Miljoenen ‘zombie-banen’ in Europa op de tocht

Door de overheidssteun zijn in Europa veel banen behouden en massale werkloosheid door de coronacrisis voorkomen. Euler Hermes waarschuwt wel voor het na-effect dat nog gaat komen dit jaar en volgend jaar. Alleen al in 2020 verwacht de kredietverzekeraar, ondanks de noodhulp, 4,3 miljoen extra werklozen in de vijf grootste Europese landen. Daar bovenop komt in 2021 nog eens het verlies van miljoenen ‘zombie-banen’.

Volgens de gezamenlijke researchafdeling van Euler Hermes en Allianz profiteert bijna een derde van de Europese beroepsbevolking momenteel van nationale regelingen voor behoud van werkgelegenheid (in Nederland NOW-genaamd). De overheid neemt tijdelijk een groot deel van de inkomenslast op zich. In de vijf grootste economieën (Duitsland, Frankrijk, VK, Italië en Spanje) gaat het alleen al om 45 miljoen banen die zo worden beschermd.

“Zombie-banen”
Euler Hermes stelt dat 20% van deze ‘gesubsidieerde’ banen een verhoogd risico lopen om volgend jaar te verdwijnen. De onderzoekers noemen dit “zombie-banen”. Banen met een ongezonde basis, maar die door de overheidssteun in stand blijven. Volgens Johan Geeroms, Risk Director van Euler Hermes Nederland, lijkt het erop dat de Nederlandse werkgelegenheid een minder grote knauw krijgt. “Samen met Zweden doen we het relatief goed. Dat heeft te maken met de intelligente lockdown en de overheidsmaatregelen in combinatie met werktijdverkorting en de relatief strikte ontslagbescherming in Nederland. De werkloosheidscijfers van het CBS over mei lijken dat te bevestigden. We hebben sinds maart ruim 200.000 mensen minder met een betaalde baan. Dat ligt onder de verwachting.”

Laatbloeiers
De researchafdeling van Euler Hermes maakt onderscheid in sectoren die weer snel opbloeien en ‘laatbloeiers’; sectoren die langere tijd nodig hebben om te herstellen en die ook het langst steun nodig hebben. Volgens de onderzoekers zijn dat transport en opslag, accommodatie- en foodservice, kunst/amusement/recreatie, detailhandel en groothandel en industrie en bouw.

Johan Geeroms: “Dit zijn sectoren die hard worden getroffen door de corona-regels zoals social-distancing. Er heerst grote onzekerheid over het herstel. Investeringsplannen gaan de la in. Met kostenbesparing proberen ze financieel gezond te blijven. In dat licht moet je de zombie-banen zien. Op een gegeven moment zal de steun van overheden minder worden. In het vrije spel van vraag en aanbod zal dan alsnog een deel van de werkgelegenheid verloren gaan.”