Turkse scholier blijft achter

Redactie

Het grote aantal voortijdige schoolverlaters onder de tweede generatie Turkse jongeren is geen algemeen Europees probleem, maar typerend voor Nederland en Duitsland. Landen als België, Zwitserland, Zweden en Frankrijk zijn beter in staat hun kwetsbare groepen binnenboord te houden. Belangrijke oorzaak is het verschil in onderwijssysteem.

De verschillen in Europa zijn groot. Een derde van de tweede generatie Turken in Nederland en Duitsland verlaat voortijdig het onderwijs, met vaak alleen een diploma voor lager beroepsonderwijs op zak. In Zweden, Zwitserland en België is dat nog geen 10 procent.

Dit blijkt uit onderzoek in zeven Europese landen. De resultaten van de NICIS-publicatie ‘Valkuilen en springplanken in het onderwijs’ worden vandaag bekend gemaakt. Op initiatief van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies in Amsterdam wordt een grootschalig Europees onderzoek gehouden naar de integratie van de tweede generatie. De schoolloopbaan speelt daarin een belangrijke rol; onderwijs bepaalt vaak de kans van slagen op de arbeidsmarkt.

In Nederland pakken twee aspecten van het schoolsysteem nadelig uit voor de tweede generatie Turken. Het eerste is de vroege selectie voor vervolgonderwijs. In Frankrijk en Zweden volgen alle jongeren tot hun 15de hetzelfde onderwijs. Dit blijkt voordelig voor de tweede generatie. Door de taalachterstand waarmee de meesten kampen, worden hun leercapaciteiten vaak op latere leeftijd duidelijk, doorgaans niet al op hun 12de, zoals Nederland veronderstelt met zijn Cito-toets. Met als gevolg dat de meeste Turkse leerlingen in het vmbo terechtkomen.

Het tweede aspect is de mogelijkheid voor leerlingen in het lager beroepsonderwijs (vmbo) al op hun 16de een diploma te behalen. De bedoeling is dat ze daarna de overstap maken naar het mbo. Velen haken daar af, onder andere doordat het mbo meer zelfstandigheid vraagt van de leerlingen.

Volgens onderzoeker Maurice Crul plaatst Nederland zo zijn zwakste leerlingen in de meest riskante leeromgeving. "Voor schooluitval is 16 jaar de riskantste leeftijd. Leerlingen zitten dan midden in de kwetsbare puberteit." Afhakers met alleen vmbo maken weinig kans op de arbeidsmarkt.


Turkse scholier blijft achter  (foto: DAG)