ANWB: 'verhoging accijns op brandstof onbegrijpelijk'

In het belastingplan dat donderdag is vastgesteld staat dat de accijns op brandstof per 1 januari 2023 met 6 cent wordt geïndexeerd. Deze accijnsverhoging wordt halverwege het jaar bij de automobilist in rekening gebracht en doet de eerder toegepaste accijnsverlaging grotendeels teniet. Bovendien stijgt hiermee het accijnstarief in 2024 naar een recordhoogte van 88 cent. De ANWB vindt de aangekondigde accijnsverhoging onbegrijpelijk, zeker nu de koopkracht voorlopig stevig onder druk blijft staan.

In maart van dit jaar besloot minister Kaag van Financiën de accijns op benzine tot en met eind december 2022 met 17 cent per liter benzine te verlagen. Ook de accijns op diesel en LPG werd verlaagd. De ANWB heeft zich sterk gemaakt voor een verlenging van deze accijnsverlaging om te voorkomen dat grote groepen mensen in hun mobiliteit worden beperkt. Daar is door de overheid gehoor aan gegeven met een accijnsverlaging tot halverwege 2023. Dat de overheid nu besluit de accijns daarna flink te verhogen vindt de ANWB onbegrijpelijk. Alleen door mobiliteit betaalbaar te houden kan vervoersarmoede worden voorkomen, aldus de ANWB.

Uit onderzoek van de ANWB blijkt dat een kwart van de Nederlanders door de hoge brandstofprijzen financieel in de knel komt. Bovendien zegt circa 30% geen alternatief te hebben voor de auto om naar het werk te gaan. Deze groep wordt door de hoge benzineprijzen extra zwaar geraakt. Voor 63% is het OV of de (elektrische) fiets geen optie vanwege de veel langere reistijd. Dit beeld wordt bevestigd door onderzoeken van het KiM en het PBL. Deze onderzoeken laten zien dat het gebruik van de auto niet altijd een keuze maar voor velen een noodzaak is. Daarnaast is het OV ook duurder geworden waardoor de trein of bus vaak geen goedkoper alternatief zijn.

De overheid indexeert de accijns jaarlijks, maar normaliter bedraagt de verhoging circa 1 cent. Een verhoging met 6 cent is dus een aanzienlijke trendbreuk. In Nederland wordt normaal gesproken ruim 82 cent per liter benzine aan accijns geheven. Daarmee is Nederland koploper in Europa.

De ANWB vindt dat mobiliteit veilig, schoon en inclusief - en dus betaalbaar - moet zijn voor iedereen. Van alle reiskilometers die we in Nederland maken wordt 70% met de auto afgelegd. De verwachting is dat dit ook in de toekomst zo blijft. Dit vraagt om een duurzame vorm van autobelastingheffing. De ANWB heeft samen met haar partners een plan opgesteld waarin concrete aanbevelingen worden gedaan.