Oathkeepers, hoe een extremistische militie wortel schoot bij de Republikeinen
Mike Clampitt, staatsafgevaardige van Nort-Carolina zwoer na zijn verkiezing in 2016 en opnieuw in 2020 een eed om de grondwet te respecteren. Maar er is nog een andere eed die Clampitt respecteert: aan de Oath Keepers, een rechtse militante organisatie.
Tientallen Oath Keepers zijn gearresteerd in verband met de rellen van 6 januari bij het Amerikaanse Capitool. Sommigen van hen zagen eruit als een paramilitaire groep, met camouflagehelmen en kogelvrije vesten. Maar een lijst van meer dan 35.000 leden van de Oath Keepers - verkregen door een anonieme hacker en gedeeld met ProPublica door de klokkenluidersgroep Distributed Denial of Secrets - onderstreept hoe de organisatie zich aan het ontwikkelen is tot een kracht binnen de Republikeinse Partij in de Verenigde Staten.
ProPublica ontdekte dat Clampitt en 47 andere staats- en lokale overheidsfunctionarissen op de ledenlijst staan, allemaal Republikeinen: 10 zittende staatswetgevers; twee voormalige staatsvertegenwoordigers; een huidige kandidaat voor het parlement; een assistent van een staatswetgever; een assistent van een gemeenteraad; county commissarissen in Indiana, Arizona en North Carolina; twee wethouders; sheriffs of agenten in Montana, Texas en Kentucky; staatsrechercheurs in Texas en Louisiana; en de directeur openbare werken van een stad in New Jersey.
ProPublica's analyse vond ook meer dan 400 mensen die zich inschreven voor lidmaatschap of nieuwsbrieven van de Oath Keepers met gebruikmaking van e-mailadressen van de overheid, het leger of politieke campagnes, waaronder kandidaten voor het Congres en sheriff, een gepensioneerde assistent-schoolopziener in Alabama, en een bekroonde basisschoolleraar in Californië.
Drie van de staatswetgevers op de lijst waren al publiekelijk in verband gebracht met de Oath Keepers. Andere organisaties hebben de ledenlijst ook doorzocht en vonden politieagenten en militaire veteranen.
Mensen met een wetshandhavings- en militaire achtergrond - zoals Clampitt, een gepensioneerde brandweerkapitein in Charlotte, North Carolina - zijn de focus geweest van de rekruteringsinspanningen van de Oath Keepers sinds de groep begon in 2009. Volgens onderzoekers die de activiteiten van de groep volgen, beloven de Oath Keepers zich te verzetten als de federale overheid de staat van beleg instelt, een staat binnenvalt of de wapens van mensen afpakt, ideeën die opduiken in een donkere werveling van rechtse samenzweringstheorieën. De groep is losjes georganiseerd en de leiders geven geen centrale bevelen. Het ledenaantal van de organisatie is de afgelopen jaren gestegen van minder dan 10.000 begin 2011 tot meer dan 35.000 in 2020, zo blijkt uit de ledenadministratie.
De gehackte ledenlijst markeert jaarleden ($ 50) of levenslang lid ($ 1.000), dus niet iedereen op de lijst is momenteel actief, hoewel sommigen verklaarden dat ze het beschouwden als een levenslange verbintenis, zelfs als ze slechts voor één jaar betaalden. Veel leden gaven aan weinig contact meer te hebben met de groep nadat ze hun contributie hadden betaald, maar dat ze de zaak nog steeds steunden. Anderen haakten af en verlieten de groep, al vóór 6 januari.
De lijst bevat minstens drie mensen die gearresteerd zijn in verband met de 6 januari rellen op het Capitool en die de federale aanklagers niet als Oath Keepers hebben benoemd in de aanklacht: Andrew Alan Hernandez uit Riverside, Californië; Dawn Frankowski uit Naperville, Illinois; en Sean David Watson uit Alpine, Texas. Zij pleitten niet schuldig. Deze verdachten, hun advocaten en familieleden reageerden niet op verzoeken om commentaar. Het ministerie van Justitie weigerde ook om commentaar te geven.
Volgens deskundigen die gewelddadig extremisme in de gaten houden, voorziet het groeiende ledental van de Oath Keepers de groep van twee cruciale middelen: geld en, vooral wanneer overheidsfunctionarissen betrokken raken, legitimiteit.
Clampitt zei dat hij naar een paar bijeenkomsten van de Oath Keepers is geweest toen hij in 2014 lid werd, maar de manier waarop hij nu deelneemt is als een een wetgever van de staat te zijn. Hij is mede-indiener van een wetsvoorstel om verkozen ambtenaren in staat te stellen verborgen wapens te dragen in gerechtsgebouwen, scholen en overheidsgebouwen, en hij steunde wetgeving die de straffen voor gewelddadige demonstraties verscherpt als reactie op de protesten van vorig jaar in Raleigh over de moord op George Floyd. Clampitt zei dat hij tegen geweld is, maar blijft zijn lidmaatschap van de Oath Keepers trouw, ondanks de tientallen leden die aangeklaagd werden na de bestorming van het Capitool oproer.
"Vijf of zes jaar geleden zouden politici niet gezien willen worden bij de Oath Keepers", zei Jared Holt, die de groep in de gaten houdt voor het Digital Forensic Research Lab van de Atlantic Council. "Wanneer groepen als deze groeien in het aantal leden, maakt dat ze aanzienlijk gevaarlijker."
De Staatswetgevers.
In 2009 was de toenmalig afgevaardigde Don Dwyer uit Maryland de enige gekozen functionaris op de eerste bijeenkomst van de Oath Keepers. Dwyer was, naar eigen zeggen, een paria in Annapolis. Hij beweerde zich te laten leiden door zijn eigen interpretatie van de Amerikaanse grondwet en bezat een persoonlijke bibliotheek van 230 boeken over de geschiedenis van de VS van voor 1900.
De oprichter van de Oath Keepers Stewart Rhodes, een voormalig parachutist en afgestudeerd aan de Yale Law School, nodigde Dwyer uit om te spreken op de openingsbijeenkomst van de Oath Keepers - ze noemden het een "muster' - in Lexington, Massachusetts, de plaats waar de Revolutionaire Oorlog begon in 1775.
"Ik steun nog steeds de organisatie," vertelde Dwyer aan ProPublica. "En ik ben er trots op om te zeggen dat ik lid ben van die club." Hij verliet de politiek in 2015 en zat zes maanden in de gevangenis na het schenden van zijn proeftijd na een bootongeluk onder invloed van alcohol.
Dwyer zei dat hij niet wist dat de Oath Keepers aanwezig waren in het Capitool op 6 januari. "Als ze daar waren, waren ze daar met een vreedzame missie, daar ben ik van overtuigd," zei hij. Toen hij hoorde dat de leden waren gefotografeerd met wapens, reageerde Dwyer, "OK, dat verbaast me. Dat is alles wat ik zeg."
Onder de huidige ambtsdragers op de lijst is Arizona state Rep. Mark Finchem, die al publiekelijk lid was van de Oath Keepers. Finchem was buiten het Capitool op 6 januari, maar heeft gezegd dat hij het gebouw niet is binnengegaan en zich niet heeft ingelaten met geweld. Hij heeft de karakterisering van de Oath Keepers als een anti-regeringsgroepering betwist. Hij is momenteel in de running om Arizona's top verkiezingsfunctionaris te worden, en hij kreeg de steun van voormalig president Donald Trump in september.
In 2012 stond Keith Kidwell, die samen met Clampitt in het parlement van North Carolina zat, op de lijst van de Oath Keepers als lid voor een jaar. Kidwell weigerde commentaar en noemde de ledenlijst 'gestolen informatie'. Een woordvoerder van de voorzitter van het huis van de staat weigerde commentaar te geven op Kidwell's en Clampitt's lidmaatschap van de Oath Keepers.
De ledenlijst vermeldt ook Alaska's staatsafgevaardigde David Eastman als een lid voor het leven en Indiana staatssenator Scott Baldwin en Georgia staatsafgevaardigde Steve Tarvin als leden voor een jaar. Eastman bevestigde zijn lidmaatschap en weigerde verdere vragen te beantwoorden. Baldwin's woordvoerder zei dat hij niet beschikbaar was voor commentaar.
Tarvin herinnerde zich dat hij zich in 2009 aanmeldde bij een stalletje in White County, Georgia, toen hij kandidaat was voor het Congres. Hij verloor die verkiezing, maar werd later een staatswetgever. Hij zag de Oath Keepers toen nog niet als een militiegroep.
Tarvin zei dat hij bij de gelofte blijft die hij ondertekende en zei dat hij niet op de hoogte was van de betrokkenheid van de Oath Keepers bij de bestorming van het Capitool op 6 januari. Zijn congresdistrict wordt nu vertegenwoordigd door Andrew Clyde, die hielp bij het barricaderen van een deur naar de kamer van het Huis op 6 januari, maar later de rel vergeleek met een "normaal toeristenbezoek".
Kaye Beach, die in 2010 op de lijst van leden voor een jaar stond, is een wetgevende assistent van Oklahoma state Rep. Jon Echols, de meerderheids floor leader. Beach klaagde de staat aan in 2011, met het argument dat de Bijbel verbood om een foto van haar rijbewijs te maken. Ze verloor uiteindelijk bij het Hooggerechtshof van de staat. Beach en Echols hebben niet gereageerd op verzoeken om commentaar.
Twee andere wetgevers zijn al lang open geweest over hun connectie met de Oath Keepers.
Arizona senator Wendy Rogers vertelde een paar jaar geleden over haar lidmaatschap. Ze reageerde op het verlies van Trump in 2020 door mensen te stimuleren om munitie te kopen en eiste onlangs de verkiezingen te "decertificeren" op basis van de "controle" door de GOP van de stembiljetten in Maricopa County, ook al bevestigde de beoordeling de overwinning van president Joe Biden.
Idaho staatsafgevaardigde Chad Christensen vermeldt zijn lidmaatschap van de Oath Keepers in zijn officiële biografie, tussen de John Birch Society en het Idaho Farm Bureau in.
Rogers en Christensen reageerden niet op verzoeken om commentaar..
South Dakota staatswetgever Phil Jensen verscheen op de lijst als een lid voor een jaar in 2014, onder zijn titel (toen staatssenator) en een e-mail adres van de overheid. Zijn lidmaatschap werd dinsdag geopenbaard door Rolling Stone. Ook hij reageerde niet op een verzoek om commentaar.
Senator Jim Stalzer van de staat South Dakota, wiens lidmaatschap in 2015 voor het eerst werd gemeld door BuzzFeed, zei dat hij zijn lidmaatschap nooit heeft verlengd en was gestopt met het steunen van de Oath Keepers omdat hij het niet eens was met "hun confronterende benadering van wat zij zien als federale brmoeizucht." In een e-mail zei Stalzer dat hij de vreedzame demonstranten op 6 januari steunde, maar stelde dat "we hebben niet het recht om eigendommen te beschadigen of anderen kwaad te doen, of dat nu bij het Capitool is of ergens anders."
De Kandidaten
Virginia Fuller kwam voor het eerst in aanraking met de Oath Keepers in 2009 op een bijeenkomst in San Francisco waar Rhodes, de oprichter van de groep, aanwezig was. Fuller vond Rhodes' verklaring over het handhaven van de grondwet geweldig, vertelde ze aan ProPublica. Ze correspondeerde een tijdje met een van de leiders van de groep, maar uiteindelijk verloren ze elkaar uit het oog, en ze verhuisde naar Florida en stelde zich zonder succes kandidaat voor het Congres op het Republikeinse ticket in 2018.
Rhodes en andere leiders van de Oath Keepers omarmden Trump's leugens over verkiezingsfraude en propageerden 6 januari als een laatste kans om een standpunt in te nemen voor de republiek. Gevraagd naar 6 januari, zei Fuller: "Daar was niets mis mee. Het Capitool is van het volk."
De Oath Keepers werden bekend toen een handvol zwaarbewapende leden opdoken bij protesten voor raciale rechtvaardigheid in Ferguson, Missouri, in 2014, en hun bekendheid groeide dankzij een reeks standoffs tussen rechtse militanten en federale agenten in het westen van de VS.
Op de begrafenis in 2016 van een boer die door agenten werd neerschoten toen ze hem probeerden te arresteren, ontmoette Stan Vaughan verschillende Oath Keepers en werd hij lid voor een jaar. Vaughan, een voormalig schaakkampioen uit Las Vegas, was niet succesvol als Republikein voor de Nevada State Assembly in 2016, 2018 en 2020. Hoewel Vaughan zich kandidaat stelde in een overwegend Democratisch district, kreeg hij de steun van zijn partij, die een campagnebijdrage van 500 dollar ontvingen van Robin Titus, de Republikeinse vloerleider van de Assemblee. Titus heeft niet gereageerd op een verzoek om commentaar. Vaughan zei dat hij zich waarschijnlijk weer kandidaat zal stellen als hij ziet hoe de nieuwe districten worden samengesteld.
Vaughan zei dat hij zich vandaag de dag niet bij de Oath Keepers zou aansluiten. Het is niet hun ideologie die hem stoort of hun betrokkenheid bij de 6 januari rellen. Hij maakt zich zorgen over hoe de kopstukken van de organisatie hun geld uitgeven.
Een Oath Keeper die op 6 januari is gezien met een oortje in terwijl hij sprak met groepsleiders buiten het Capitool is Edward Durfee, een plaatselijk Republikeins comitélid in Bergen County, New Jersey, die kandidaat is voor het staatsassemblee in een overwegend Democratisch district. Durfee is niet aangeklaagd en heeft verklaard het Capitool niet te zijn binnengegaan.
"Ze waren betrokken bij de rellen, wat kan ik anders zeggen? Om wat voor reden dan ook, ben ik niet naar binnen gegaan," zei Durfee. "Ze bestempelen je als blanke supremacisten, binnenlandse terroristen. Ik weet niet hoe we in deze situatie terecht zijn gekomen waar er zoveel haat en afkeer is en hoe dit blijft broeien. Het is gewoon beschamend."
De lokale partijfunctionarissen
Toen Joe Marmorato, een gepensioneerde New York City agent die naar het noorden verhuisde, zich in 2013 inschreef voor een jaarlijks lidmaatschap van de Oath Keepers, beschreef hij de vaardigheden die hij de groep kon bieden: "Pistoolschieten, politietactiek op straat, rijvaardigheid, lid van het republikeinse comité van de provincie." Marmorato klom later op tot vicevoorzitter van de Otsego County GOP, maar die post legde hij onlangs neer omdat hij gaat verhuizen. Telefonisch benaderd, gaf Marmorato aan achter de Oath Keepers te staan, zelfs na 6 januari. "Ik dacht gewoon ze doen wat ze horen te doen. Ik weet dat de meesten van hen allemaal gepensioneerde politie- en brandweermannen zijn en het beste met het land voor hebben," zei hij. "Het maakt niet uit wat je doet, je wordt verguisd door links."
Steven K. Booth, in de jaren 2000 tweemaal verkozen tot republikeins districtscommissaris en kandidaat voor de senaat van de staat in Minnesota, zei dat hij zich opnieuw kandidaat wil stellen als zijn vrouw ermee instemt. Hij is nog steeds actief in de lokale GOP. Booth werd jaarlid van de Oath Keepers in 2011 en zei dat hij al jaren niets meer van hen heeft gehoord. Hij zei dat hij niet op de hoogte was van hun rol op 6 januari, maar wel hij bezorgd is over het feit dat sommige verdachten van de Capitool bestorming in de gevangenis worden vastgehouden. "Dat lijkt me nogal vreemd," zei Booth. "Ik vind het ook een beetje vreemd dat niemand iets doet aan alle fraude waarover we tijdens de vorige verkiezingen te horen kregen."
Gevraagd naar de mogelijkheid dat Booth zich opnieuw verkiesbaar stelt, begon Rich Siegert, voorzitter van de lokale GOP, met het doorspreken van mogelijkheden waar Booth zich op zou kunnen richten. Booths lidmaatschap van de Oath Keepers gaf Siegert geen reden om te aarzelen. "Als er een dictatuur ontstaat, dan ga je daar tegenin," zei Siegert, die de partij leidt in Beltrami County. "Ik ben geen voorstander om gewelddadig op te treden en mensen te doden, zoals ze dat vroeger deden. Hoe krijg je de aandacht van de liberalen en hoe krijg je ze aan het luisteren? In sommige landen kiezen ze voor vuurwapengeweld. Definieer wat 'radicaal' is."
Niet alle partijleden deelden Siegert's mening. Richland County, South Carolina, GOP voorzitter Tyson Grinstead distantieerde zijn commissie van Patsy Stewart, die in 2015 is vermeld staat als een Oath Keepers jaarlid. "Persoonlijk," zei Grinstead, "denk ik niet dat daar een plaats voor is in onze partij."
Stewart is afgevaardigde geweest op de staatsconventie van de GOP en is momenteel een partijbestuurder in Columbia, South Carolina. Ze heeft niet gereageerd op verzoeken om commentaar.
Het stembureaulid
Toen Andy Maul zich rond 2010 als jaarlijks lid aanmeldde bij de Oath Keepers, noemde hij zijn rol in de Pittsburgh GOP. Maul zei dat hij zijn lidmaatschap liet verlopen omdat er geen lokale afdeling was, maar hij houdt nog steeds van het concept van de groep.
Vanaf ongeveer 2016 werd Maul partijvoorzitter van zijn gemeenteraadsdistrict. Maar andere lokale partijleiders ergerden zich aan Maul's confronterende stijl en gebrek aan doorzettingsvermogen.
"Andy ging een beetje te ver," zei Allegheny County voorzitter Sam DeMarco, die Maul moest vragen om een aantal van zijn opruiende social media posts te verwijderen. "Als je met ons comité geassocieerd wilt worden, moet je de traditionele Republikeinse waarden vertegenwoordigen en niet aangesloten zijn bij randgroeperingen."
Maul verliet het lokale partijcomité in 2020, maar hij bleef dienst doen als stembureaulid. Volgens de afdeling verkiezingen van het graafschap was Maul bij elke verkiezing sinds 2017 aanwezig, inclusief de voorverkiezing van dit jaar in mei.
Maul zei dat hij op 3 november in zijn kiesdistrict "afwijkende" stembiljetten had gezien - slechts enkele, maar hij beweerde dat als hetzelfde aantal in elk kiesdistrict in de staat voorkwam, het totale aantal groter zou zijn dan de winstmarge van Biden. (Er is geen bewijs van wijdverspreide fraude die de uitslag in Pennsylvania of enige andere staat zou kunnen hebben beïnvloed).
Op 6 januari zei Maul dat hij naar het Capitool marcheerde, maar dat hij het niet redde en terugkeerde naar zijn bus. Hij zei dat hij niet bekend was met de activiteiten van de Oath Keepers die dag. "Als aanhanger van de grondwet had ik sterke bezwaren en zorgen over Trump," zei Maul in een sms-bericht. "Hoewel mijn gevoelens over Trump gemengd waren, ging ik vooral naar de rally van 6 januari vanwege wat ik op mijn stemlocatie had meegemaakt."
De Democraat
Rond 2005 sloot marinier Bob Haran zich aan bij het Minuteman Project, een groep gewapende mensen die de taak op zich namen om te patrouilleren langs de grens van Arizona met Mexico. Haran ergerde zich eraan dat critici deze groep burgerwachten en Mexicanenjagers noemden. Het enige wat ze deden, zei hij, was de grenspatrouille bellen.
Haran bekleedde functies in de lokale GOP en had zich als Republikein verkiesbaar gesteld voor het staathuis. Tijdens 'Tea party' periode raakte Haran gefrustreerd door de anti-regeringsgezindheid van de nieuwe activisten en hij wendde zich tot de Constitutionele Partij, een kleine partij die rechts van de GOP staat. Haran klom op tot staatsvoorzitter en secretaris. Tegen de tijd dat hij in 2016 jaarlid werd van de Oath Keepers, was Haran op zoek naar een nieuw politiek thuis.
Toen Trump op een gouden roltrap zijn presidentiële campagne startte door Mexicaanse immigranten "verkrachters" te noemen, nam Haran daar aanstoot aan. Hij verweet de regering dat ze er niet in geslaagd waren de grens afdoende te beveiligen, maar hij nam het de migranten niet kwalijk dat ze een beter leven voor zichzelf en hun gezin zochten. Haran groeide op in Coney Island, in de buurt van een middenklasse appartementencomplex dat door de vader van Trump was gebouwd, en hij herinnerde zich Trump als een opschepperige playboy, die niet leek op de succesvolle selfmade zakenman die hij later op tv speelde. Haran zei dat hij ontzet was toen de Republikeinen zich achter Trump schaarden.
Toen deed Haran iets ongewoons, zelfs onder nooit-Trump Republikeinen: hij werd Democraat.
Haran is het niet over alles eens met de Democraten, maar hij zegt dat hij zich welkom voelt in de partij. Hij is nog steeds gepassioneerd over wapens en immigratie, maar hij steunt ook de milieubescherming en gezondheidszorg voor iedereen. Bovenal wilde hij helpen om van Trump af te komen. In 2020 werd hij lid van zijn lokale kiesdistrictcommissie en begon hij regelmatig partijbijeenkomsten bij te wonen.
Haran was zo enthousiast over het vertrek van Trump dat hij op 6 januari naar het certificeringsproces van het kiescollege keek. Hij kon niet geloven hoe snel de Trump-aanhangers de senaat bereikten, of hoe de Oath Keepers de 'grondwet' aanvielen die ze zwoeren te verdedigen.
Haran dacht terug aan de tijd dat hij als Republikein verkiesbaar was, in 2000, en verloor. "Ik belde mijn tegenstander en feliciteerde hem: Ik zou gewonnen hebben, maar hij kreeg meer stemmen," zei Haran. "Ik heb toegegeven, wat mijn tegenstander legitimiteit verschaft, is belangrijker dan wat dan ook."
Hij vindt het verontrustend dat Trump en andere Republikeinen dat tegenwoordig niet meer doen. "Ze waren anti-regering," zei Haran over de GOP, "maar nu zijn ze anti-democratie."
