Brazilië: tweede verkiezingsronde beslist toekomstige koers
In Brazilië zijn de tweede ronde voor het presidentschap aan de gang. Ongeveer 156 miljoen mensen worden opgeroepen om hun stem uit te brengen. De stembureaus sluiten om 21.00 uur lokale tijd. De verkiezing wordt beschouwd als een allesbepalend koersbepaling, waar ook internationaal wordt reikhalzend uitgekeken naar de uitkomst.
Een overzicht:
Voormalig president Lula da Silva kreeg bij de eerste stemming de meeste stemmen. Zijn concurrent, de extreemrechtse huidige president Jair Bolsonaro, presteerde echter beter dan de verkiezingsonderzoeksinstituten hadden voorspeld. Aan de stemming ging een harde verkiezingscampagne vooraf, met serieuze wederzijdse beschuldigingen van de twee politici. Bolsonaro voedde ook de angst dat hij een eventueel verlies misschien niet zou erkennen.
Zittende president Jair Bolsonaro
Het ex-militair en oud parlementslid van verschillende partijen werd in 2018 tot president gekozen. Zijn standpunten zijn radicaal rechts: hij heeft herhaaldelijk minachtend gesproken over democratie en haar instellingen en prees de Braziliaanse militaire dictatuur (1964 tot 1984), waarbij hij de aandacht trok met vrouwonvriendelijke, homofobe en racistische uitspraken.
Bovendien nam de vernietiging van het regenwoud in het Amazonegebied onder Bolsonaro drastisch toe, wat hem internationale kritiek opleverde met het oog op de aanhoudende klimaatverandering. Daarnaast zijn in Brazilië sinds het begin van de coronapandemie ongeveer 700.000 mensen overleden en wordt het slechte cronabeeid van Bolsonaro als een van de belangrijkste oorzaken daarvan beschouwd. Hoewel de Braziliaanse economie groeit, nemen armoede en honger onder de bevolking toe. Bolsonaro heeft bezuinigd op sociale programma's en op de financiering van cultuur en onderwijs.
Challenger Lula da Silva
De linkse politicus Luiz Inácio 'Lula' da Silva was al eerder president van Brazilië, van 2003 tot 2011. Gedurende deze tijd stabiliseerde de economie en verminderden sociale programma's de armoede in het land. Tijdens de verkiezingscampagne beloofde hij onder meer nieuwe sociale programma's en klimaatbescherming.
Lula's Labour Party wordt echter regelmatig beschuldigd van corruptie, waaronder het omkopen van parlementsleden gedurende zijn eerste presidentschap. Lula zelf werd veroordeeld voor corruptie, mocht daarom in 2018 niet deelnemen aan de verkiezingen en zat anderhalf jaar in de gevangenis. Deze veroordelingen zijn inmiddels vernietigd door het Hooggerechtshof wegens gebrek aan bewijs.
De verkiezingscampagne
Voor de tweede ronde hebben beide kandidaten ernstige beschuldigingen tegen elkaar geuit en de verkiezingscampagne was wekenlang als een moddergevecht. In het laatste televisiedebat van afgelopen vrijdag maakten ze elkaar voor leugenaar uit. Beiden voerden tot kort voor de opening van de stembureaus uitgebreid campagne om op hen te stemmen. Zittende president Bolsonaro heeft eerder twijfels over het kiesstelsel uitgesproken en gaf aan dat hij de uitslag niet zou erkennen als hij zou verliezen. Na het laatste televisiedebat vrijdag kondigde hij echter aan de uitslag te accepteren zoals het was.
In de laatste peilingen stond Lula nog net voor, maar na de eerste stemming was het gat flink geslonken. Tegelijkertijd zette Bolsonaro vraagtekens bij de gegevens van het gerenommeerde Datafolha-instituut.
