Internationale ongerustheid over 'Russisch beheer' van kerncentrales Oekraïne

Het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) maakt zich zorgen over de recente ontwikkelingen in de grootste kerncentrale van Europa nabij de Oekraïense stad Zaporizja.

Oekraïne heeft de IAEA laten weten dat hoewel de kerncentrale door regulier personeel zal worden geëxploiteerd, het beheer van de centrale nu onder bevel staat van een commandant van de Russische strijdkrachten, wiens goedkeuring ook vereist is voor alle maatregelen met betrekking tot de technische operatie van de zes reactorblokken.

Dit is in tegenspraak met het veiligheidsconcept voor kerncentrales, zegt IAEA-baas Rafael Grossi. Het personeel moet hun beveiligingstaken zonder druk kunnen uitvoeren.

Daarnaast meldt de Oekraïense nucleaire toezichthouder communicatieproblemen met de Russische soldaten die de controle over de kerncentrale van Zaporizja hebben overgenomen. Dat geldt ook voor het personeel in de uitgeschakelde ongevalsreactor in Tsjernobyl, waar momenteel alleen via e-mail gecommuniceerd kan worden. In Zaporizja zijn er ook problemen met de voedselvoorziening van werknemers. "Ik maak me grote zorgen", zegt IAEA-chef Rafael Grossi.

De Franse president Emmanuel Macron heeft bijna twee uur aan de telefoon gezeten met de Russische president Vladimir Poetin. Het Élysée-paleis zei dat het gesprek vooral ging over de veiligheid van de Oekraïense kerncentrales. De oproep is geïnitieerd door Macron zelf.

Russische troepen hebben de controle over twee kerncentrales in Oekraïne overgenomen en marcheren naar een derde, volgens de Oekraïense president Zelenskyy. De kerncentrale van Yuzhnoukrainsk, ongeveer 120 kilometer ten noorden van Mykolaiv, wordt momenteel bedreigd, vertelde Zelenskyy gisteren via een videoconferentie met Amerikaanse senatoren en parlementsleden. Mykolayiv is een van de vele steden die Russische troepen probeert te omsingelen.