Kaag en Bijleveld reageren eindelijk, ons ambassadepersoneel zit nog vast, evacuatie vluchten hervat

De islamitische Taliban hebben gisteren na een mars van dagen de macht overgenomen in de hoofdstad Kabul. President Ghani is het land ontvlucht. 

Zie ook:Taliban roept de overwinning uit: chaos op vliegveld Kabul, VS sturen 1000 soldaten extra 

De Taliban regeerden eerder van 1996 tot 2001 over Afghanistan. Hun radicale interpretatie van de sharia met draconische straffen om hun idee van een "staat van God" af te dwingen wordt internationaal gevreesd en afgekeurd. Vrouwen en meisjes werden systematisch onderdrukt, kunstenaars en media gecensureerd, mensenrechtenschendingen waren aan de orde van de dag. Hoewel de Taliban nu aangeven een 'vreedzaam en inclusief' Afghanistan nastreven zijn er maar weinig mensen die daar in geloven.

De nieuwste berichten staan bovenaan dit nieuwsblog.

Updates tot 17 augustus 1.00 uur:

  • Oostenrijk stelt deportatiecentra voor Afghanen voor 
    Nadat deportaties naar Afghanistan na de overwinning van de Taliban niet meer mogelijk worden geacht, roept Oostenrijk op tot alternatieven. "Deportatiecentra in de regio rond Afghanistan zouden een mogelijkheid zijn", legt minister van Binnenlandse Zaken Karl Nehammer uit. Hiervoor is de steun van de Europese Commissie nodig. Samen met minister van Buitenlandse Zaken Alexander Schallenberg roept hij op tot een speciale bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Zaken van de EU, die zo snel mogelijk moet worden bijeengeroepen. "De strijd tegen illegale migratie is een van de grootste uitdagingen in een wereld die wordt gekenmerkt door globalisering - vooral voor Oostenrijk", legt Nehammer uit.
  • Nederlandse ambassadepersoneel nog in Afghanistan
    Het Kabinet maakt zich 'ernstige zorgen' over de Nederlanders die nog in Afghanistan zijn. Het ambassadepersoneel wacht op een vliegtuig dat ze naar veiliger oorden kan brengen. Het toestel kon niet eerder landen vanwege de chaos op het vliegveld in Kabul. Het kabinet maakt zich ook zorgen over de situatie van Afghanen die voor Nederland of bondgenoten hebben gewerkt. De procedure om tolken naar Nederland te krijgen is vereenvoudigd. Dat hebben ministers Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken), Ank Bijleveld (Defensie) en staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) aan de Tweede Kamer laten weten in een brief. Dinsdag wordt er in de Tweede Kamer een debat gehouden over de situatie in Afghanistan. Eerder vandaag werd al bekend dat het Nederlandse ambassadepersoneel naar een veiliger heenkomen waren gebracht zonder het lokale personeel in te lichten.
  • De eerste Duitse evacuatievlucht van de Bundeswehr heeft Kabul verlaten 
    De eerste Duitse evacuatievlucht heeft Kabul verlaten en is nu op weg naar Tasjkent in Oezbekistan. Zoals aangekondigd door het federale ministerie van Defensie is de A440M dinsdagnacht opgestegen in de Afghaanse hoofdstad. Minister van Defensie Annegret Kramp-Karrenbauer wil tot 600 Duitse soldaten ter beschikking stellen om de evacuatieoperatie in Afghanistan veilig te stellen.
  • Rusland: Kabul onder Taliban veiliger dan onder Ghani 
    De Russische ambassadeur in Afghanistan, Dmitry Zhirnov, prees het optreden van de Taliban. Hun benadering is "goed, positief en feitelijk", zegt hij tegen de omroep Echo Moskou. "De situatie in Kabul is nu beter onder de Taliban dan onder Ashraf Ghani", zei Schirnov, verwijzend naar de Afghaanse president die gisteren het land ontvluchtte. 
  • Bangladesh wil geen mensen uit Afghanistan opnemen 
    Bangladesh wijst naar eigen zeggen een verzoek af van de VS om tijdelijk mensen uit Afghanistan op te nemen. Minister van Buitenlandse Zaken AK Abdul Momen rechtvaardigde het besluit met het feit dat het land met 160 miljoen inwoners in Zuid-Azië al dichtbevolkt is en moeite heeft met het opvangen van honderdduizenden andere vluchtelingen. In 2017 vluchtten honderdduizenden moslims van de Rohingya-minderheid uit het overwegend boeddhistische buurland Myanmar naar Bangladesh. Ze vluchtten uit angst voor brute aanvallen door het leger in Myanmar. Nu wonen ze in overvolle kampen in Bangladesh. 
  • Luchthaven Kabul heropend voor vluchtoperaties 
    De luchthaven in de Afghaanse hoofdstad Kabul hervat haar activiteiten na enkele uren gesloten te zijn geweest. Dit zegt de Amerikaanse generaal Hank Taylor in het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het vliegverkeer was eerder tijdelijk stilgelegd omdat duizenden Afghanen het vliegveld bestormden nadat de radicaal-islamitische Taliban Kabul binnentrokken. 
  • Biden verdedigt terugtrekking troepen uit Afghanistan 
    De Amerikaanse president Joe Biden verdedigt het besluit om troepen terug te trekken uit Afghanistan. "Ik sta volledig achter mijn beslissing", zei Biden in een toespraak tot de natie. Het was nooit de taak om een natie op te bouwen in Afghanistan, maar om terrorisme te bestrijden. Amerikaanse soldaten zouden niet moeten sterven in een oorlog die Afghaanse soldaten niet willen vechten, zei Biden. De VS zullen, indien nodig, zo snel mogelijk reageren op terrorisme in Afghanistan. Volgens Biden kunnen de VS effectief islamistische terroristische groeperingen zoals al-Qaeda bestrijden, zelfs zonder een permanente militaire aanwezigheid in het land waar de terroristen zich bevinden. Het Amerikaanse leger laat dat ook zien in andere landen zoals Somalië of Jemen, zegt Biden in het Witte Huis. Desnoods kan dat in de toekomst ook in Afghanistan, zei hij met het oog op de op handen zijnde terugtrekking van de Amerikaanse troepen. Het was Bidens eerste publieke verklaring sinds de militante islamitische Taliban aan de macht kwam in Afghanistan.
  • Amerikaans leger wil de luchthaven in Kabul verder beveiligen
    Het Amerikaanse leger blijft proberen de landingsbaan op de luchthaven van Kabul veilig te stellen om evacuatievluchten te garanderen. De VS hadden een tijdvenster van 72 uur ingesteld voor de evacuatie van het eigen ambassadepersoneel. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Duitsland ook een toegangelijke luchthaven beloofd voor de 14 dagen daarna. RTL/ntv vernam dit uit kringen van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
  • Groot-Brittannië stuurt 200 extra soldaten naar Kabul
    Londen is van plan om tijdens de evacuatie van Britse burgers en Afghaanse hulpverleners 200 extra soldaten naar Kabul te sturen. Dat maakte het Britse ministerie van Defensie bekend nadat vorige week 600 strijdkrachten naar Afghanistan waren gestuurd. De soldaten moeten helpen om de overgebleven Britse burgers en Afghaanse helpers van het Britse leger zo snel mogelijk het land uit te krijgen. 

Updates tot 21.30 uur:

  • Macron: Afghanistan mag niet opnieuw een "toevluchtsoord voor terrorisme" worden 
    De Franse president Emmanuel Macron waarschuwt voor een heropleving van het internationale terrorisme. "Afghanistan mag niet het toevluchtsoord voor terrorisme worden dat het ooit was", zei Macron in een televisietoespraak in zijn zomerresidentie Fort de Brégançon aan de Middellandse Zee. Rusland, de VS en Europa moeten samenwerken om dit te bereiken, eiste hij. Macron kondigde ook een gezamenlijk EU-initiatief met Duitsland aan tegen de verwachte vluchtelingencrisis. 
  • Taliban veroveren het civiele gebied van de luchthaven in Kabul
    Terwijl de evacuaties vanaf het militaire gedeelte van de luchthaven van Kabul blijven stagneren, brengen de Taliban de civiele sector onder hun controle. Dit meldt NBC News-verslaggever Richard Engel. 
  • De grootste vlag van Afghanistan is gestreken
    In de Afghaanse hoofdstad Kabul wordt na de feitelijke machtsovername door de militante islamitische Taliban de grootste vlag van het land, de nationale vlag, ingehaald. Dat laten tv-beelden zien. De vlag is een geschenk uit India en werd voor het eerst gehesen in 2014 op de Wasir Akbar Khan-heuvel, een heuvel in het centrum van de stad. Het werd beschouwd als een soort herkenningspunt, was een populaire fotomoment en was van veraf te zien. Het is onduidelijk of er op korte termijn een Taliban-vlag gehesen moet worden. 
  • Britse sancties zijn afhankelijk van het gedrag van de Taliban 
    De Britse minister van Buitenlandse Zaken maakt sancties tegen een door de Taliban geregeerd Afghanistan afhankelijk van het gedrag van de islamisten. Dominic Raab voegde eraan toe dat zijn regering aan het onderzoeken was welke toezeggingen zouden worden gedaan met betrekking tot vluchtelingen.
  • Taliban hebben geen toegang tot krediet in de VS 
    Volgens een Amerikaanse regeringsfunctionaris zullen de radicale islamitische Taliban geen toegang hebben tot krediet in de VS. "De reserves van de centrale bank van de Afghaanse regering, die zich in de VS bevinden, worden niet ter beschikking gesteld van de Taliban", zei de Amerikaanse regeringsvertegenwoordiger van het persbureau AFP. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) bedroegen de reserves van de Afghaanse centrale bank eind april 9,4 miljard dollar (acht miljard euro). Een groot deel van het geld bevindt zich buiten Afghanistan, zei IMF. Het is nog onduidelijk hoe groot de hoeveelheid is die in de VS ligt opgeslagen. Washington zou ook de uitbetaling van hulp van het IMF of de Wereldbank voor Afghanistan kunnen blokkeren. In juni gaf het IMF de laatste tranche vrij van een lening van $ 370 miljoen aan Afghanistan om de economie van het land te stimuleren tijdens de Corona-crisis. 
  • Amerikaans leger: de luchthaven van Kabul is momenteel gesloten 
    Volgens de VS zijn er om veiligheidsredenen  momenteel geen starts of landingen op de luchthaven van Kabul. Het is onduidelijk wanneer deze worden hervat, zegt een woordvoerder van het ministerie van Defensie. Hij bevestigt een bericht van Reuters dat Amerikaanse veiligheidstroepen twee mensen hebben vermoord. Er is geen bewijs dat het de Taliban waren, zei de woordvoerder. Een Amerikaanse soldaat raakte gewond. 
  • Duitse reddingspiloot mag niet landen in Kabul
    Het  Duitse transportvliegtuig A400M mag niet landen op het vliegveld in Kabul. De machine heeft geen landingsvergunning, meldt de krant "Bild". De reden zou de chaos op de landingsbaan moeten zijn. Pas als Amerikaanse soldaten de landingsbaan hebben vrijgemaakt, kunnen ze landen. Zolang de vliegtuigen boven de luchthaven cirkelen. De machine startte maandagochtend vroeg vanaf vliegbasis Wunstdorf. Volgens veiligheidskringen zal het heen en weer vliegen tussen Kabul en de Oezbeekse hoofdstad Tasjkent om zoveel mogelijk mensen te evacueren. 
  • VN meldt massale mensenrechtenschendingen bij vooral meisjes en vrouwen  
    VN-secretaris-generaal Antonio Guterres spreekt de Veiligheidsraad in New York toe over "verschrikkelijke berichten over ernstige mensenrechtenschendingen in het hele land". Vooral vrouwen en meisjes worden getroffen. De Veiligheidsraad moet "alle beschikbare middelen gebruiken om de wereldwijde terroristische dreiging in Afghanistan te bestrijden". De Russische VN-ambassadeur zegt tegen de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties dat paniek geen zin heeft. Een groot bloedbad onder de burgerbevolking is voorkomen, legt Wassili Nebensja verder uit. Zijn regering zal met de Taliban communiceren "ongeacht de zich ontwikkelende situatie".
  • Taliban zoeken onderduikadressen van Afghaans personeel NATO troepen 
    Volgens Afghaanse helpers voor de internationale troepen die eerder in Kabul waren gestationeerd zijn de Taliban intensief op zoek naar hun onderduikadressen. De radicaal-islamitische militie zou in een van de safehouses hebben gezeten waar voorheen Afghaans personeel was gehuisvest. Dat meldt de voorzitter van het sponsornetwerk voor lokale Afghaanse arbeiders van de NATO troepen, Marcus Grotian, op Facebook. "Deze waren leeg omdat we de safehouses 4 uur geleden hebben gesloten", schrijft Grotian. 
  • Amerikaanse soldaten doden twee gewapende mannen op de luchthaven van Kabul 
    Amerikaanse soldaten hebben twee gewapende mannen op de luchthaven van Kabul gedood. Te midden van duizenden mensen, zwaaiden twee mannen "dreigend" met hun wapens, zei een vertegenwoordiger van het Pentagon. Bij de rellen zouden in totaal zeven mensen zijn omgekomen, onder wie mensen die zijn gevallen van het opstijgende Amerikaanse transportvliegtuig. 
  • Evacuatievluchten vanuit Kabul kunnen worden hervat 
    Volgens de VS worden de militaire evacuatievluchten op de luchthaven van Kabul binnenkort hervat. Dit zegt een regeringsfunctionaris in Washington. De vluchten waren tijdelijk opgeschort vanwege de chaotische situatie op de luchthaven. 
  • Ex-adviseur van Trump John Bolton: Afghanistan valt terug in de middeleeuwen 
    Volgens voormalig nationaal veiligheidsadviseur John Bolton zal Afghanistan "terugvallen in de 15e eeuw"als gevolg van de Taliban-overname. De militante islamitische Taliban is een groep van 'middeleeuws, religieus fanatisme', vertelde Bolton aan het NPR-radiostation. De Taliban hebben geen interesse in samenwerking met de internationale gemeenschap en zullen binnenkort weer bescherming bieden aan islamistische terroristische groeperingen, waarschuwt hij. De Republikein Bolton was de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties onder ex-president George W. Bush en was een tijdlang nationaal veiligheidsadviseur van voormalig president Donald Trump.
  • Merkel: Duitsland moet 10.000 mensen uit Afghanistan evacueren
    Duitsland moet mogelijk tot10.000 mensen uit Afghanistan evacueren, zei bondskanselier Angela Merkel maandag tegen partijgenoten, volgens partijbronnen.Dat omvat 2.500 Afghaanse ondersteunende medewerkers, evenals mensenrechtenactivisten, advocaten en anderen die volgens de regering gevaar lopen als ze in het land blijven nadat de Taliban Kabul innamen.

Updates tot 16.45 uur:

  • Mensen blokkeren de startbaan: vliegtuigen in Kabul kunnen niet opstijgen
    Er vertrekken momenteel geen evacuatievliegtuigen op de luchthaven van Kabul,meldt persbureau Reuters . Als reden wordt genoemd dat mensen die het land willen ontvluchten uit wanhoop de start- en landingsbanen blokkeren. Het dodental op het vliegveld van Kabul is inmiddels opgelopen tot 7.
  • China klaar voor "vriendschappelijke betrekkingen" met de Taliban
    Na de verovering van Kabul door de Taliban, verklaart China zich bereid tot "vriendschappelijke betrekkingen" met de nieuwe heersers in Afghanistan. "China respecteert het recht van het Afghaanse volk om onafhankelijk over hun eigen lot te beslissen en is bereid (...) vriendschappelijke en coöperatieve betrekkingen met Afghanistan te onderhouden", zei de woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken Hua Chunying in Peking. China en Afghanistan delen een grens van 76 kilometer.
  • Russische ambassade: president Ghani vluchtte met auto's en helikopters vol geld
    Volgens de Russische ambassade in Kabul is de Afghaanse president Ashraf Ghani het land ontvlucht met vier auto's en een helikopter vol geld. Dat meldt het Russische persbureau RIA. Ghani moest wat geld achterlaten omdat niet al het geld erin paste. "Vier auto's zaten vol geld. Ze probeerden een ander deel van het geld in een helikopter te proppen, maar het paste niet allemaal. Daardoor bleef een deel van het geld op het asfalt liggen", citeerde RIA-ambassadewoordvoerder Nikita Ishchenko. 
    • Taliban zamelen wapens in van burgers in Kabul
      Talibanstrijders zijn begonnen met het inrzamelen van wapens bij burgers in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Mensen hebben deze wapens niet meer nodig voor persoonlijke bescherming, zegt een vertegenwoordiger van de Taliban. "We begrijpen dat mensen de wapens bewaarden voor hun persoonlijke veiligheid. Nu kunnen ze zich veilig voelen. We zijn hier niet om onschuldige burgers kwaad te doen", vertelde de islamist aan Reuters.

Updates tot 13 uur:

    • Mensonterende chaos op vliegveld Kabul
      Veel Afghanen zijn bang voor de Taliban: op sociale netwerken circuleren steeds meer video's en foto's die grote wanhoop tonen en afschuw veroorzaken. Mensen klimmen over de metershoge betonnen muren op het vliegveld van Kabul, chaos heerst op het vliegveld, Amerikaanse soldaten lossen waarschuwingsschoten om de menigte in het gareel te houden en er zijn tot nu toe 5 mensen omgekomen in het gedrang. Slechts een fractie van de duizenden mensen kan daadwerkelijk mee het vliegtuig in, anderen hebben minder geluk. Mensen proberen zich te verstoppen in het landingsgestel of zich je vast te houden aan de vleugels van het vliegtuig.
      • Taliban schakelen muziekzenders uit en verwijderen tv-series uit het programma 
        Afghaanse media- en televisiestations werken slechts in zeer beperkte mate. Zo zenden de populaire tv-zenders ToloNews of Ariana niet meer live uit. Gisteren lieten ze praktisch alleen herhalingen zien. Pure muziekzenders zijn volgens bewoners momenteel niet meer beschikbaar in Kabul. Ook programma's met vrouwen worden slechts in beperkte mate getoond. Ook Turkse series, die door conservatieve Afghanen werden bekritiseerd als inconsistent met de Afghaanse waarden, zelfs voordat de Taliban het overnam, zijn uit de programering gehaald.
      • Taliban-vertegenwoordiger: "De situatie is vredig" 
        Volgens een vertegenwoordiger van de Taliban is de situatie in Afghanistan rustig. "De situatie is vredig", zegt hij, verwijzend naar berichten uit verschillende delen van het land. Er zijn geen botsingen tussen de Taliban en voormalige veiligheidstroepen of burgers van de regering.
      • Amerikaanse soldaten lossen waarschuwingsschoten op de luchthaven van Kabul
        Amerikaanse soldaten schoten in de lucht op de luchthaven van Kabul om een enorme menigte op het asfalt onder controle te krijgen. "Ik ben heel bang. Je hoort veel schoten in de lucht", zegt een getuige van persbureau AFP. Nadat de radicale islamitische Taliban Kabul hadden ingenomen, verzamelden duizenden Afghanen zich op het vliegveld in de hoop op een ontsnappingsroute.
        Een video gepost op Twitter door BBC-journalist Nicola Careem toont mensen op de landingsbanen van de luchthaven van Kabul die wanhopig proberen in een van de vliegtuigen te komen die op de loopplank klimmen.
      • Trump roept Amerikaanse president Biden op om af te treden
        Zodra de Taliban Kabul was binnengevallen, vroeg de voormalige Amerikaanse president Donald Trump zijn opvolger Joe Biden om af te treden. Het wordt tijd dat Biden "in schaamte ontslag neemt voor wat hij heeft toegestaan in Afghanistan", zei Trump zondag. Hij bekritiseerde ook het immigratie-, economische en energiebeleid van Biden. Onder Trump begonnen in 2018 de eerste directe gesprekken tussen de Amerikaanse regering en de Taliban in Doha in Qatar. De gesprekken resulteerden op 29 februari 2020 in een akkoord, waarin een tijdschema voor de terugtrekking van Amerikaanse troepen werd vastgelegd. De terugtrekking werd intussen uitgesteld, maar begon toen in mei onder Trumps opvolger Biden. Tegelijkertijd met de VS trokken ook de andere NAVO-troepen zich terug uit Afghanistan.
      • Grote luchtvaartmaatschappijen vermijden het Afghaans luchtruim 
        Grote luchtvaartmaatschappijen zoals United Airlines, British Airways en Virgin Atlantic zeggen niet langer boven het luchtruim van Afghanistan te zullen vliegen. De reden is de huidige ontwikkeling in het land. Luchtvaartmaatschappijen zijn voorzichtiger geworden bij het vliegen over conflictgebieden na het neerschieten van de MH17 boven Oekraïne in 2014 en het neerschieten van een machine in Iran in 2020.
      • Taliban: Buitenlandse militaire officieren moeten Afghanistan verlaten 
        Alle buitenlandse troepen moeten Afghanistan verlaten voordat de herstructurering van de regering begint, vertelde een Taliban-leider, die niet met naam genoemd wil worden, via de telefoon aan Reuters. Maar het is nog te vroeg om te zeggen hoe de regering zal worden overgenomen. Hij voegde eraan toe dat Taliban-strijders in Kabul zijn gewaarschuwd de burgers niet bang te maken. Daarnaast moeten burgers hun normale dagelijkse bezigheden kunnen hervatten. 
      • Republikeinen vallen Biden aan voor "mislukte" terugtrekking uit Afghanistan
        De Amerikaanse president Joe Biden staat in het kruisvuur van vooraanstaande Republikeinen na de verovering van de militante islamitische Taliban in Afghanistan. De "mislukte terugtrekking" uit Afghanistan en de "hectische evacuatie" van Amerikanen en Afghaanse hulpverleners is een "beschamende mislukking van het Amerikaanse leiderschap", zei de Republikeinse minderheidsleider Mitch McConnell van de Senaat. De VS zouden de kans hebben gehad om "deze catastrofe te vermijden". De prominente Republikeinse Liz Cheney zei: "Wat we op dit moment in Afghanistan zien, is wat er zal gebeuren als Amerika zich terugtrekt uit de wereld." De toenmalige president Donald Trump en Biden zouden hiervoor verantwoordelijk zijn, vertelde ze aan ABC. Amerikaanse bondgenoten zouden zich afvragen of ze zelfs op de Verenigde Staten konden rekenen, zei Cheney. Ze is de dochter van voormalig vice-president Dick Cheney. Het was slechts een kwestie van tijd voordat de terroristische groepering Al-Qaeda weer opdook in Afghanistan, schreef de Republikeinse senator Lindsey Graham op Twitter. "President Biden lijkt zich niet bewust van de terroristische dreiging die uitgaat van een door de Taliban geregeerd Afghanistan."
    • Ex-minister van Defensie van de VS:  we waren de weg kwijt in Afghanistan
      De voormalige Amerikaanse minister van Defensie Chuck Hagel heeft een vernietigende getuigenis afgelegd over de Amerikaanse militaire operatie in Afghanistan. "We hebben de cultuur nooit begrepen, we hebben de religie, het tribalisme, de geschiedenis nooit begrepen", zei de Republikeinse Hagel, tegen CNN. "Je bent gedoemd te mislukken als je dit niet begrijpt. En als je als bezettende macht 20 jaar op één plek blijft, loopt het niet goed af (...) omdat uiteindelijk veel mensen je zullen zien als een bezetter." Hagel benadrukte dat de VS veel goede dingen hadden gedaan om een beter land te creëren. Hij zei echter ook: "Ik denk dat we zijn afgedwaald en niet echt begrepen wat we aan het doen waren."
    • Taliban wil relaties met de internationale gemeenschap
      Een woordvoerder van de Taliban heeft tegen Al Jazeera gezegd dat ze graag betrekkingen zou hebben met de internationale gemeenschap. "We vragen alle landen en organisaties om met ons om de tafel te gaan zitten om alle problemen op te lossen", zegt Politbureau-woordvoerder Mohammed Naeem. Hij voegde eraan toe dat de Taliban de rechten van vrouwen en minderheden en de vrijheid van meningsuiting respecteerden wanneer deze in overeenstemming waren met de sharia.