Atoomoverleg met Iran voortgezet
Het overleg met Iran over het Iraanse atoomprogramma is donderdag in de Iraakse hoofdstad Bagdad voortgezet. Op tafel ligt een voorstel van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad plus Duitsland waaronder Iran moet stoppen met het meest riskante deel van zijn productie van nucleaire brandstof. Iran heeft een tegenvoorstel gedaan waaronder de Verenigde Staten en Europa hun sancties moeten verlichten.
Westerse landen en hun bondgenoten vrezen dat het Iraanse atoomprogramma kan leiden tot de productie van kernwapens. Iran houdt vol dat zijn reactors alleen bedoeld zijn voor onderzoek of het opwekken van elektriciteit.
Het overleg verloopt moeizaam, maar biedt de meeste hoop op ontspanning sinds jaren. Een Amerikaanse zegsman zei donderdag dat alleen Iran de boze vermoedens over de aard van zijn atoomprogramma kan wegnemen. "Zij zijn de partij waarvan de handelingen zorg wekken in de internationale gemeenschap." De onderhandelingen zijn echter nog maar het begin van een omzichtig en langdurig proces. "Wij zijn zeker nog niet aan het einde daarvan."
De westerse onderhandelaars hebben Iran een pakket voorgelegd dat van Teheran verlangt dat het stopt met het tot twintig procent verrijken van uranium. Vanaf dit percentage is het technisch nog maar een kleine stap om uranium dusdanig te verrijken dat het gebruikt kan worden voor een kernbom. In ruil daarvoor zou Iran verschillende voordelen tegemoet kunnen zien, zoals medische isotopen, enige samenwerking op het gebied van nucleaire veiligheid en onderdelen voor verkeersvliegtuigen, waaraan in Iran grote behoefte is. Maar de westerse landen willen nog niets weten van de Iraanse eis dat economische sancties, die zijn opgelegd omdat Teheran VN-resoluties om alle uraniumverrijking op te schorten naast zich neer heeft gelegd, worden opgeheven.
Aan de vooravond van de onderhandelingen speelde Iran een andere kaart uit, door in principe in te stemmen met inspectie van een militair complex waar mogelijk kernwapengerelateerde proeven zijn gehouden. Met het voorstel lijkt Iran sancties te willen afwenden die op 1 juli ingaan en zijn lucratieve olie-export naar Europa treffen en het land afsluiten van internationale bankennetwerken. Diplomaten van de zes landen sluiten opschorting van de strengere sancties uit, hoewel volgens de Amerikaanse zegsman sommige beperkingen kunnen worden verzacht of ingetrokken.
De Amerikaan voorspelde dat het tempo van de besprekingen, die vorige maand in Istanbul zijn begonnen, de komende tijd zal worden versneld. "Wij hebben er haast mee, omdat iedere dag dat dit onopgelost blijft, een dag is dat zij doorgaan met een nucleair programma." Er zijn volgens de Amerikaanse diplomaat verschillende ramingen hoe lang het nog kan duren voordat Iran een atoombom zou kunnen bouwen. "Wij denken dat er nog tijd is voor diplomatie, maar die is niet oneindig."