Europese Unie aan hervorming toe, rol weggelegd voor Europees Parlement bij internationale samenwerking

De coronapandemie lijkt het beeld van burgers te hebben versterkt dat de EU de juiste plek is voor oplossingen tegen COVID-19. Vaker dan in de andere landen van de Europese Unie (72%), geven ondervraagden in Nederland (75%) aan dat zij erop vertrouwen dat het EU-herstelplan hun nationale economie sneller in staat stelt te herstellen van de effecten van de pandemie.

Er is een stijging van tien procentpunt in het aantal Europese burgers met een positieve kijk op de EU (50%) in vergelijking met herfst 2019. 52% van de ondervraagden in Nederland heeft een positieve kijk en 72% is optimistisch over de toekomst van de EU. Samenwerking tussen Nederland en andere Europese lidstaten wordt door de ondervraagden gezien als grootste voordeel van lidmaatschap van de EU (59%). Dit blijkt uit een onderzoek door Kantar, uitgevoerd in november en december 2020 in opdracht van het Europees Parlement.

Toch is men pessimistisch over het vervolg van de pandemie. In lijn met het gemiddelde in de andere landen van de EU (53%), denkt 52% van de Nederlandse ondervraagden dat de economische situatie in eigen land slechter is over één jaar. Nog niet eens een derde van de ondervraagden (28%) denkt dat de Nederlandse economie verbetert binnen een jaar. Toch denken Nederlanders veel vaker (75%) dan andere respondenten uit de EU (52%) dat hun eigen leefomstandigheden hetzelfde zullen zijn volgend jaar, slechts een klein deel (7%) van de Nederlandse ondervraagden denkt slechter af te zijn over een jaar, terwijl 18% verwacht dat het beter met hen zal gaan.

We zien ook dat de roep om verandering toeneemt. In een beeld dat vrijwel gelijk is aan dat van alle EU-respondenten, steunt 30% van de ondervraagden in Nederland de EU in de huidige vorm, terwijl 44% de EU wel steunt, maar graag hervormingen zou zien. 22% van de ondervraagden is sceptisch over de EU, maar geeft aan hun mening bij te kunnen stellen als er radicale hervormingen geïntroduceerd zouden worden.

Het Europees Parlement moet zich inzetten voor een sterker Europa in de wereld
Deelnemers aan het onderzoek van Kantar (48%) stellen dat de aanpak van armoede en sociale ongelijkheid bovenaan de agenda van het Europees Parlement moet staan. Ook in Nederland staat deze prioriteit op de eerste plaats (47%), maar wordt op de voet gevolgd door maatregelen om terrorisme en georganiseerde misdaad te bestrijden (45%) als ook de inzet voor een sterker Europa op het wereldtoneel door betere samenwerking en handel met mondiale spelers en buurlanden (42%). Over de hele EU genomen staan ook maatregelen op het gebied van de kwaliteit van onderwijs (33%) en de milieubescherming (32%) hoog op de lijst.

Er is tevens een verschuiving te zien in de waarden die het Europees Parlement zou moeten beschermen. De wereldwijde mensenrechten (51%) en de gelijkheid tussen man en vrouw (42%) blijven bovenaan staan. Op de derde plek is nu de solidariteit tussen lidstaten te vinden. 41% van de respondenten wil dat het Europees Parlement dit verdedigt, tegenover 33% een jaar geleden. Ook in Nederland scoren deze waarden nagenoeg het hoogst, hoewel de ranglijst in ons land wordt aangevoerd door vrijheid van meningsuiting (59%).

Meer dan de helft van de Nederlandse ondervraagden (57%) wil dat het Europees Parlement een belangrijkere rol krijgt in de toekomst, net zo veel als in 2019. 38% van de Nederlandse ondervraagden vindt dat deze rol juist minder belangrijk zou moeten zijn.

De voorzitter van het Europees Parlement, David Sassoli reageert: “De boodschap van dit onderzoek is helder: Europese burgers steunen de Europese Unie en zij vinden dat de EU het juiste platform is voor antwoorden op de crisis. De burgers willen echter hervormingen van de EU zien en daarom is het een noodzaak om de Conferentie over de toekomst van Europa zo snel mogelijk af te trappen.”