OMT-lid voorspelt langere lockdown: 'Als daling niet doorzet, zijn nog striktere maatregelen nodig'

De huidige lockdown moet worden verlengd nu het aantal coronabesmettingen in Nederland slechts langzaam daalt, dat zegt viroloog van het Amsterdam UMC en OMT-lid Menno de Jong tegen AT5. 'Als de lichte daling niet doorzet en tegelijkertijd de Engelse mutatie meer de overhand gaat nemen, dan zit je zelfs eerder aan striktere maatregelen te denken.'

Vanwege het oplopend aantal besmettingen, besloot het kabinet op advies van het Outbreak Management Team (OMT) vanaf 15 december in de strengste lockdown tot nu toe te gaan. Officieel lopen de maatregelen op 19 januari af: aankomende dinsdag is er een persconferentie van minister-president Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge. Daar zal bekend worden gemaakt hoe Nederland na 19 januari verdergaat.

'We hangen gezien alle uitdagingen zeker niet tegen versoepelingen aan. We moeten de komende één à twee weken kijken of die lichte daling zich doorzet. Als die zich niet doorzet en tegelijkertijd de Engelse variant meer de overhand gaat nemen, zit je eerder aan striktere maatregelen te denken. Het is een spannende tijd moet ik zeggen', vertelt Menno de Jong in een nieuwe aflevering van de Corona Q&A op AT5.

Hij vervolgt: 'De huidige maatregelen zouden voldoende moeten zijn mits men zich ook aan alle basale maatregelen houdt. Het dringende advies is ook nog steeds is om thuis te werken, men moet zich daar echt aan houden. Als we dat doen dan hoop ik in de komende weken, als het kersteffect weg is, dat we wel die daling wel gaan zien.'

Volgens De Jong moet het huidige pakket zeker tot het einde van de maand worden verlengd. 'We moeten goed kijken naar wat er gebeurt.'

Daling minder dan gehoopt
De laatste week schommelen de besmettingen landelijk dagelijks tussen de 6500 en 9600. De piek van de tweede golf lijkt achter ons te liggen met als hoogtepunt ruim 13.000 positieve tests op 20 december.

De Jong: 'Wat je gedurende de hele week ziet, is een hele lichte daling. Veel minder dan we gehoopt hadden. De ziekenhuisopnames stegen de afgelopen week nog door. Het was onrustig in het ziekenhuis, er was een grote druk. Dat lijkt inmiddels een beetje te stabiliseren. De rust keert een beetje terug. Maar het aantal infecties en ziekenhuisopnames is niet gedaald zoals we gehoopt hadden met alle maatregelen die genomen zijn.'

Feestdagen
Mogelijke verklaring voor de lichte daling zijn de feestdagen. 'Ik maak me daar wel een beetje zorgen over. Het kan natuurlijk nog een effect zijn van de feestdagen waarbij toch meer mensen bij elkaar gezeten hebben. We gaan richting de echte winter en dan is het makkelijker voor het virus om te verspreiden. De Engelse variant baart ook zorgen, die is zeker in Nederland aanwezig. Als we zo'n dergelijke situatie hier krijgen als in Engeland en de mutatie hier echt verspreiden en echt zo besmettelijk is als men denkt dan geeft dat weer enorme uitdagingen en risico's voor meer infecties', zegt het OMT-lid.

In de berekeningen wordt al rekening gehouden met de effecten die de winter op de verspreiding van het virus heeft. De Jong: 'In de modellen doe je verschillende aannames. Een seizoensinvloed zou betekenen dat het virus zich iets makkelijker verspreidt. Daar kun je een beetje aan de knoppen zitten en verschillende scenario's modelleren: met en zonder seizoensinvloeden. Dat er seizoensinvloeden zijn, ligt erg voor de hand. Dat geldt ook voor andere virussen en dat zou ook voor dit virus gelden.'

Piek ziekenhuizen
In de ziekenhuizen lijkt de piek inmiddels bereikt. 'De afgelopen weken waren enorm druk en spannend. Een beetje vergelijkbaar met de eerste golf. Alleen nu wilden we ook de reguliere zorg zoveel mogelijk in stand houden. Ook zijn er meer medewerkers ziek thuis of in quarantaine. Maar er is ook veel moeheid na zo'n Covid-jaar. Als je dan de ziekenhuisopnames ziet stijgen en je weet niet waar het eindigt, dan geeft dat een grote druk. Er waren dagelijks weer crisisbeleidsteams die bij elkaar komen om de situatie weer te bekijken. De rust lijkt iets terug te keren nu het aantal opnames stabiliseert. Ik hoop dat we over de piek zijn en het de komende weken gaat afnemen zodat we weer een beetje gerust adem kunnen halen. We hadden de laatste weken enorme zorgen over het code zwart scenario', zegt de viroloog van het Amsterdam UMC. 

Met de start van de vaccinatiecampagne gloort er wel licht aan het einde van de tunnel, stelt De Jong. 'We willen natuurlijk weer zo snel mogelijk op een veilige manier activiteiten kunnen doen zoals feesten. Wanneer dat is, hangt af van de vaccinatie, het testen en misschien zelfs ook wel het weer. In de loop van de komende zes, zeven maanden is er, met grote voorzichtigheid, is misschien steeds meer mogelijk. Wel met kleine stappen, we willen zeker geen derde golf.'