Rusland holt 'recht op vergaderen' verder uit, vreedzaam protest amper mogelijk

Sinds 2004 is er een federale wet op volksvergaderingen in Rusland. In de afgelopen jaren is het verschillende keren gewijzigd - en steeds restrictiever. Mensenrechtenactivisten luiden nu de noodklok: het is nauwelijks nog mogelijk om legaal te protesteren in het land.

Mensenrechtenactivisten klagen over de toenemende onderdrukking van vreedzame demonstraties in Rusland door beperkende wetten en politiegeweld. De afgelopen jaren is een hele reeks wetten gewijzigd waarbij steeds meer beperkingen zijn opgelegd, blijkt uit een rapport van de organisatie Amnesty International, dat ongeveer een maand voor de Russische parlementsverkiezingen is gepubliceerd.

"De autoriteiten in Rusland hebben het recht op vreedzame vergadering zodanig uitgehold dat het bijna onmogelijk is geworden voor het Russische volk om op een zinvolle manier te protesteren", zei Amnesty. De mensenrechtenactivisten wezen onder meer op een verbod op samenkomsten voor Russische gerechtsgebouwen en gevangenissen. "Spontane ontmoetingen zijn over het algemeen verboden en als ze plaatsvinden, worden ze afgebroken met massaal gebruik van geweld." Als demonstranten nog de straat op durfden te gaan, antwoordde de staat vaak "met buitensporig gebruik van geweld door de politie", bekritiseerde Amnesty.

Recentelijk veroorzaakte het brute optreden van Russische veiligheidstroepen tegen aanhangers van de gevangengenomen tegenstander van het Kremlin, Alexej Navalny, aan het begin van het jaar internationale afschuw. In de Baltische metropool St. Petersburg bijvoorbeeld werden demonstranten niet alleen met wapenstokken neergeslagen. Politieagenten gebruikten toen ook verdovingsgeweren. Afgezien van individuele gevallen bleven dergelijke aanvallen ongestraft, schrijft Amnesty.

In het geval van het recht van vergadering zijn er steeds meer gestandaardiseerde schendingen ontstaan, die ook strenger worden bestraft. Naast boetes tot 3500 euro kan bij herhaalde overtredingen een gevangenisstraf van maximaal vijf jaar worden opgelegd.