'Schoolmaaltijden zijn geen oplossing voor armoede maar symptoombestrijding'

Jippie

Enkele honderdduizenden leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs kunnen vanaf gisteren, maandag 4 april, gratis een lunch of ontbijt krijgen op school. Het programma is bedoeld voor onderwijsinstellingen waar minstens 30 procent van de leerlingen komt uit een gezin met een laag inkomen.

Scholen zijn blij dat er structureel geld vrijkomt. Het aantal kinderen en jongeren dat opgroeit in armoede neemt toe en daarmee ook het aantal dat zonder ontbijt of lunch naar school komt. En dat heeft effect op de leerprestaties. Het is belangrijk om daar iets aan te doen en op dit project is niks af te dingen. Maar het lost het structurele armoedeprobleem niet op. Teveel Nederlanders hebben geen buffers (meer) om tegenvallers op te vangen. Onverwachte kosten leiden dan al snel tot financiële stress en betalingsproblemen. Ad hoc maatregelen zullen daardoor steeds minder voldoen.

Het project schoolmaaltijden.nl valt in dezelfde categorie als de aanpak voor menstruatiearmoede, energiearmoede, vervoersarmoede en inflatiearmoede. Het verzachten van de effecten van de gevolgen van armoede. En niet de structurele aanpak van het veelkoppig monster dat armoede is.

De verwachting is dat het aantal mensen in armoede de komende periode alleen maar toeneemt. Het CPB schetst in het Centraal Economisch Plan 2023 (maart 2023) geen optimistisch beeld. Door het wegvallen van tijdelijke overheidssteun stijgt komend jaar het aantal mensen onder de armoedegrens fors van 4,7 procent in 2022 naar 5,8 procent in 2024.

Dat pleit voor een systematisch en duurzaam aanpak van armoede. Zodat ouders zelf weer ontbijt voor hun kinderen kunnen kopen, mensen geld hebben voor vervoer om naar werk te gaan zodat ze hun baan niet verliezen, of menstruatieproducten kopen, en gewoon de verwarming aanzetten en warm douchen.

Die structurele aanpak is ook hard nodig om te voorkomen dat er bij elke (economische) tegenvaller weer een armoedefenomeen opduikt. Denk bijvoorbeeld aan smartphone-armoede of rollatorarmoede.