Verenigd Koninkrijk: Vrijwilligers laten zich besmetten met COVID-19

Het is een uniek onderzoek: om COVID-19 beter te kunnen onderzoeken, worden vrijwilligers in Groot-Brittannië bewust besmet met het virus. Dergelijke tests met menselijke proefpersonen zijn in veel landen controversieel.

Voor een beter begrip van COVID-19 wil het Verenigd Koninkrijk bewust proefpersonen besmetten met de ziekteverwekker. Het wordt 's werelds eerste dergelijke "Human Challenge" studie over Sars-CoV-2, kondigde het Britse ministerie van Economische Zaken aan.

Maximaal 90 vrijwilligers tussen de 18 en 30 jaar zouden in een "veilige en gecontroleerde omgeving" aan het virus worden blootgesteld. We zijn op zoek naar gezonde jonge mensen. De proefpersonen zouden vooraf niet worden ingeënt, aldus een woordvoerster van het ministerie.

Het ministerie geeft aan dat het project zou de komende weken moeten starten. De wens is om meer te weten te komen hoe het immuunsysteem reageert op het virus en hoe geïnfecteerde virusdeeltjes weer worden verspreid. De studie zal een belangrijke rol spelen bij de verdere ontwikkeling van COVID-19 vaccins. In vervolgonderzoeken kunnen proefpersonen worden gevaccineerd met een aangepast vaccin en vervolgens worden blootgesteld aan COVID-19.

Deze werkwijze bij het testen van vaccins heeft het voordeel dat de effectiviteit relatief efficiënt kan worden getest. De gebruikelijke procedure is om eerst tienduizenden mensen te vaccineren en dan hierna te beoordelen of er minder mensen uit deze groep op natuurlijke wijze besmet raken met COVID-19 dan in een niet-gevaccineerde controlegroep.

"Human Challenge Trials", waarbij gezonde mensen worden blootgesteld aan een ziekteverwekker, werden in het verleden gebruikt om griep- of malariavaccins te ontwikkelen. In tegenstelling tot de huidige geplande Britse studie, kregen de proefpersonen echter wel een mogelijk actief ingrediënt toegediend.

'De veiligheid van de vrijwilligers staat voorop', aldus het Britse ministerie. De klassieke COVID-19 variant, die sinds maart 2020 in Groot-Brittannië voorkomt, wordt voor de vrijwillige besmetting van de proefpersonen gebruikt en niet de veel besmettelijkere Britse variant B.1.1.7 die sinds kort in het land rondwaart. Artsen en wetenschappers zouden na de besmetting  de proefpersonen uitgebreid monitoren. De vrijwilligers krijgen een vergoeding voor hun deelname.

Partners in het onderzoek zijn het London Imperial College en het farmaceutisch onderzoeksinstituut hVivo, dat al soortgelijke onderzoeken heeft uitgevoerd voor andere middelen.

In veel landen worden studies met menselijke proefpersonen als onethisch beschouwd. Daarnaast zijn er ook medische bedenkingen, onderzoeken met menselijke proefpersonen kunnen een verkeerd beeld geven, als de bevindingen zijn opgedaan met één bepaalde categorie proefpersonen. De conclusies bij jonge en gezonde mensen zijn mogelijk niet relevant voor ouderen en chronisch zieken. Maar juist deze laatste twee groepen hebben het meest te vrezen van een COVID-19 besmetting. Kunstmatig tot stand gebrachte infecties komen overigens maar zelden overeen met de infecties zoals men deze oploopt in het dagelijks leven.