Opvang vluchtelingen uit Oekraïne naar verwachting nog aanzienlijke tijd nodig

Sinds de Russische aanval op Oekraïne worden er in Nederland ruim 80.000 vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen. Volgens de scenarioschets die Clingendael in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid uitgevoerd heeft, zal het conflict in Oekraïne nog een tijd voortduren. Daarom moet er rekening mee gehouden worden dat aantallen vluchtelingen uit Oekraïne naar Nederland zullen blijven komen. En dat een relatief klein deel van hen op korte termijn kan terugkeren vanwege het onduidelijke verloop van de oorlog. Dit scenario en het feit dat de Europese Commissie op 14 oktober 2022 heeft aangekondigd de Richtlijn Tijdelijke Bescherming met een jaar te verlengen, maakt het aannemelijk dat opvang in Nederland nog aanzienlijke tijd nodig is.

Om die reden is het noodzakelijk beleidskeuzes te maken voor de midden- en lange termijn die rekening houden met dit langere verblijf. Ook is het belangrijk om vluchtelingen uit Oekraïne en de Nederlandse samenleving duidelijkheid te geven over het langetermijnbeleid ten opzichte van vluchtelingen uit Oekraïne. Dit wordt ook benadrukt in de signalering Tijdelijke bescherming voor Oekraïense ontheemden op de langere termijn van de Adviesraad voor Migratie (ACVZ) die onlangs is verschenen. Op basis van bovengenoemde onderzoeken heeft het kabinet besloten dat het belangrijk is de zelfredzaamheid en participatie in de Nederlandse maatschappij van vluchtelingen uit Oekraïne te bevorderen.

Bevorderen zelfredzaamheid en participatie
Door zelfredzaamheid en participatie te bevorderen kunnen vluchtelingen uit Oekraïne deelnemen aan onze maatschappij via bijvoorbeeld werk of onderwijs. Ook leggen Oekraïners die in hun eigen onderhoud kunnen voorzien een beperktere druk op de sociale voorzieningen in ons land. Tevens kunnen zij bij terugkeer naar Oekraïne de vaardigheden en ontwikkeling die zijn opgedaan tijdens hun verblijf in Nederland ingezet worden bij de wederopbouw van dat land.

Denk bij zelfredzaamheid aan het vinden van werk dat meer in lijn is met eerdere werkervaring en behaalde diploma’s. Bij participatie kan bijvoorbeeld worden gedacht aan doorstroom van Oekraïense kinderen naar het Nederlandse onderwijs.
De komende periode werkt het ministerie van Justitie en Veiligheid samen met de betrokken departementen aan het verder uitwerken van mogelijke maatregelen die genomen kunnen worden om participatie en zelfredzaamheid te bevorderen. Hierover volgt voor het einde van het jaar meer informatie.