Rutte: rol staatshoofd niet wijzigen
Premier Mark Rutte (VVD) is niet van plan de rol van het staatshoofd in te perken. Het huidige systeem functioneert goed, zei hij woensdag in de Tweede Kamer tijdens het debat over de begroting van het koningshuis.
Een meerderheid van de Tweede Kamer wil de rol van de koningin beperken tot een meer ceremoniële, al verschilt de mate waarin. D66, PVV, GroenLinks en SP pleiten voor een louter ceremonieel koningshuis. De PvdA wil vooral de vermeende politieke invloed van het staatshoofd aan banden leggen.
De PvdA bepleitte woensdag voor een 'modernisering' van het koningschap. Het staatshoofd zou niet per se uit de regering hoeven, maar zij mag zich tijdens het wekelijkse gesprek met de premier niet meer over politiek getinte zaken uitlaten, zei Kamerlid Pierre Heijnen. Hij vroeg de premier om daar een notitie over te schrijven.
Rutte ziet daar niets in, omdat het huidige systeem volgens hem goed functioneert. Hij riep de Tweede Kamer daarom op om 'zeer terughoudend' te zijn met rigoureuze moderniseringsvoorstellen, omdat onduidelijk is hoe het koningschap zich zal ontwikkelen. Hij wees erop dat ieder staatshoofd een eigen invulling geeft aan het koningschap.
Voorstellen om het staatshoofd niet langer onderdeel te laten uitmaken van de regering veegde de premier van tafel. Dat Beatrix in de regering zit en onder de ministeriële verantwoordelijkheid valt, waarborgt juist het feit dat zij geen politieke invloed heeft. "Als het staatshoofd niet meer in de regering zit, betekent het dat ik er misschien wel drie keer per week naartoe moet", zei Rutte.
Hij benadrukte verder dat van politieke beïnvloeding geen sprake is, al komen veel zaken aan bod tijdens het wekelijkse gesprek. "Uiteindelijk worden de besluiten genomen tijdens de ministerraad." Het gesprek met Beatrix is nuttig om elkaar goed op de hoogte te houden, aldus Rutte.
De premier is verder ook niet van plan om koningin Beatrix, kroonprins Willem-Alexander en diens vrouw Máxima voortaan inkomstenbelasting te laten betalen. Deze kwestie heeft een hoog 'vestzak-broekzak-gehalte', zei Rutte, omdat hun toelage dan wordt verhoogd met het bedrag dat zij aan belasting schuldig zijn.
Ook de vrijstelling van successiebelastingen en belasting over schenkingen blijft in stand. Dat is nodig om het familiekapitaal in stand te houden. Dat geld wordt deels gebruikt voor de uitoefening van de functie van staatshoofd. Wordt deze regeling afgeschaft, dan moet de familie op termijn mogelijk weer bij de staat aankloppen voor extra geld. De huidige regeling is daarom 'heel verstandig', aldus Rutte.