Palestijnse president Abbas wekt afschuw met holocaust-beschuldiging

De president van de Palestijnse Autoriteit Abbas heeft afschuw gewekt met zijn opmerking dat de Palestijnen “vijftig Holocausts” hebben ondergaan door Israel sinds 1947. Hij maakte de opmerking tijdens een persconferentie met de Duitse bondskanselier Scholz.

Het lot van Palestijnen vergelijken met de Holocaust is uit historisch perspectief niet zinvol, maar bovendien ook een ernstige bagatellisering van de Holocaust. Het is dan ook moeilijk in woorden te vatten hoe krankzinnig het is om te spreken van maar liefst “vijftig Holocausts”.

Ondanks het conflict met Israel en later de Israelische bezetting van Palestijnse gebieden, is de Palestijnse bevolking sinds 1947 gestaag gegroeid.

Inmiddels heeft Abbas in reactie op de ontstane ophef een kort statement uitgebracht in een poging om zijn woorden af te zwakken. Hij stelt dat zijn antwoord “niet bedoeld was om de singulariteit van de Holocaust te ontkennen”, en dat hij doelde op “misdaden tegen het Palestijnse volk”. Met het statement neemt Abbas zijn woordkeuze in feite niet terug.

In de Palestijnse samenleving en de Arabische wereld in het algemeen wordt erg makkelijk omgegaan met Holocaustbagatellisering en het vergelijken van Israëlisch beleid met dat van de nazi’s tijdens de Holocaust. Dergelijke vergelijkingen raken in wezen Joden als algehele groep, vanwege het collectieve geheugen van slachtofferschap in de Sjoa. Ook wordt er soms mee geïmpliceerd dat ‘Joden beter zouden moeten weten’, vanwege wat hen als volk is omgekomen. Dergelijke nazivergelijkingen moeten daarom als antisemitisch worden beschouwd.

Holocaustontkenning
Dat Abbas zijn opmerking in Duitsland maakte, tijdens een ontmoeting met de bondskanselier, maakt het incident extra opmerkelijk en pijnlijk. In Duitsland is in de loop van tijd veel introspectie op gang gekomen over de rol van het land in de Holocaust. Ook op regeringsniveau heeft Duitsland herinneringseducatie en het afwijzen van antisemitisme hoog in het vaandel staan.

Juist om die reden is er ook veel kritiek op kanselier Scholz en zijn reactie op het incident. Hij leek non-verbaal op Abbas zijn opmerking te reageren, maar liet het daarbij. Zijn woordvoerder liet de persconferentie na de opmerking eindigen, waarop Scholz protocol bleef volgen en Abbas een hand gaf.

Scholz heeft na afloop via Twitter laten weten dat hij “ten diepste beledigd” is door de opmerkingen. “Juist voor ons als Duitsers is iedere relativering van de Holocaust onverdraaglijk en onacceptabel”.

Sommige commentatoren brengen in herinnering dat Abbas met zijn PhD-onderzoek claimt te hebben aangetoond dat nazi’s en zionisten historisch in nauw partnerschap met elkaar waren. In dat licht is de opmerking van Abbas qua inhoud eigenlijk niet nieuw.

Abbas maakte zijn opmerking na een vraag over de gijzeling van het Israelische team tijdens de Olympische Spelen van München in 1972. Een journalist was benieuwd of hij bereid is excuses te bieden voor de aanslag. Op 5 september dit jaar wordt herdacht dat dit precies 50 jaar geleden was. Bij de aanval werden 11 Isrealische atleten en coaches vermoord door een Palestijnse terreurgroep.

In die periode was Abbas al betrokken bij zijn partij Fatah, die banden had met de aanslagplegers.