De Koninklijke Marechaussee mag 'etnisch profileren' bij vreemdelingentoezicht
De rechtbank heeft vandaag uitspraak gedaan in een zaak tegen de Staat over het gebruik van etniciteit bij het zogenoemde Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV) door de Koninklijke Marechaussee.
De rechtbank ziet geen reden voor een algemeen verbod op het gebruik van etniciteit bij deze vorm van vreemdelingentoezicht.
Etniciteit
De zaak is aangespannen door Amnesty International, NJCM, Stichting Radar, Controle Alt Delete en twee individuele eisers tegen de Staat. Zij vinden dat de Koninklijke Marechaussee, die deze MTV-controles uitvoert, ongeoorloofd gebruik maakt van etniciteit en daarmee discrimineert.
Wat is het MTV?
Het MTV is een vorm van vreemdelingentoezicht in de grensgebieden aan de binnengrenzen van de Europese Unie. Het is gericht op de bestrijding van illegaal verblijf in Nederland. MTV-controles vinden vaak plaats op luchthavens bij vluchten uit lidstaten van de EU, en op wegen en vaarwegen in de grensgebieden met Duitsland en België. Het gaat bij het MTV niet om de opsporing van strafbare feiten. De controle is bedoeld om de identiteit, nationaliteit en verblijfsstatus van personen vast te stellen. Dit mag, ook zonder dat er aanwijzingen of vermoedens van illegaliteit zijn.
MTV-controleacties worden gepland aan de hand van algemene risicoprofielen, waarbij etniciteit geen rol speelt. Op basis van het risicoprofiel worden tijdens een actie dan steeds concrete selectiebeslissingen genomen, waarbij personen voor een controle worden aangewezen.
Geen discriminatie
De Koninklijke Marechaussee gebruikt etniciteit als een mogelijke indicator bij het nemen van die concrete selectiebeslissingen. De rechtbank oordeelt dat de manier waarop dit gebeurt geen discriminatie is. De MTV-controles zijn bedoeld om de verblijfsstatus vast te stellen. Nationaliteit kan daarbij een belangrijke rol spelen en etniciteit kán een objectieve aanwijzing zijn voor iemands vermeende nationaliteit. Etniciteit is nooit de enige indicator en de selectiebeslissingen moeten uitlegbaar zijn. Steekproefsgewijs controleren of juist helemaal geen selecties maken en iedereen controleren biedt voor het MTV geen redelijk alternatief. De rechtbank wijst daarom de vorderingen van eisers, die gericht waren op een algemeen verbod op het gebruik van etniciteit bij MTV-controles, af.