VN-rapport uit ernstige beschuldigingen tegen China inzake Oeigoeren

Tien minuten voor het einde van haar ambtstermijn publiceerde VN-mensenrechtencommissaris Bachelet een explosief rapport: Er zijn aanwijzingen voor misdaden tegen de menselijkheid in de Chinese regio Xinjiang.

Het VN-mensenrechtenbureau ziet bewijs van misdaden tegen de menselijkheid in de Chinese regio Xinjiang. Dat blijkt uit een rapport dat de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, Michelle Bachelet, kort voor middernacht, tien minuten voor het einde van haar ambtstermijn, heeft gepubliceerd.

"De omvang van de willekeurige en discriminerende detentie van leden van de Oeigoeren en andere overwegend moslimgroeperingen (...) zou internationale misdaden kunnen vormen, met name misdaden tegen de menselijkheid", volgens het rapport. Mensen werden van 2017 tot 2019 en mogelijk daarna grondrechten ontzegd.

Volgens mensenrechtenorganisaties en gevluchte Oeigoeren zijn honderdduizenden Oeigoeren en leden van andere minderheden naar heropvoedingskampen gestuurd. Velen zouden voor dwangarbeid naar andere provincies zijn gedeporteerd. Er zouden gedwongen medische behandelingen zijn Uitgevoerd. Ook de omstandigheden in de gevangeniskampen waren slecht.

De Verenigde Staten en mensenrechtenorganisaties beschuldigen China van genocide of culturele genocide in de regio Xinjiang. Deze bewering wordt echter niet gedaan in het rapport van Bachelet. China verwerpt de aantijgingen en spreekt van leugens.

Rapport zou eerder gepubliceerd moeten worden
Het VN-rapport had vorig jaar al moeten verschijnen. Maar Bachelet aarzelde omdat ze al maanden met China in onderhandeling was over de mogelijkheid om naar het land af te reizen. Deze reis kwam tot stand in juni. Knelpunten waren onder meer dat het VN-mensenrechtenbureau zelf hun reis wilde bepalen en met wie ze zonder toezicht van autoriteiten kan spreken.

Haar kantoor gaf aan dat China op de eisen had gereageerd. Ze mocht naar Xinjiang reizen, maar tegen het einde van het bezoek onthield ze zich echter van kritiek op Peking. Dit bracht kritiek op Bachelet voort van overige landen omdat er geen duidelijkheid kwam over de beschuldiging van ernstige mensenrechtenschendingen in Xinjiang.

Druk op Bachelet
Bachelet meldde vorige week onder enorme druk te staan. Hoewel veel overheidsfunctionarissen ongeduldig op publicatie van haar rapport over Xinjiang hebben gewacht, heeft van ongeveer 40 regeringen verzoeken ontvangen om het rapport niet te publiceren. Ze noemde geen landen bij naam.

Bachelet is sinds 2018 in functie. Ze ging niet op voor een tweede termijn. VN-secretaris-generaal António Guterres heeft nog geen opvolger benoemd.