Zorgorganisaties vaccineerden iedereen tegen de regels: van administrateur tot kok

In Zuid Holland hebben een negental zorgorganisaties in januari, tegen de afspraken in, alle verpleeghuismedewerkers opgeroepen voor een COVID-19 vaccinatie. Landelijk is afgesproken dat alleen zorgverleners die in direct contact staan met bewoners/patiënten met voorrang mochten worden ingeënt. Argos Zorggroep liet zelfs thuiswerkers met geen enkele zorgtaak met voorrang inenten. Dit bleek uit onderzoek door RTL Nieuws. 

Onder de medewerkers die door Argos met voorrang zijn ingeënt bevinden zich data-analisten, koks, inkoopmedewerkers en medewerkers van de salarisadministratie. Veel van hen zien geen cliënten van de zorgorganisatie omdat ze thuis werken.

Deze voortijdige vaccinaties hebben niet plaatsgevonden door miscommunicatie of verkeerde interpretatie van de richtlijnen maar door een bewuste keuze van de zorginstellingen. De vaccins waren ook niet boventallig, nog voordat de bewoners een vaccinatie kregen konden ook "niet zorgende" personeelsleden zich bij de GGD laten inenten.

Een werkgever mag wettelijk niet registreren of een medewerker is gevaccineerd. Het is dan ook niet bekend hoeveel vaccins naar de ca. 2.300 medewerkers van Argos zijn gegaan, laat staan dat bekend is hoeveel medewerkers onterecht met voorrang zijn gevaccineerd. De organisatie biedt ouderenzorg thuis aan, maar heeft daarnaast elf verpleeghuizen.

Het met voorrang vaccineren van medewerkers in ziekenhuizen en in de verpleeghuiszorg is vorige maand begonnen. Vooraf is duidelijk bepaald welke zorgmedewerkers daarvoor in aanmerking komen.

De Rijksoverheid, GGD-GHOR en brancheorganisatie Actiz hebben dit duidelijk gecommuniceerd en de zorgorganisaties hier in december al over geïnformeerd. Voor de verpleeghuiszorg zijn dat de medewerkers die in direct contact staan met  de bewoners in het verpleeghuis.

Daarnaast heeft Actiz onder haar leden een sjabloonbrief verspreid waarmee werkgevers hun medewerkers konden oproepen voor een COVID-19 vaccinatie. Ook daarin staat heel duidelijk vermeld dat de voorrang op vaccinatie alleen bedoeld is voor medewerkers "die direct contact hebben met cliënten".

Argos blijft achter haar beleid staan. 'Als we hier straks code rood hebben, worden medewerkers van de administratie ook ingezet op andere taken binnen de zorg, zoals het inschenken van koffie. Wij hebben mensen nodig om de zorg te kunnen bieden. Je moet soms alle zeilen bij zetten.' Volgens de zorgorganisatie heeft dit tijdens de eerste en tweede COVID-19 golf ook plaatsgevonden. 

Argos heeft begin februari een oproep gedaan om alle thuiszorgorganisaties versneld te vaccineren tegen COVID-19 maar verzuimde hierbij aan te geven dat ze zelf "niet zorgend" personeel voor hebben laten gaan. 

Ook de andere acht zorgorganisaties in Zuid-Holland die aangesloten zijn bij ConForte hebben veel meer vaccinaties laten geven dan volgens de landelijke richtlijnen was toegestaan.

'Alle medewerkers die werken in de verpleeghuizen hebben een uitnodiging gehad. Niet alleen zorgmedewerkers die direct in contact staan, maar ook medewerkers die indirect in contact staan met bewoners', zegt een woordvoerster namens ConForte. Het gaat dan bijvoorbeeld om receptionisten en koks die de maaltijden voor de bewoners bereiden. 'Die komen indirect toch ook in contact met bewoners. Zij staan namelijk in contact met medewerkers die weer direct in contact staan met de bewoners.'

De overkoepelende organisatie ConForte stelt in een reactie dat de Argos Zorggroep als enige alle medewerkers voor de COVID-19 vaccinatie onder de voorrangsregeling heeft uitgenodigd. Argos zou ook al hun medewerkers hebben voorzien van een werkgeversverklaring zodat ze tijdens de avondklok een reden hebben om de straat op te gaan. Ook de mensen die overdag thuiswerken. 

Minister Hugo de Jonge heeft ontstemd gereageerd op het onjuist toekennen van de vaccinatie met voorrang. 'Het is niet de tijd om de toffe peer uit te hangen en te denken: ik nodig mijn hele personeelsbestand uit. Elk vaccin dat wordt toegediend bij iemand die het niet hard nodig heeft, gaat ten koste van iemand die het veel harder nodig heeft. Dan dring je gewoon voor. We moeten zuinig zijn.'

Voor het verweer van Argos dat al hun medewerkers bij nood inzetbaar moeten zijn in de te leveren zorg heeft de Jonge geen begrip. 'De groeten. Zo werkt het niet. De afspraak is heel erg goed gemaakt met werkgevers en iedereen weet daarvan.' Hij zegt contact op te gaan nemen met de genoemde zorginstellingen.

De brancheorganisatie Actiz is van mening dat hun communicatie over wie er recht heeft op voorrang bij vaccinatie in de verpleeghuizen zeer duidelijk is geweest. 'We hebben te maken met schaarste aan vaccins. Het is zaak dat zorginstellingen zorgvuldig omgaan met het inzetten van vaccins.'