). De uiteindelijke nota lijkt op een compromis.

Het onderwerp stond vorige week ook al op de agenda, maar toen werden de coalitiepartijen VVD en PvdA het nog niet eens. Ploumen zou met minister van Economische Zaken Henk Kamp (VVD) in de clinch liggen over de besteding van het geld, dat wordt gestort in het zogenaamde Dutch Good Growth Fund.

Kamp zou met het geld ook Nederlandse bedrijven willen helpen, terwijl Ploumen vooral het midden- en kleinbedrijf in kwetsbare ontwikkelingslanden wil versterken. Beide bewindslieden ontkenden deze week overigens dat sprake was van ruzie. Kamp liet vrijdag na de ministerraad weten dat het hele kabinet achter de beleidsnota van Ploumen staat.

In de nu goedgekeurde plannen kan niet alleen het Nederlandse midden- en kleinbedrijf aanspraak maken op het fonds, maar ook ondernemers in ontwikkelingslanden. Verder kunnen ook Nederlandse ondernemers die willen exporteren naar ontwikkelingslanden geld tegemoetzien.

Het 'onderliggende doel' van het fonds is dat zich in deze landen een middenklasse kan ontwikkelen, zei premier Mark Rutte (VVD) vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie. Dankzij de nota van Ploumen versterken handel en ontwikkelingshulp elkaar, aldus de premier.

Het is de bedoeling dat het fonds zichzelf in stand houdt, zodat de overheid niet hoeft bij te storten. Bedrijven die door een bijdrage uit het fonds succesvol worden in ontwikkelingslanden, worden geacht een deel van de opbrengst weer terug te storten.

Op de nota klinkt meteen kritiek. D66 spreekt in een reactie van een 'pijnlijk compromis' voor de PvdA. Het fonds moest het paradepaardje worden van de PvdA, om zo de een miljard euro aan bezuinigingen op ontwikkelingshulp te verzachten voor de achterban, reageert Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. "Het resultaat is een verkapte exportsubsidie waarbij de ontwikkelingsrelevantie ver te zoeken is."

Het is de sociaalliberaal verder 'volstrekt onduidelijk' hoe het fonds moet gaan werken. Ook ontwikkelingsorganisatie Cordaid noemt het 'onbegrijpelijk' dat exportsubsidies deel uitmaken van het fonds. De organisatie roemt wel de realiteitszin die de nota ademt. "Het is een realistische nota die reflecteert dat de verhoudingen in de wereld veranderd zijn."