Minstens 45 doden bij crash militair vliegtuig op de Filippijnen

Een C-130-vliegtuig van de Filippijnse luchtmacht dat gevechtstroepen aan boord had om moslimmilitanten te bestrijden, is neergestort. Hierbij zijn tenminste 42 soldaten en drie burgers omgekomen. Het ongeluk is een van de ergste vliegtuigrampen in de geschiedenis van de luchtmacht van het land.

Minstens 49 andere soldaten werden gered met verwondingen, ze overleefden de vurige crash nabij de luchhaven van Jolo in de provincie Sulu. Sommigen van hen sprongen uit het vliegtuig vlak voordat het explodeerde en door brand werd verwoest, volgens militaire functionarissen. Drie van de zeven dorpelingen die op de grond werden geraakt door het toestel, stierven door de crash.

Het vliegtuig had 96 mensen aan boord, waaronder drie piloten en vijf bemanningsleden, terwijl de rest legerpersoneel was, zei het leger, en voegde eraan toe dat er nog vijf soldaten vermist zijn. De piloten overleefden, maar raakten zwaargewond, zeiden functionarissen.

De Lockheed C-130 Hercules was een van de twee ex-vliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht die dit jaar als onderdeel van militaire bijstand aan de Filippijnen werden overgedragen.

Het vliegtuig vertrok oorspronkelijk vanuit Manilla met slechts enkele passagiers, waaronder een tweesterrenlegergeneraal, Romeo Brawner Jr., die met zijn vrouw en drie kinderen van boord ging in de stad Cagayan de Oro, waar hij maandag de nieuwe militaire regionale commandant wordt. De legertroepen gingen vervolgens aan boord van de C-130 in Cagayan de Oro voor de vlucht naar Sulu.

Brawner zei dat hij stomverbaasd was om te horen dat het vliegtuig waarmee hij zojuist had gevlogen was neergestort.

"We zijn erg dankbaar dat we gespaard zijn gebleven, maar buitengewoon verdrietig dat zovelen het leven hebben verloren", vertelde Brawner aan The Associated Press.

Ambtenaren zeiden dat het gewonde personeel naar een ziekenhuis in Sulu werd gebracht of naar de nabijgelegen stad Zamboanga werd gevlogen, en dat reddingstroepen bleven zoeken naar de vermisten.

De eerste foto's die werden vrijgegeven door het leger toonden dat het staartgedeelte van het vrachtvliegtuig relatief intact was. De andere delen van het vliegtuig zijn verbrand of door de explosie in stukken verspreid op een open plek tussen de kokospalmen. 

Het vliegtuig vervoerde troepen, waaronder nieuwe soldaten die net een basisopleiding hadden gevolgd, vanuit de zuidelijke stad Cagayan de Oro voor inzet in Sulu, zeiden functionarissen.

"Ze zouden zich bij ons aansluiten in onze strijd tegen het terrorisme", zei de militaire commandant van Sulu, generaal-majoor William Gonzales. Regeringstroepen vechten al tientallen jaren tegen militanten van Abu Sayyaf in de overwegend islamitische provincie Sulu.

Het is nog niet helemaal wat de crash veroorzaakte. De regionale militaire commandant luitenant-generaal Corleto Vinluan zei dat het onwaarschijnlijk is dat het vliegtuig is beschoten, en noemde getuigen die zeiden dat het vliegtuig de landingsbaan leek te zijn voorbijgeschoten en vervolgens in de buurt van de luchthaven neerstortte.

Militaire stafchef generaal Cirilito Sobejana vertelde verslaggevers dat "het vliegtuig de landingsbaan miste en probeerde te corrigeren, maar daarin faalde en neerstortte."

Een luchtmachtfunctionaris vertelde The AP dat de Jolo-baan korter is dan de meeste andere in het land, waardoor het voor piloten moeilijker is om zich aan te passen als een vliegtuig de landingsplaats mist. De functionaris, die meerdere keren met militaire vliegtuigen van en naar Jolo heeft gevlogen, sprak op voorwaarde van anonimiteit vanwege een gebrek aan bevoegdheid om in het openbaar te spreken.

De eerste foto's toonden aan dat het weer blijkbaar goed was in Sulu, hoewel andere delen van de Filippijnen te maken hadden met regen als gevolg van een naderende tropische depressie. De luchthaven in Jolo, de belangrijkste stad van Sulu, ligt op enkele kilometers van een bergachtig gebied waar troepen hebben gevochten tegen militanten van Abu Sayyaf. Sommige militanten hebben zich aangesloten bij de Islamitische Staatsgroep.

De VS en de Filippijnen hebben beiden Abu Sayyaf op de zwarte lijst gezet als terroristische organisatie wegens bomaanslagen, ontvoeringen voor losgeld en onthoofdingen. De terroristische organisatie is aanzienlijk verzwakt door jarenlange offensieven van de overheid, maar het blijft een bedreiging.

President Rodrigo Duterte breidde de militaire aanwezigheid in Sulu eind 2018 uit tot een volledige divisie en zette honderden extra troepen, luchtmachtvliegtuigen en ander gevechtsmateriaal in nadat hij had gezworen Abu Sayyaf en geallieerde buitenlandse en lokale militanten uit te roeien.

Regeringstroepen achtervolgden destijds gewapende moslimgroepen een jaar na het onderdrukken van de vijf maanden durende belegering van de zuidelijke stad Marawi door honderden militanten die banden hadden met de Islamitische Staatsgroep. Meer dan 1.000 mensen, voornamelijk militanten en lang ongrijpbare Abu Sayyaf-commandanten, werden gedood in maanden van intense lucht- en grondaanvallen.

De crash van zondag zorgt voor een verder tekort aan militaire vliegtuigen, omdat de luchtmacht hielp bij het transport van medische benodigdheden, vaccins en beschermende uitrusting naar verafgelegen eilandprovincies te midden van pieken in COVID-19-infecties.