Kilometerregistratie voor betalen naar gebruik onderzocht

In het coalitieakkoord is afgesproken dat de motorrijtuigenbelasting wordt hervormd voor alle personen- en bestelauto’s. Vanaf 2030 betalen autobezitters dan niet meer voor autobezit, maar voor het aantal kilometers dat zij met hun auto rijden. Het betrouwbaar registeren van het aantal gereden kilometers is daarvoor essentieel. Om inzicht te krijgen in geschikte (technische) systemen voor deze registratie, heeft het kabinet onderzoek laten doen. Dit onderzoek is donderdag aan de Tweede Kamer aangeboden.

In het onderzoek zijn verschillende systemen voor het registreren van gereden kilometers vergeleken op fraudebestendigheid, kosten, de privacy van de gebruiker, uitvoerbaarheid en gebruikersgemak. Ook is gekeken naar de benodigde stappen om het systeem in te voeren. Het onderzoek laat zien dat er meerdere manieren van registratie mogelijk zijn, die elk voor- en nadelen kennen. Een van de mogelijke manieren om kilometers te registreren is het gebruik van de bestaande kilometerteller. Een andere mogelijkheid is om een speciaal meet- en registratieapparaat (‘kastje’) in de auto te bouwen.

Proces
Om de voor- en nadelen van de verschillende registratiesystemen af te wegen gaat het kabinet over de onderzoeksresultaten in gesprek met belanghebbenden. Daarnaast vindt voor de optie van het gebruik van de bestaande kilometerteller begin 2023 vervolgonderzoek plaats. Dit richt zich op het potentiële fraudegedrag van risicogroepen en de maatregelen die tegen dit gedrag mogelijk zijn. De resultaten van het gesprek en het vervolgonderzoek dienen als basis bij de besluiten over de precieze vormgeving van de kilometerregistratie voor betalen naar gebruik. Medio 2023 start naar verwachting een internetconsultatie over de wetgeving voor betalen naar gebruik. Dan kunnen ook burgers en bedrijven hun ideeën inbrengen. Later zal een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer worden ingediend.

Eenvoud en behoud privacy als basis
Eén van de uitgangspunten van het kabinet voor het registratiesysteem is dat alleen data wordt vastgelegd die nodig is om belasting te kunnen heffen. Voor het heffen van de belasting hoeft daarom alleen te worden geregistreerd hoeveel kilometers een auto jaarlijks rijdt. Het maakt daarbij niet uit waar en wanneer deze kilometers zijn gereden. Andere uitgangspunten vanuit het kabinet zijn dat het systeem eenvoudig moet zijn en uiterlijk in 2030 kan worden ingevoerd.

Evenwichtiger en rechtvaardiger
Door de invoering van betalen naar gebruik worden de lasten van automobiliteit evenwichtiger en rechtvaardiger verdeeld. Betalen naar gebruik levert bovendien een belangrijke bijdrage aan 2 doelstellingen. Automobilisten worden met de invoering van betalen naar gebruik gestimuleerd om bewuster hun auto te gebruiken. Daarmee levert betalen naar gebruik een bijdrage aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het systeem heeft daarmee een positief effect op de verbetering van de luchtkwaliteit en naar verwachting ook op het verminderen van files op de weg. Een ander doel is het op peil houden van de belastinginkomsten. Door het groeiende aantal elektrische auto’s dalen de inkomsten uit de autobelastingen, omdat voor elektrische auto’s op dit moment geen brandstofaccijnzen en aanschafbelasting wordt betaald. Met de inkomsten uit deze autobelastingen worden voorzieningen zoals de zorg, het onderwijs en het onderhoud van wegen betaald. Daarvoor blijven belastinginkomsten nodig.