Biden negeert Trump's 'executive privilege' bij onderzoek Capitoolbestorming

Jippie

Een onderzoekscommissie moet opheldering verschaffen over de achtergrond van de storm in het Capitool in januari. In plaats daarmee bezig te zijn, zijn ze nu vooral bezig met 'executive privilege'. Ex-VS president Trump wil niet dat dossiers uit zijn ambtsperiode openbaar worden gemaakt - zijn opvolger verzet zich daartegen.

In het geruzie tijdens het onderzoek naar de aanslag op het Capitool van 6 januari tekent zich een tweestrijd af tussen de Amerikaanse president Joe Biden en zijn voorganger Donald Trump. Het Witte Huis kondigde aan dat Biden de overdracht van bepaalde documenten van de Nationale Archieven aan de Congrescommissie niet zou tegenhouden. "De documenten zijn Witte Huis-documenten uit het Trump-tijdperk," zei woordvoerster Jen Psaki. Trump wil dit koste wat kost voorkomen en houdt vast aan het zogenaamde executive privilege. Dit is het voorrecht van de president om bepaalde informatie achter te houden voor het Congres of de rechtbanken.

De voorstanders van Trump hebben op 6 januari de zetel van het Amerikaanse Congres in Washington bestormd. Vijf mensen werden hierbij gedood, waaronder een politieagent. Tegen Trump liep een aanklacht wegens de aanslag omdat hij eerder in een toespraak zijn aanhangers zou hebben opgehitst. Hij werd echter vrijgesproken. De commissie in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden gaat de achtergrond van de aanval op het Capitool onderzoeken.

De oprichting van het onderzoeksorgaan is reeds het onderwerp geweest van felle partijdiscussies tussen Democraten en Republikeinen. Spreker Psaki legde uit dat de regering van Democraat Biden samenwerkte met de commissie. Het panel had documenten opgevraagd bij de Nationale Archieven om duidelijkheid te krijgen over de aanval op het Capitool.

"Zijn van mening dat het niet politiek is"
Er is een protocol waardoor de voormalige president een deadline heeft om zich te beroepen op executive privilege, zei Psaki. Daarna heeft de zittende president een deadline om die claim te overwegen. Voor een eerste reeks documenten concludeerde Biden dat geheimhouding niet kon worden afgedwongen, vertelde ze. "Ons standpunt is dat er niets politieks aan is om ervoor te zorgen dat de gebeurtenissen van 6 januari zich niet herhalen," zei Psaki. Ze voegde eraan toe dat men steeds een nieuwe overweging maakt wanneer er relevante verzoeken om documenten binnenkomen.

Trump reageerde woedend en beschuldigde de Democraten ervan het Congres te gebruiken om politieke tegenstanders te vervolgen. Ze wilden zijn beweging tot zwijgen brengen. Hij zou zich niet laten intimideren. Eerder waren er berichten dat Trump probeerde te voorkomen dat voormalige vertrouwelingen zouden getuigen voor de congrescommissie die de bestorming van het Amerikaanse Capitool onderzoekt. In een brief die onder meer door de portal "Politico" en de "Washington Post" is verkregen, roept een advocaat van Trump deze mannen op om niet met de commissie samen te werken.

De commissie had voor half oktober onder meer voormalig Trump-adviseur Steve Bannon, toenmalig stafchef van het Witte Huis Mark Meadows, Trump's social media chef Dan Scavino en een voormalig functionaris van het ministerie van Defensie gedagvaard. Bepaalde documenten werden ook opgevraagd bij de vier mannen. In de brief van de advocaat van Trump staat dat deze documenten ook onder executive privilege zouden vallen. Trump is bereid dit recht in de rechtbank te verdedigen, zei hij.

Niet alle ex-Trump adviseurs werken mee
De congrescommissie zei vrijdag dat voormalig Trump-strateeg Bannon had aangegeven zich te willen "verschuilen achter vage verwijzingen naar privileges van de voormalige president". The New York Times meldde eerder, onder verwijzing naar een brief van de advocaat van Bannon, dat hij geen documenten zou verstrekken of verklaringen zou afleggen totdat openstaande vragen waren opgehelderd. In de brief beriep de advocaat zich ook op het door Trump geclaimde executive privilege.

Bannon is een van de invloedrijkste stemmen in het ultra-conservatieve kamp van de Amerikaanse politiek. De medeoprichter van het aartsconservatieve internetplatform "Breitbart" had zich voor de ontknoping van de verkiezingscampagne van 2016 aangesloten bij het Trump-team en nam vervolgens de leiding over als campagneleider. Na Trump's intrede in het Witte Huis werd Bannon Trump's hoofdstrateeg, zijn invloed werd als enorm omschreven. In de zomer van 2017 moest Bannon onder druk van Trump zijn functie neerleggen.

Ex-stafchef Meadows en voormalig functionaris van het ministerie van Defensie, Kash Patel, zouden daarentegen wel met de commissie samenwerken, zo maakte voorzitter Bennie G. Thompson bekend. Tegelijkertijd dreigde hij iedereen die zich verzette tegen een dagvaarding met strafrechtelijke vervolging wegens minachting van het Congres. De commissie had onlangs ook verschillende organisatoren van bijeenkomsten op 6 januari gedagvaard. "De onderzoekscommissie verwacht van al deze getuigen dat zij gehoor geven aan onze verzoeken om documenten te tonen en te getuigen," aldus de verklaring. Zij zouden zich niet laten afschrikken door hen die het onderzoek proberen tegen te houden.