FNV: seksueel grensoverschrijdend gedrag in horeca onderschat

Waar de alcohol rijkelijk vloeit, ligt seksueel grensoverschrijdend gedrag op de loer. Een risico voor de horecasector, want ook uit onderzoek van Rutgers kenniscentrum seksualiteit blijkt dat alcohol- en drugsgebruik samenhangt met het meemaken van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens FNV Horeca wordt het probleem onderschat en pleit daarom voor een meldpunt: "Iedereen weet dat het gedrag dat nu in de horeca plaatsvindt, niet altijd oké is en in ieder geval de grenzen opzoekt." Zo meldt AT5

"Elke avond kon er wel iets gebeuren, van een opmerking tot slaan op je bil tot aan heftigere dingen zoals in je tieten knijpen", vertelt Brechje Bevers aan AT5. Ze werkte van haar 19e tot 23e in een kroeg in Amsterdam en maakte daar van alles mee. Sinds de uitzending van BOOS over The Voice of Holland is er veel aandacht voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en stroomden de vragen bij het Centrum Seksueel Geweld binnen. "We kregen zes keer zoveel vragen", vertelt Vera Schüller, netwerkcoördinator van het CSG.

Edwin Vlek van FNV Horeca maakt zich zorgen over het gedrag in de horecabranche: "Het is een onbesproken onderwerp. Ongewenst gedrag en seksuele intimidatie wordt niet altijd herkend en erkend." Vanuit FNV Horeca wil hij een meldpunt starten: "Om zo laagdrempelig mogelijk te maken dat werknemers die hiermee te maken krijgen, zich gaan melden."

Dat dit vaker voorkomt beaamt Brechje: "Ook collega's maakten het mee." Zelf had ze met regelmaat te maken met seksueel getinte opmerkingen, maar soms ging het ook verder. Zoals toen ze de glazen in de bar ging opruimen: "Ik vroeg aan een jongen of ik er langs mocht en toen draaide hij zich om en kneep zo in mijn tieten." In eerste instantie lacht ze erom, maar later op de avond bekruipt haar een onprettig gevoel. "Ik besefte me dat ik me bijna nog nooit heb meegemaakt dat ik me zo in een hoekje geduwd voelde." 

Er is momenteel nog geen meldpunt voor het melden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wel bieden verschillende organisaties hulp en advies. Bevers had het kunnen melden bij haar leidinggevende: "Maar dan had ik uiteindelijk het gevoel 'Wat heeft hij er nou weer mee?"

Binnen de horecazaak kunnen werknemers terecht bij leidingevende of de arbo-arts. "Dat staat niet letterlijk in het contract, maar de werkgever is wel verplicht om bij indiensttreding een werknemer te informeren over bij welke arbodienst hij of zij zit en welke bedrijfsarts er is", vertelt Paul Schoormans, beleidsadviseur van Koninklijke Horeca Nederland.

Koninklijke Horeca Nederland faciliteert werkgevers in modelreglementen en gedragsvoorschriften om grensoverschrijdend gedrag voor te zijn. Horecazaken met meer dan 50 medewerkers zijn verplicht een vertrouwenspersoon aan te stellen, voor als zich incidenten voordoen. Centrum Seksueel Geweld biedt daarnaast advies en hulp aan voor alle medewerkers die te maken krijgen met seksueel grensoverschrijdend gedrag. "Wij kunnen je ook in contact brengen met therapeuten", aldus Schüller. 

Toch denkt Vlek dat er meer nodig is omdat het volgens hem ook regelmatig sprake is van een gezagsverhouding, waardoor melden lastiger is; hij ziet het als een cultuurprobleem van de sector. Het afgelopen jaar kreeg FNV Horeca tientallen meldingen van medewerkers die te maken hadden met seksueel grensoverschrijdend gedrag: "Dat gaat laagdrempelig van 'oh je hebt wel een lekker kontje' tot 'je ziet er lekker uit' tot aan een tik op de billen". Volgens Vlek meldde zich zowel mannen als vrouwen bij FNV Horeca.

Toch ziet Paul Schoormans van  Koninklijke Horeca Nederland weinig in zo'n meldpunt. "Wij staan niet te trappelen, want nogmaals is de vraag wat dat precies bijdraagt en wat dat voorkomt." Oud-horecamedewerker Bevers ziet een andere oplossing voor zich: "Ik zou meer voorstander zijn van een verplicht vertrouwenspersoon binnen de horeca, die dat dan moet melden." 

"Het grootste probleem is de cultuur en de angst die op de werkvloer leeft op dit moment om überhaupt iets te gaan melden", zegt Vlek. Door met FNV Horeca een meldpunt te starten hoopt hij bij te dragen aan bewustwording en het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag: "Alle kleine beetjes helpen."