[Special] 20 jaar na de SLM-ramp

Op 7 juni 1989, gisteren precies 20 jaar geleden, stortte een Douglas-DC8 van de Surinaamse luchtvaartmaatschappij SLM neer in Zanderij vlakbij Paramaribo. Er vallen 176 doden, waaronder een groot aantal spelers van het kleurrijk elftal, de voorloper van de huidige Suriprofs. Hieronder een terugblik op de meest zwarte dag uit de Surinaamse voetbalgeschiedenis.

Vlucht PY 764 zou met vertraging vertrekken vanaf Schiphol naar Paramaribo. Aan boord zat bijna de volledige selectie van het kleurrijk elftal, dat in Suriname een toernooi zou gaan spelen. Een aantal spelers ontbraken echter. Stanley Menzo en Hennie Meijer waren al eerder naar Suriname gereisd en daarnaast ontbraken een aantal spelers omdat ze geen toestemming van hun club hadden gekregen. Dit waren onder meer Ruud Gullit, Frank Rijkaard, Bryan Roy, Aron Winter en Henk Fräser. In totaal zaten achttien spelers van het elftal aan boord van het vliegtuig.

Toen dat toestel, dat de naam Anthony Nesty droeg, aankwam in Zanderij bleek het mistig te zijn, maar het zicht was nog wel voldoende voor een landing. De gezagvoerder besloot bij het landen gebruik te maken van het 'instrument landing system', een speciaal navigatiesysteem, hoewel deze niet betrouwbaar was en er ook geen toestemming voor was. De eerste drie landingspogingen werden afgebroken, en bij de vierde werd de automatische waarschuwing dat het toestel te laag vloog door de bemanning genegeerd. Het vliegtuig raakte daarna twee bomen, rolde om de lengteas en stortte uiteindelijk om 04:27 uur plaatselijke tijd neer met het landingsgestel naar boven.

Al snel werden de rampzalige gevolgen van de ramp duidelijk. 167 passagiers en alle negen bemanningsleden kwamen om het leven. Slechts elf personen overleefden de ramp. Van het kleurrijk elftal kwamen veertien spelers en de coach om het leven, drie spelers overleefden het. Onder de doden waren ook de moeder en zus van de latere profvoetballer Romeo Castelen. In Nederland werden alle festiviteiten die op dat moment gehouden werden rondom het honderdjarig bestaan van de KNVB afgelast. Twee maanden later speelde het Nederlands elftal in de Kuip een benefietwedstrijd tegen een nieuw kleurrijk elftal.

De nasleep van de ramp bleef nog jaren duren. Acht slachtoffers waren zo verminkt dat ze pas in 2007 met verbeterde technieken konden worden geïdentificeerd. In Zanderij staat nu een herdenkingsmonument, dat volgens velen inmiddels in dezelfde staat verkeert als de Anthony Nesty.

Omgekomen spelers:

Rudy Degenaar (25, Heracles)
Was een veelbelovende verdediger, ook zijn vriendin kwam bij de crash om het leven.

Lloyd Doesburg (29, Ajax)
Was reservekeeper bij Ajax achter Menzo, speelde uiteindelijk vijf keer in Ajax 1. Bij de begrafenis was de voltallige selectie van Ajax aanwezig, daaronder Dennis Bergkamp, Danny Blind en Frank en Ronald de Boer.

Steve van Dorpel (23, FC Volendam)
Had de bijnaam 'de Parel van de Bijlmer', stond op het punt een contract te tekenen bij Roda JC. Bij het Volendamstadion is 'de Steve van Dorpel Hal' naar hem vernoemd.

Wendel Fräser (22, RBC Roosendaal)
Stond te boek als een groot aanvallend talent. Nog jaarlijks wordt de Wendel 'Man of the Match'-trofee uitgereikt aan de beste speler van het jaar bij RBC.

Frits Goodings (25, FC Wageningen)
Speelde in de jeugd van FC Utrecht nog samen met Edu Nandlal (zie onderaan.)

Jerry Haatrecht (25, Neerlandia)
De enige amateurspeler in de selectie. Verving op het laatste moment zijn broer Winston die destijds bij Heerenveen speelde.

Virgall Joemankhan (20, Cercle Brugge)
Speelde ooit bij Ajax, maar werd een gebrek aan mentaliteit verweten, vertrok daarop naar België.

Andro Knel (21, NAC)
Brak door bij Sparta. Vertrok een half jaar voor de ramp naar NAC. De supportersgroepen van beide teams hebben via Knel nog een sterke band.

Ruben Kogeldans (22, Willem II)
Rubens vader was voormalig international van Suriname. Zijn ouders zijn de enigen die tot de dag van vandaag procederen tegen SLM.

Ortwin Linger (21, HFC Haarlem)
Overleed drie dagen na de ramp. Werd uiteindelijk geïdentificeerd door zijn oom (die alle ziekenhuizen afgezocht had met een foto van Ortwin) en Stanley Menzo aan de hand van zijn gebit en zijn gespierde kuiten.

Fred Patrick (23, PEC Zwolle)
In het nieuwe stadion van FC Zwolle is sinds 2008 een tribune naar Patrick vernoemd.

Andy Scharmin (21, FC Twente)
De gemeente Haaksbergen reikt jaarlijks de Andy Scharmin Trofee uit aan het grootste sporttalent.

Elfried Veldman (23, De Graafschap)
Was de oudere broer van oud-international John Veldman.

Florian Vijent (27, Telstar)
Werd dat seizoen gekozen tot beste keeper van de eerste divisie. Zijn jongere broer Patrick kampte met psychische problemen en keek enorm tegen Florian op. Hij pleegde enkele dagen na de ramp zelfmoord.

Nick Stienstra (33, RCH – coach)
Had verregaande plannen om na het behalen van zijn trainer/coach 1-diploma terug naar Suriname te gaan om daar het Surinaamse voetbal op het organisatorische en professionele vlak te helpen ontwikkelen.

De overlevenden:

Sigi Lens (25, Fortuna Sittard)
Liep bij de ramp een ontwrichte heup op. Toen na zeven maanden revalideren er complicaties optraden besloot hij zijn carrière te beëindigen. Is tegenwoordig succesvol spelersmakelaar.

Edu Nandlal (25, Vitesse)
Hield aan de ramp een gedeeltelijke dwarslaesie over. Heeft met pijn en moeite weer leren lopen, maar wel met een ernstige motorische storing. Heeft nu een eigen schoonmaakbedrijf en is raadslid voor Leefbaar Utrecht.

Radjin de Haan (19, Telstar)
Werd in Zanderij wakker tussen de lijken en heeft zich, met een kind op de arm en een gebroken ruggenwervel, in veiligheid kunnen brengen. Hij is de enige die weer terugkeerde in het betaalde voetbal. Hij kreeg bij zijn rentree zeven maanden later een staande ovatie, maar zou zijn oude niveau nooit meer halen.