Messen verbod in heel Zaanstad, gevolgd door steekpartij

Burgemeester Jan Hamming heeft gisteren rond het middaguur per direct heel Zaanstad aangewezen als gebied waar het verboden is om gevaarlijke voorwerpen, zoals messen en slagwapens, bij je te dragen. Hiermee kan in de hele gemeente handhavend worden opgetreden tegen het bij zich dragen van gevaarlijke voorwerpen, zoals messen, die niet vallen onder de Wet Wapens en Munitie. De politie kan de voorwerpen in beslag nemen en er zal een bestuurlijke dwangsom van €2.500,- opgelegd worden door de burgemeester. Binnen twaalf uur was het helaas al weer raak, een maaltijdbezorger (16) werd neergestoken.

Omstreeks 23.00 uur was de maaltijdbezorger (16) bij een woning aan de Indigostraat te Zaandam. Bij de ingang van de flat zag hij drie jongens staan. Toen het slachtoffer na de bezorging van de bestelde maaltijd bij zijn bromfiets terug kwam bleek hier eten uit te zijn gestolen. Getuigen van deze diefstal wezen het slachtoffer in de richting waarin de jongens waren weglopen en hij wist de drie daders te achterhalen. Hij sprak de jongens aan op de diefstal, hierop ontstond een vechtpartij waarbij het slachtoffer werd geslagen en een steekwond opliep.

De gewaarschuwde politie kwam onderweg naar de plaats van het incident drie jongens tegen die aan het opgegeven signalement van de daders voldeden. Zij konden ter plaatse worden aangehouden. De verdachten zijn jongens van 16 en 17 uit Zaandam en een 15-jarige jongen uit Westzaan. Bij een eerste onderzoek werd nog geen wapen teruggevonden.

Op de website van de gemeente Zaanstad werd het volgende bericht geplaatst over het messenverbod:

'Wapens en geweld moeten onze gemeente uit', zo stelt burgemeester Jan Hamming. ‘De afgelopen jaren zijn er teveel geweldsincidenten geweest met soms tragische gevolgen. Ik wil er alles aan doen om dit terug te dringen. Met dit verbod op messen en andere gevaarlijke voorwerpen stellen we een norm. Het is niet normaal om een wapen bij je te dragen. Doe je dat toch dan zetten we daar een flink geldbedrag tegenover.'

Voldoende aanleiding
Het besluit leidt er niet toe dat spontaan op inwoners zal worden afgestapt en gevraagd gaat worden of ze in het bezit zijn van gevaarlijke voorwerpen. Dit is alleen mogelijk bij preventief fouilleren in de aangewezen veiligheidsrisicogebieden. Een timmerman die gereedschap bij zich draagt, de slager die met slagersmessen werkt en winkels die aardappelschilmesjes verkopen, vallen niet onder de werking van dit verbod. Op het moment dat de openbare orde of veiligheid in gevaar is of kan komen kan er wel gehandeld worden. De aard, gedraging, feiten en omstandigheden van het geval zijn bij de werking van een verbod op bezit van gevaarlijke voorwerpen, op aangewezen wegen en daaraan gelegen voor het publiek toegankelijke gebouwen en terreinen, van doorslaggevend belang.

Toename geweldsincidenten
Bezit en gebruik van gevaarlijke voorwerpen en met name het bezit van messen, is een groot probleem in Zaanstad. Uit cijfers van de politie blijkt dat de omvang van het wapenproblematiek in Zaanstad de afgelopen vier jaar is gestegen. In 2017 zijn er 138 incidenten geregistreerd waarbij een wapen betrokken was en waarvoor de politie in actie moest komen. In 2018 en 2019 steeg dit naar 156 respectievelijk 171 incidenten. In 2020 zijn er tot en met september, ondanks de coronacrisis, 142 incidenten geweest. Deze incidenten vinden verspreid door de hele gemeente Zaanstad plaats.

Preventief handelen en stevig optreden tegen overtredingen
'We proberen op verschillende manier om het aantal geweldincidenten terug te dringen', zegt Hamming. 'Dat doen we met preventieve inzet, bijvoorbeeld in samenwerking met het onderwijs. Maar ook repressie is belangrijk. Om de ernst te onderschrijven: er hebben de afgelopen jaren twee dodelijke steekincidenten in Zaanstad plaatsgevonden met niet strafbare messen. We moeten alles in het werk stellen om die incidenten te voorkomen. Daarom hebben we onder andere het preventief fouilleren en nu deze maatregel. Het leed dat kan ontstaan is onmetelijk groot en bovendien heeft het grote impact op het gevoel van veiligheid van onze inwoners. We verwachten dat van dit verbod een ontmoedigende werking uitgaat. Daarnaast kunnen we als dat nodig is stevig optreden tegen overtredingen.'

Naast dit besluit is burgemeester Jan Hamming in gesprek met de ministers Dekker en Grapperhaus om ook de verkoop van messen aan minderjarigen aan banden te leggen. Hamming is van mening dat het verboden zou moeten worden via de Wet Wapens en Munitie om messen te verkopen aan mensen onder de 18.