Ruimtetelescoop onthult wolken op Uranus

De James Webb Space Telescope (JWST) heeft spectaculaire nieuwe foto's gemaakt van de planeet Uranus. De infraroodbeelden die zijn gepubliceerd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA) en de VS (NASA) tonen 11 van de 13 bekende ringen van de ijsreus en ook verschillende manen en details van zijn atmosfeer, zoals wolken.

De op twee na grootste planeet in het zonnestelsel qua diameter, doet er 84 jaar over om rond de zon te draaien. Uranus is uniek omdat zijn rotatie-as ruim 90 graden gekanteld is ten opzichte van het baanvlak. Daarom is tijdens elke helft van het Uranusjaar de zuidpool of de noordpool recht naar de zon gericht.

Zichtbare poolkap
De Noordpool, die momenteel wordt blootgesteld aan de zon, is te zien op de JWST-afbeeldingen. De heldere poolkap ontstaat waarschijnlijk wanneer de pool direct aan zonlicht wordt blootgesteld - de oorzaak van het fenomeen is nog niet opgehelderd. Twee gloeiende plekken - een aan de linkerkant van de poolkap, de andere aan de linkerkant van de planeet - zijn wolken die verband houden met stormactiviteit, volgens ESA.

Rondom de planeet zijn elf ringen te zien, waarvan er twee bestaan uit stofdeeltjes. Sommige ringen zijn in de afbeelding nauwelijks van elkaar te onderscheiden vanwege hun helderheid en hun nabijheid tot elkaar. Bovendien toont een van de afbeeldingen verschillende van de 27 bekende manen van de ijsreus.

Vier keer zo groot als de aarde
Uranus is de zevende van de acht planeten in het zonnestelsel in termen van afstand tot de zon. Alleen Neptunus staat verder weg van onze centrale ster. Met een gemiddelde afstand van ongeveer 2,9 miljard kilometer staat Uranus ruim 19 keer verder van de zon dan de aarde (150 miljoen kilometer). Met ongeveer 50.000 kilometer is de diameter van de planeet ongeveer vier keer zo groot als de aarde.

De James Webb Space Telescope is een gezamenlijk project van ruimteagentschappen in Europa, de Verenigde Staten en Canada. Het werd eind 2021 de ruimte in gelanceerd vanuit de Europese ruimtehaven in Kourou in Frans-Guyana. Medio juli 2022 werden de eerste beelden van de telescoop gepubliceerd en in september 2022 werden nieuwe beelden van de planeet Neptunus gepresenteerd.