Halsema: 'democratie aanvallers zaaien de zaden van complottheorieën en haat'

Burgemeester Femke Halsema heeft op een conferentie voor burgemeesters van allerlei steden over de wereld een speech gehouden over groepen die de democratie aanvallen en wat steden daar tegen kunnen doen. Halsema kondigde daarnaast aan dat Amsterdam zich aansluit bij het Strong Cities Network, een samenwerking van steden tegen haat en extremisme in de wereld. Zo meldt AT5

"In een tijd waarin een Europees democratisch land zo brutaal wordt aangevallen van buitenaf, is er geen beter moment om onze democratieën thuis te versterken", begon Halsema tijdens haar speech op de conferentie in Den Haag. "De manier waarop de democratie wordt aangevallen is veranderd. De mensen die onze democratieën aanvallen, zijn veranderd."

Coronacrisis
Volgens de burgemeester kwam het extremistische gevaar eerst vooral van 'gewelddadig jihadisme'. Hoewel volgens Halsema terrorisme vandaag de dag nog steeds de belangrijkste bron voor gevaar is, is er ook een andere bedreiging voor de samenleving. "Extremisme kan vrije samenlevingen op andere manieren aanvallen dan door geweld te gebruiken. Dit werd duidelijk tijdens de coronacrisis."

Halsema gaat verder over de wekelijkse demonstraties tegen het overheidsbeleid en de vaccinaties. "Hun wantrouwen jegens de vaccinaties, angst en stress veroorzaakt door de crisis, kwamen vaker voor in de samenleving en bij mensen die absoluut geen kwaad bedoelen. Helaas veranderde een kleine groep extremisten zoals hooligans, extreemrechtse activisten en andere gewelddadige elementen een paar van deze protesten in bijna gewelddadige gebeurtenissen." Als voorbeeld geeft Halsema de bedreiging richting het adres van toenmalig minister van volksgezondheid Hugo de Jonge. 

Nieuwe vijanden
Nu de meeste maatregelen tegen het coronavirus zijn opgeheven merkt de burgemeester dat een kleine groep zich extremistisch blijft uiten tegenover nieuwe vijanden. "Ze hebben het gericht op de EU, het World Economic Forum, hebben pedofiele netwerken uitgevonden, de zogenaamde deep state, enzovoort." Volgens Halsema zijn hun opvattingen verenigbaar met racisme, antisemitisme, vrouwen- en LHBTI-haat. "En vaker wel dan niet, steun aan de Russische dictator."

Volgens Halsema zaaien deze groepen de zaden van complottheorieën en haat in de crisissen die wereld kent. "Zelfs met een kleine aanhang creëren ze verwarring in een gedeelte van de samenleving en boezemen angst in bij kwetsbare individuen of groepen."

Politici die haat aanzetten
Ook wijst Halsema dat de groep instellingen zoals rechtbanken, de wetenschap en de journalistiek wil vernietigen. Politieke partijen zoals Forum voor Democratie sporen hun daarbij aan. "Er zijn een paar politici die zielige, maar niet onschuldige, pogingen ondernemen om hun kleine aanhang aan te zetten om journalisten te haten en naar het parlement te marcheren, zonder het gebruik van geweld volledig af te zweren."

"Deze anti-regeringshouding heeft een vruchtbare voedingsbodem in een tijd waarin het vertrouwen in de overheid in het algemeen terugloopt, wederom om zeer legitieme redenen", gaat Halsema verder. "In Nederland heeft de regering bijvoorbeeld echt duizenden mensenlevens verwoest door hen valselijk te beschuldigen van fraude en hen, arbeiders met een laag inkomen, enorme bedragen te laten betalen."

Voor de burgemeester is het duidelijk dat het aanpakken van deze houding een 'ingewikkelde opgave is'. "We moeten we ons zeer strikt aan onze eigen democratische normen houden. We moeten ons uiterste best doen om het recht van mensen om hun ideeën te uiten te respecteren, ook als ze verwerpelijk zijn. Bovendien moeten ministers, burgemeesters en anderen die de regering vertegenwoordigen rolmodellen zijn van fatsoen, van genade en waardigheid. Tegelijkertijd moeten we opkomen voor de minderheden die worden aangevallen door extremistische groeperingen."