'Vrolijke bestuurder maakt sneller brokken'

Automobilisten die uitermate opgewekt achter het stuur zitten, trappen wellicht minder snel op de rem als dat plotseling nodig is dan mensen die met het verkeerde been uit bed zijn gestapt. In gevaarlijke situaties zijn mensen in een negatieve emotionele toestand beter in staat om alert te reageren.

Positieve emoties zijn dus niet altijd handig, concludeert NWO-onderzoeker Henk van Steenbergen in het proefschrift dat hij volgende week dinsdag verdedigt aan de Universiteit Leiden.

In situaties die vragen om mentale inspanning, zoals een gevaarlijke verkeerssituatie moet irrelevante informatie worden onderdrukt, stelt de neurowetenschapper. Hij onderzocht met psychologische experimenten hoe gevoelens deze 'cognitieve controle' beïnvloeden.

Van Steenbergen riep bij proefpersonen een emotie op met muziek of plaatjes en legde met hersenscans vast wat er in het brein gebeurde tijdens het uitvoeren van lastige taken. De conclusie is dat het hersengebied dat waarschuwingssignalen geeft minder actief wordt bij mensen die in een positieve emotionele toestand verkeren.

Aan een positieve stemming en het ruimte geven aan prettige gevoelens de ruimte geven wordt in sommige stromingen in de psychologie veel belang gehecht. "Mijn onderzoek ondersteunt deze opvatting slechts gedeeltelijk", zegt Van Steenbergen. "Inderdaad helpen positieve emoties om stress en spanning tegen te gaan. Maar in een moeilijke situatie is dat lang niet altijd handig."